gan­c­xa­de­ba edu­ard Se­var­d­na­Zi­sa da lud­vig Ci­bi­ro­vis qa­laq vla­di­kav­kaz­Si ga­mar­Tu­li Sex­ved­ris Se­de­ge­bis Se­sa­xeb

1996 wlis 27 ag­vis­tos qa­laq vla­di­kav­kaz­Si ga­i­mar­Ta edu­ard Se­var­d­na­Zi­sa da lud­vig Ci­bi­ro­vis Sex­ved­ra. Sex­ved­ris dros, ro­me­lic mim­di­na­re­ob­da ur­Ti­er­T­ga­ge­bis su­lis­k­ve­Te­biT, ga­i­mar­Ta az­r­Ta da­in­te­re­se­bu­li ga­zi­a­re­ba qar­Tul-osu­ri ur­Ti­er­To­bis srul­mas­S­ta­bi­an po­li­ti­kur mo­wes­ri­ge­bas­Tan da­kav­Si­re­bu­li far­To wris prob­le­me­bis Ta­o­ba­ze.

mxa­re­eb­ma kma­yo­fi­le­biT aR­niS­nes da­sa­xu­li da­de­bi­Ti Zvre­bi kon­f­liq­tis zo­na­Si Se­i­a­ra­Re­bu­li da­pi­ris­pi­re­bis Se­de­gad Seq­m­nil prob­le­ma­Ta ga­daW­ris saq­me­Si.

Sex­ved­ra­ze xaz­gas­miT aRi­niS­na, rom am gza­ze ga­dad­g­mu­li mniS­v­ne­lo­va­ni na­bi­ji gax­da 1996 wlis 16 ma­iss mos­kov­Si xel­mo­we­ri­li “me­mo­ran­du­mi uSiS­ro­e­bis uz­run­vel­yo­fi­sa da qar­Tul-osu­ri kon­f­liq­tis mo­na­wi­le mxa­re­ebs So­ris ur­Ti­er­T­n­do­bis gan­m­t­ki­ce­bis Ro­nis­Zi­e­ba­Ta Se­sa­xeb~.

mxa­re­e­bi, rom­le­bic mtki­ced ari­an dar­w­mu­ne­bu­li ima­Si, rom sa­Wi­roa aR­mo­if­x­v­ras kon­f­liq­tis Se­de­ge­bi, mo­e­Ros bo­lo uka­nas­k­ne­li wle­bis mZi­me mem­k­vid­re­o­bas da aR­d­ges mSvi­do­bi­sa da ur­Ti­er­T­pa­ti­vis­ce­mis at­mos­fe­ro, api­re­ben yo­vel­m­x­riv Se­uw­yon xe­li me­mo­ran­du­mis de­bu­le­ba­Ta praq­ti­kul xor­c­Ses­x­mas.

mxa­re­eb­ma xa­zi ga­us­ves im Se­da­re­biT sim­S­vi­des, ro­me­lic dam­yar­da re­gi­on­Si uka­nas­k­ne­li oT­xi wlis gan­mav­lo­ba­Si qar­Tul-osu­ri kon­f­liq­tis mo­wes­ri­ge­bis prin­ci­pe­bis Se­sa­xeb 1992 wlis 24 iv­niss xel­mo­we­ri­li Se­Tan­x­me­bi­sa da Se­re­u­li sam­S­vi­do­bo Za­le­bis Sey­va­nis Se­de­gad. aRi­niS­na, rom am pe­ri­o­dis gan­mav­lo­ba­Si re­gi­on­Si da­i­sa­xa kri­mi­no­ge­nu­ri vi­Ta­re­bis ga­jan­sa­Re­bis ten­den­cia, Se­iq­m­na uSiS­ro­e­bis met-nak­le­bi pi­ro­be­bi, ro­gorc iq mcxov­re­bi mo­sax­le­o­bis, ise ltol­vi­le­bi­sa da ad­gil­nac­val pir­TaT­vis, rom­leb­sac surT mSob­li­ur ke­reb­Si dab­ru­ne­ba; uke­Te­so­bi­sa­ken Se­ic­va­la fsi­qo­lo­gi­u­ri kli­ma­ti, mtru­li gan­w­yo­bi­le­ba da kon­f­ron­ta­cia sul uf­ro me­tad uT­mobs ad­gils kon­s­t­ruq­ci­u­lo­bi­sa da Sem­ri­geb­lo­bis su­lis­k­ve­Te­bas. mxa­re­eb­ma ga­nac­xa­des, rom uaR­re­sad sa­Wi­roa ase­Ti ten­den­ci­is mxar­da­We­ra da gan­vi­Ta­re­ba.

am miz­niT mxa­re­e­bi am­t­ki­ce­ben na­kisr val­de­bu­le­bebs imis Ta­o­ba­ze, rom Se­as­ru­le­ben me­mo­ran­du­mis pir­vel muxls mo­ma­val ur­Ti­er­To­ba­Si Za­lis ga­mo­u­ye­neb­lo­bis, an mi­si ga­mo­ye­ne­bis mu­qa­ris da­uS­veb­lo­bis Se­sa­xeb da me-2 muxls _ eT­ni­ku­ri niS­nis mi­xed­viT ne­bis­mi­e­ri mar­T­l­sa­wi­na­aR­m­de­go qme­de­bis Ta­vi­dan aci­le­bi­sa da da aR­k­ve­Tis Ta­o­ba­ze. mxa­re­e­bi ag­reT­ve Se­Tan­x­m­d­nen, rom me­mo­ran­dum­Si asa­xul miR­we­ul mo­ri­ge­ba­Ta Se­sa­ba­mi­sad, ga­na­vi­Ta­ron po­li­ti­kur da sa­zo­ga­do­eb­riv or­ga­ni­za­ci­a­Ta, Se­moq­me­di da mec­ni­e­ri in­te­li­gen­ci­is, Jur­na­lis­te­bis kon­taq­te­bi, er­Tob­li­vad ga­mar­Ton “mrgva­li ma­gi­de­bi~, rom­leb­Sic mo­na­wi­le­o­bas mi­i­Re­ben ru­se­Ti­sa da sxva qvey­ne­bis, ev­ro­pis uSiS­ro­e­bi­sa da Ta­nam­S­rom­lo­bis or­ga­ni­za­ci­is, sxva sa­er­Ta­So­ri­so or­ga­ni­za­ci­a­Ta war­mo­mad­gen­le­bi, obi­eq­tu­ri in­for­ma­ci­is ga­zi­a­re­bi­sa da im sa­kiT­xis gan­xil­vis miz­niT, rom­le­bic ori­ve mxa­ri­saT­vis sa­in­te­re­soa, ga­mo­i­ye­non sa­xal­xo dip­lo­ma­ti­is sxva­das­x­va for­me­bi.

mxa­re­eb­ma da­de­bi­Ti Se­fa­se­ba mis­ces er­Tob­li­vi sa­me­ur­neo saq­mi­a­no­bis ar­se­bul ma­ga­li­Tebs da sa­Wi­rod cnes yo­vel­m­x­riv Se­uw­yon xe­li mra­va­li wlis da­pi­ris­pi­re­bis Se­de­gad dar­R­ve­u­li eko­nom­ku­ri kav­Si­rur­Ti­er­To­bis aR­d­ge­nis gaR­r­ma­ve­ba-ga­far­To­e­bis pro­cess. amas­Tan aRi­niS­na, rom sa­sur­ve­lia dam­yar­des uSu­a­lo sa­me­ur­neo kav­Sir-ur­Ti­er­To­ba cal­ke­ul sa­war­mo­ebs, me­ur­ne­o­beb­sa da fir­mebs So­ris.

mxa­re­eb­ma da­sa­xes qar­Tul-osu­ri kon­f­liq­tis srul­mas­S­ta­bi­a­ni mo­wes­ri­ge­bis Sem­d­go­mi gan­vi­Ta­re­bis gze­bi, am kon­teq­s­tiT aR­niS­nes, Tu ra­o­den di­di mniS­v­ne­lo­ba eni­We­ba kon­f­liq­tis mo­wes­ri­ge­bis ur­Ti­er­T­mi­sa­Re­bi sa­xel­m­wi­fo­eb­riv-sa­mar­T­leb­ri­vi as­peq­te­bis Se­mu­Sa­ve­bas.

mxa­re­e­bi Se­Tan­x­m­d­nen, Seq­m­nan am miz­niT spe­ci­a­lu­ri uf­le­ba­mo­si­le­biT aR­Wur­vi­li de­le­ga­ci­e­bi, rom­le­bic uax­lo­es mo­ma­val­Si Se­ud­ge­bi­an kon­k­re­tul mu­Sa­o­bas, imoq­me­de­ben xel­mo­we­ri­li me­mo­ran­du­mi­sa da mas­Si Ca­mo­ya­li­be­bul sa­xel­m­wi­fo­Ta te­ri­to­ri­u­li mTli­a­no­bis da xal­xis TviT­ga­mor­k­ve­vis uf­le­ba­Ta prin­ci­pe­bis su­lis­k­ve­Te­biT.

aRi­niS­na is da­de­bi­Ti ro­li, ro­mel­sac as­ru­lebs kon­f­liq­tis war­ma­te­bu­li mo­wes­ri­ge­bi­sa da re­gi­o­nis aR­d­ge­nis saq­me­Si ru­se­Tis fe­de­ra­cia, ag­reT­ve, am pro­ces­Si Crdi­lo­eT oseT-ala­ni­is res­pub­li­kis, ev­ro­pis uSiS­ro­e­bi­sa da Ta­nam­S­rom­lo­bis or­ga­ni­za­ci­is, sxva sa­er­Ta­So­ri­so, maT So­ris ara­sam­Tav­ro­bo or­ga­ni­za­ci­a­Ta mo­na­wi­le­o­ba.

mxa­re­eb­ma mxa­ri ga­us­ves ag­reT­ve kis­lo­vod­s­k­Si 1996 wlis 3 iv­niss ga­mar­Tu­li Sex­ved­re­bis fun­da­men­tur mniS­v­ne­lo­bas, ro­mel­Sic mo­na­wi­le­ob­d­nen azer­ba­i­ja­nis, som­xe­Tis, sa­qar­T­ve­lo­sa da ru­se­Tis sa­xel­m­wi­fo­Ta me­Ta­u­re­bi, ag­reT­ve ru­se­Tis fe­de­ra­ci­is Crdi­lo­eT kav­ka­si­is re­gi­o­nis res­pub­li­ke­bis, mxa­re­e­bi­sa da ol­qe­bis xel­m­Z­R­va­ne­le­bi, da am Sex­ved­ra­ze mi­Re­bu­li “kav­ka­si­a­Si erov­ne­baT­So­ri­si Tan­x­mo­bis, mSvi­do­bis, eko­no­mi­ku­ri da kul­tu­ru­li Ta­nam­S­rom­lo­bi­saT­vis dek­la­ra­ci­is~ mniS­v­ne­lo­bas. aRi­niS­na ag­reT­ve, Tu ra­o­den di­di mniS­v­ne­lo­ba eni­We­ba qar­Tul-osu­ri kon­f­liq­tis srul­mas­S­ta­bi­an mo­wes­ri­ge­bas mTli­a­nad kav­ka­si­a­Si mSvi­do­bi­sa da Tan­x­mo­bis dam­ya­re­bi­saT­vis.

mxa­re­eb­ma aR­niS­nes, ag­reT­ve, rom Zal­ze di­di mniS­v­ne­lo­ba aqvs uSu­a­lo kon­taq­te­bis dam­ya­re­bas, da ga­moT­q­ves rwme­na, rom maT So­ris ga­mar­Tu­li Sex­ved­ra da­de­biT im­pulss mis­cems mo­la­pa­ra­ke­bis pro­ce­sis Sem­d­gom mim­di­na­re­o­bas, ur­Ti­er­T­n­do­bis gan­m­t­ki­ce­bas. mxa­re­e­bi Se­Tan­x­m­d­nen ga­aR­r­ma­on or­m­x­ri­vi kon­taq­te­bi da re­gu­la­ru­lad ga­mar­Ton ase­Ti Sex­ved­re­bi.

Sex­ved­ra­Si mo­na­wi­le­ob­d­nen Crdi­lo­eT oseT-ala­ni­is res­pub­li­kis pre­zi­den­ti aR­sar­bek ga­la­zo­vi, ru­se­Tis fe­de­ra­ci­is sa­ga­reo saq­me­Ta mi­nis­t­ris pir­ve­li mo­ad­gi­le bo­ris pas­tu­xo­vi, ev­ro­pis uSiS­ro­e­bi­sa da Ta­nam­S­rom­lo­bis mi­si­is me­Ta­u­ri sa­qar­T­ve­lo­Si di­ter bo­de­ni.

(ga­ze­Ti “sa­qar­T­ve­los res­pub­li­ka~, # 174, 1996 wlis 28 ag­vis­to)