samxreT oseTis respublikis umaRlesi sabWos mimarTva ruseTis federaciis saxalxo deputatTa VI yrilobas

pativcemulo deputatebo!

1774 wels erTianma, CrdiloeTad da samxreTad daunawevrebelma oseTma nebayoflobiT mimarTa ruseTis taxts SeerTebis TxovniT da am droidan 1917 wlamde ruseTis SemadgenlobaSi imyofeboda. 1918 wels saqarTvelom gamoacxada damoukidebeli, demokratiuli respublika da aSkara teritoriuli moTxovna wamoayena samxreT oseTze.

1920 wlis maisSi ruseTsa da saqarTvelos Soris xelmowerilma SeTanxmebam safuZveli Cauyara oseTis gayofas. am SeTanxmebam xeli gauxsna saqarTvelos mTavrobas da 1920  wlis SeiaraRebuli agresiis Sedegad, ramac 18 aTasi osis sicocxle Seiwira, samxreTi oseTi aneqsirebul iqna. saqarTvelos gasabWoebis Semdeg  1922 wlis aprilSi, xalxis nebis sawinaaRmdegod,  oseTi avtonomiuri olqis statusiT Seyvanil iqna mis SemadgenlobaSi. yovelive es aris represiis erT-erTi  pirveli faqti yofili ssrk mcirericxovani xalxis winaaRmdeg.

1990 wlis 20 seqtembers samxreT oseTis avtonomiuri olqis saxalxo deputatTa sabWom ganaxorciela xalxis TviTgamorkvevis ufleba da gamoacxada samxreT oseTis respublika. mis momdevno umaRlesi sabWos arCevnebSi monawileoba miiRo amomrCevelTa 72%-ma.

savsebiT usafuZvloa saqarTvelos amJamindeli moTxovna samxreT oseTis teritoriaze, ramdenadac misi mxridan sakavSiro aqtebis gauqmeba da ssr kavSiris daSla niSnavs saqarTvelosgan samxreT oseTze arsebuli raime uflebis dakargvasac.

dRes saqarTvelo ugulvebelyofs ra yvela am faqts da cdilobs nebismier fasad SeinarCunos samxreT oseTi Tavis SemadgenlobaSi, miuxedavad imisa, rom misi xalxi ar monawileobda saqarTvelos uzenaesi sabWos arCevnebSi, ar aurCevia misi prezidenti da xma ar miucia saqarTvelos damoukideblobisaTvis.

samxreT oseTis xalxi mxars uWers istoriuli samarTlianobis aRdgenisken mimarTul politikas da axorcielebs ra TviTgamorkvevis sakuTar uflebas, 1992 wlis 19 ianvars daadastura Tavis neba, rom surs Tavisufleba da ruseTTan kvlav SeerTeba. gamomdinare referendumis Sedegebidan, samxreT oseTis respublikis umaRlesi sabWo ruseTis federaciis saxalxo deputatTa VI yrilobas mimarTavs Semdegi TxovniT:

1. istoriuli samarTlianobis aRdgenisa da samxreT oseTSi mdgomareobis stabilizaciis mizniT mis teritoriaze gavrceldes ruseTis federaciis suvereniteti;

2. samxreT oseTis mosaxleobas mieces ruseTis moqalaqeoba, Tanaxmad misi nebis gamovlenisa da ruseTis federaciis moqalaqeobis Sesaxeb kanonis Sesabamisad.

3. yuradReba mieqces ruseTis saxalxo deputatTa III da IV yrilobis im gadawyvetilebaTa Sesrulebas, rac exeba samxreT oseTSi mdgomareobas da ar dauSvan am sakiTxis ugulvebelyofa rusul-qarTul urTierTobebSi.

4. imis gaTvaliswinebiT, rom samxreT oseTis respublikis teritoriaze ganlagebuli sajariso nawilebi (maT Soris Sinagani jaric) aris Semakavebeli da mastabilizebeli  faqtori regionSi, mieniWos maT ruseTis jaris statusi, gafarTovdes maTi uflebamosileba mosaxleobis usafrTxoebis dasacavad da gamoiricxos maTi gayvanis an daSlis SesaZlebloba.

miRebulia samxreT oseTis respublikis umaRlesi sabWos sesiaze

1992 wlis 30 marti

(Конфликты в Абхазии и Южной Осетии. Документы 1989-2006 гг.  (Приложение к "Кавказскому Сборнику." Выпуск № 1). Составление и комментарии М. А. Волхонский, В. А. Захаров, Н. Ю. Силаев.  М., 2008,  gv. 207-208/sakuTari Targmani)