kavkasiis mTiel
xalxTa konfederaciis deklaracia
Cven, abazi, avarieli,
afxazi, adiReeli, auxovel-CeCeni, dargoeli, yabardoeli, leki, osi (CrdiloeTi
da samxreTi oseTis), Cerqezi, CeCeni, SafsuRi xalxebis sruluflebiani warmomadgenlebi, 1991 wlis 1-2 noembers SevikribeT afxazeTis respublikis dedaqalaq soxumSi kavkasiis mTiel xalxTa I I I
yrilobaze,
ganvixileT ra kavkasiis
politikuri situacia;
aRvniSneT ra, rom Seuqcevadi
daSlis procesi ssr kavSirisa, romelmac 70 wlis ganmavlobaSi araTu ver moaxerxa
Cveni xalxebis SekavSireba, aramed konfrontaciasa da Rrma krizisamde miiyvana
isini;
vgmobT ra imperiuli
politikis nebismier gamovlinebas, kavkasiis mkvidr xalxTa uflebebis gaTelvas,
verTgulobT ra kavkasiis
mTiel xalxTa erTianobis ideas, romelic realizebul iqna jer kidev 1918 wlis 11
maiss damoukidebeli CrdiloeTi kavkasiis respublikis (mTis respublikis) formiT;
darwmunebulni varT ra, rom
aucilebelia Seiqmnas erTiani politikuri, socialur-ekonomikuri da kulturuli
gaerTianeba, _ mxolod amas SeuZlia gadaarCinos kavkasiis mTiel xalxTa
eTnokulturuli fenomeni;
gvaqvs ra imedi, rom msoflio
sazogadoeba dagviWers mxars gadavwyvitoT aTasobiT Cveni Tanamemamulis _
kavkasiis mTiel xalxTa ZaldatanebiT gadasaxlebis msxverplTa STamomavlebis _
istoriul samSobloSi dabrunebis problema da
vacxadebT:
_ respublikebs, romelTac
Cven warmovadgenT, ar SeuZliaT iyon romelime _
didi an mcire _ imperiis nawili da srul politikur saxelmwifoebriv
suverenitets unda miaRwion;
_ kavkasiis mTiel xalxTa
konfederaciaSi gaerTianebis azri da mizania TviTSenaxvisaken maTi swrafva, rac
adamianis uflebebs, xalxTa Tanasworobis principebsa da socialur samarTlianobas
efuZneba;
_ kavkasiis mTiel xalxTa
socialur-ekonomikuri da kulturuli gaerTianeba _ es aris SesaZlebloba efeqtianad
gadavwyvitoT saxalxo meurneobisa da politikuri amocanebi; es aris adamianis
uflebaTa sayovelTao deklaraciis principebisa da sxva sayovelTaod aRiarebuli
saerTaSoriso-samarTlebrivi aqtebis Tanmimdevruli dacva, da bolos, es aris Cveni
tradiciebis, adamianis Rirsebis pativiscemis, Cvens winaparTa umaRlesi
zneobrivi kanonebis, rogorc umaRlesi, yvelaze didi faseulobis, aRorZineba.
_ sakamaTo sakiTxebi,
konfliqturi mdgomareoba, rac, samwuxarod, aris kavkasiaSi, SeiZleba da unda
gadawydes mxolod mSvidobiani demokratiuli gziT, saxalxo diplomatiis daxmarebiT,
Cveni sakuTari ZalebiT, Suamavlobis gareSe im politikuri Zalebisa, romlebic
TavianTi imperiuli interesebiT xelmZRvaneloben. Cven vaRiarebT mxolod gaeros
egidiT moqmedi saerTaSoriso organizaciebis uflebas saSuamavlo misiaze.
_ kavkasiis konfederaciis
Seqmna TanamSromlobis nebismier formasa da saxes gulisxmobs. prioritetulia
TanamSromloba adamianis uflebisa da konkretuli xalxis uflebis dacvis, ekologiis, ganaTlebis,
mecnierul-teqnikuri progresis, miwaTsargeblobisa da sasoflo-sameurneo sferoebSi.
_ viTvaliswinebT ra, rom sindisis Tavisufleba
miekuTvneba adamianis ganusxvisebel uflebaTa ricxvs, dauSvebelia religiuri Tavisuflebis SezRudva raime formiT.
sabWoTa kavSiris daSlis Sedegad gaCnda neoimperiuli Zalebi, romelebic sulac ar apireben
SeaCvenon, anaTemas gadascen genocidis politika. isini
zrdian samxedro moqmedebaTa eskalacias, romelic mimarTulia kavkasiis axlad damorCilebisken misi mTieli xalxebis saxiT. arsebobis, Tavisuflebisa da samarTlianobis uflebisaTvis Cvens brZolaSi gamoricxuli ar aris calkeuli kavkasiuri
eTnosebis ganadgureba, rogorc es araerTxel
momxdara Cvens sevdian istoriaSi, magram Cven arCevani
ar gvaqvs da am Zalebs mxolod
Cveni erTianoba SegviZlia davupirispiroT. agresiisagan Tavis
dacvas Cven mxolod kavkasiis mTiel xalxTa konfederaciis
wevr-xalxTa Tavdacvis gaerTianebuli ZalebiT SevZlebT.
q. soxumi.
1991 wlis 1-2 noemberi.
(gazeTi "Единение", #
11, 1991 wlis noemberi/sakuTari
Targmani)