afxazuri mxaris winadadebebi qarTul-afxazuri konfliqtis yovlismomcveli mowesrigebis Sesaxeb

“momavlis gasaRebi”

gegmis mizania qarTul-afxazuri konfliqtis saboloo, politikuri, yovlismomcveli mowesrigeba da odesRac mtrul saxelmwifoebs Soris kardinalurad axali keTilmezobluri urTierTobebis ganviTareba. ekonomikuri integraciis procesebi Savi zRvis regionSi, aseve “evropis kavSiris farTo samezoblo strategiis” farglebSi ufro intensiuri ekonomikuri da regionuli TanamSromlobis perspeqtivebi mxareTa keTilmezobluri urTierTobebis fuZemdebluri principebisadmi swrafvis ormxrivi dadasturebis garanti SeiZleba gaxdes.

gegmas safuZvlad udevs ndobis gaCenis RonisZiebebi, amitom keTili nebis ormxrivi gamovlena warmatebisa da momavali stabiluri mSvidobis gasaRebi iqneba.

ndobis ganmtkiceba miRweul iqneba samxedro ritorikis SewyvetiT da samSvidobo iniciativebis gazrdiT, romlebic Teoriidan moqmedebaSi unda gadavides.

istoriuli wanamZRvrebi

qarTul-afxazuri urTierTobebis specifikis gaTvaliswinebiT, rac didwilad stalinuri epoqis SedegebiT aris ganpirobebuli, pirvel rigSi aucilebelia imdroindeli ambiciebisa da stereotipebisagan gaTavisufleba. komunistur periodSi saqarTvelos mier miRebuli politikuri aqtebi diskriminaciuli xasiaTis iyo, isini xelovnurad amcirebdnen afxazuri mosaxleobis raodenobas, cvlidnen afxazur toponimikasa da hidronimikas, saxes ucvlidnen afxazur saxelmwifoebriobas. utyuari faqtebiT dasturdeba afxazi xalxis asimilaciis mizanmimarTuli politikis arseboba.

qarTveli menSevikebis mmarTvelobis periodSi (1918-1921 w.w.) afxazeTSi samxedro diqtaturis reJimi damyarda, rac msoflios sxvadasxva arqivebSi Semonaxuli mravalricxovani wyaroebiT dasturdeba. 1925 wels saqarTvelos erT-erTma politikuma liderma Salva eliavam aRiara: ”qarTveli menSevikebis mTavrobis arsebobis mTel periodSi adgili hqonda afxazi xalxis yovelgvari uflebis sistematur Selaxvas da saqarTvelos “demokratiuli” mTavrobis swrafvas gadaeqcia afxazeTi eqspluataciis obieqtad, uSualod emarTa igi, ganekarga respublikis mTeli fondebi, miwa, tye, faseuli mamulebi Tavisi gadasaxlebis politikisaTvis ...”.

qarTuli xelmZRvanelobis mizanmimarTul Tanmimdevrul politikas afxazebis asimilaciis ganxorcielebis mizniT eTnikuri TviTSegnebis sruli dakargva unda mohyoloda.

1953, wels stalinis gardacvalebis Semdeg, 1956 wlis agvistos plenumze saqarTvelos kp ck aseve dagmo stalinisa da berias mmarTvelobis periodSi qarTuli xelmZRvanelobis qmedebebi afxazeTTan mimarTebaSi.

saqarTvelos xelisuflebisa da misi SeiaraRebuli formirebebis mier 1992-93 w.w. afxazeTis okupaciis periodSi Cadenili masobrivi mkvlelobebis, genocidisa da sxva mZime danaSaulebebis faqtebze afxazeTis respublikis prokuraturis sisxlis samarTlis saqmeebis gamoZiebis winaswari masalebiT aseve dasturdeba, rom saqarTvelos xelmZRvanelobis politika mononacionaluri saxelmwifos Seqmnisaken iyo mimarTuli.

1978 w. 27 ivnisis saqarTvelos kompartiis ck plenumze saqarTvelos liderma e. SevardnaZem ganacxada: ”pirdapir unda iTqvas, rom warsulSi, CvenTvis cnobil periodSi, afxaz xalxTan mimarTebaSi tardeboda politika, romelsac praqtikulad Sovinisturi unda ewodos, _ modiT, sagnebs Tavisi saxelebi davarqvaT, _ romelic Zireulad ewinaaRmdegeboda rogorc qarTveli, aseve afxazi xalxis interesebs.”

zemoTqmulidan gamomdinare, aSkaraa, rom saqarTveloSi yovelTvis arsebobda Sinagani gadafasebisa da sakuTari Secdomebis aRiarebis resursi. es gvisaxavs imis imeds, rom saqarTvelo erTxelac mzad iqneba, aRiaros Tavisi danaSauli genocidis aTwleulisa da 1992-1993 wlebSi gaCaRebuli sisxlismRvreli omis gamo, vinaidan ori saxelmwifos nayofieri da grZelvadiani mSvidobiani Tanaarsebobis maRali done mxolod momxdari movlenebis obieqturi gadafasebis Semdeg SeiZleba iqnes miRweuli.

unda aRiniSnos, rom afxazeTis damoukideblobis uflebis dasabuTebis sakvanZo elements warmoadgens ara marto eris TviTgamorkvevis universaluri ufleba, aramed amis Tanmdevi mTeli rigi movlenebi da saxelmwifoTaSorisi da Sidasaxelmwifoebrivi dokumentebi da SeTanxmebebi, romlebic mTlianobaSi afxazeTis saqarTvelosagan damoukideblobis iuridiul safuZvels qmnian. Tumca, saqarTvelosa da afxazeTs Soris SeiaraRebul konfliqts win uZRoda movlenebis mTeli seria, romelTa adekvaturi Sefasebis SemTxvevaSic SesaZlebeli iyo SeiaraRebuli dapirispirebis Tavidan acileba. kerZod, 1990 wlis 25 agvistos afxazeTis assr umaRlesi sabWos XI mowvevis X sesiaze miRebuli deklaracia afxazeTis socialisturi respublikis saxelmwifo suverenitetis Sesaxeb warmoadgenda afxazeTsa da saqarTvelos Soris maTi momavali urTierTobebis Sesaxeb civilizebuli dialogis dawyebis winadadebas afxazeTis mxridan. aucilebelia im faqtis xazgasma, rom deklaraciis miRebis momentSi umaRlesi sabWos SemadgenlobaSi afxazebTan erTad qarTvelebic Sediodnen.

1991 wlis 3 aprils ssrk umaRlesma sabWom miiRo kanoni ”ssrk-dan mokavSire respublikis gasvlasTan dakavSirebuli sakiTxebis gadawyvetis wesis Sesaxeb”. am kanonis Sesabamisad, ssrk Semadgenlobidan mokavSire respublikis gasvlis SemTxvevaSi avtonomiur respublikas hqonda ufleba, damoukideblad gadaewyvita ssr kavSirSi yofnisa da Tavisi saxelmwifoebriv-samarTlebrivi statusis sakiTxi. amis Semdgom, 1991 wlis 17 marts gamocxadda sakavSiro referendumi ssrk SenarCunebis Taobaze. afxazeTma monawileoba miiRo am referendumSi da respublikis mosaxleobis umravlesobam mxari dauWira ssr kavSiris SenarCunebas. afxazeTis assr referendumis Sedegebi oficialurad daamtkica ssrk referendumis centralurma komisiam. mniSvnelovania aRiniSnos, rom saqarTvelos, romelmac ganacxada damoukidebeli saxelmwifos mSeneblobisaken Tavisi miswrafebis Sesaxeb, am referendumSi monawileoba ar miuRia da 31 marts saqarTvelos teritoriaze Catarda referendumi saqarTvelos saxelmwifoebrivi damoukideblobis aRdgenis Taobaze, romelSic aseve ar miiRo monawileoba afxazeTma. am momentidan yofili saqarTvelos ssr teritoriaze warmoiqmna ori erTmaneTTan kavSiris arqone saxelmwifo _ saqarTvelo, romelmac ganacxada Tavisi damoukideblobisa da ssrk-dan gasvlis Sesaxeb, da afxazeTi, romelic kvlav rCeboda sabWoTa kavSiris subieqtad. saxelmwifoebriv-samarTlebrivi urTierToba afxazeTsa da saqarTvelos Soris, romelic Seiqmna da regulirdeboda sabWoTa kanonmdeblobiT, Sewyda imave sabWoTa kanonmdeblobis safuZvelze.

samwuxarod, im dros, saqarTveloSi, gardamavali periodis pirobebSi, jer kidev ar iyo Camoyalibebuli konfliqturi situaciebis gadaWrisadmi demokratiuli midgomis safuZveli da 1992 wlis 14 agvistos saqarTvelom daiwyo omi afxazeTis xalxis winaaRmdeg.

Cven kidev erTxel mivapyrobT saerTaSoriso sazogadoebis yuradRebas 1999 wlis referendumis aRiarebis aucileblobas, romelzec afxazeTis mosaxleobis 90%-ze metma daadastura damoukidebeli demokratiuli saxelmwifos mSeneblobis survili. miuxedavad imisa, rom qarTveli ltolvilebis udidess nawils referendumSi monawileoba ar miuRia, ugulvebelyofa umravlesobis azrisa, romelmac Tavisuflad gamoxata damoukidebel saxelmwifod yofnis survili, eris TviTgamorkvevis uflebis pirdapiri darRvevaa.

zemoaRniSnulidan gamomdinare, afxazeTi mzad aris, gamarTos civilizebuli molaparakebebi yvela sakiTxze, garda afxazeTis respublikis statusisa, vinaidan is gamyarebulia afxazeTis respublikis xalxis nebis Tavisufali gamovleniT 1999 wlis referendumze.

magaliTebi saerTaSoriso praqtikidan mowmobs, rom analogiuri konfliqturi situaciebis gadaWra sruliadac ar efuZneba erTi saxelmwifos teritoriuli mTlianobis principis uryevobas. ufro metic, afxazebs, romlebic maTi amJamindeli sacxovrebeli teritoriis avtoqtonuri mosaxleobaa, damoukidebeli ganviTarebis yovelgvari samarTlebrivi da istoriuli safuZveli aqvT.

mowesrigebis axali etapi – safuZveli

gadafaseba

mxareebs Soris ndobis done mniSvnelovnad gaizrdeba, Tu afxazuri sazogadoeba dainaxavs, rom saqarTveloSi demokratiul reformebTan erTad, gadafasda warsulis Secdomebi da rom saqarTvelos axali xelmZRvaneloba mzad iqneba, bodiSi mouxados afxazeTis xalxs asimilaciis, omisa da izolaciis saxelmwifo politikis gamo. ueWvelia, rom aseTi magaliTi mTeli saerTaSoriso sazogadoebis did mxardaWeras moipovebs da precedentad iqceva sxva konfliqturi situaciebis gadawyvetisas. afxazeTi ki aseT nabijs aRiqvams, rogorc saqarTvelos realur mzadyofnas, gadavides urTierTobebis absoluturad axal doneze. mobodiSeba da warsulis Secdomebis axleburad gaazreba grZlevadiani, stabiluri urTierTobebis aSenebis safuZvels warmoadgens.

blokada

mowesrigebis procesis axali etapis winapirobad unda iqces uaris Tqma afxazeTze politikuri da ekonomikuri zewolis meTodebze, kerZod, ekonomikuri da informaciuli blokadis reJimis gauqmeba.

ndobis RonisZiebebis gaCenis wina procesma udavod pozitiuri Sedegebi moitana, magram efeqtianobisa da danakargebis Tanafardobam, agreTve arsebiTi progresis ararsebobiT gamowveulma Tanmdevma prostraciam naTlad gamokveTa, rom ndobis gaCena ar SeiZleba emyarebodes mxolod deklaraciul safuZvels.

ekonomikuri blokadis araproduqtiuloba da antihumanuroba drom daadastura. blokadis Sedegebi, pirvel rigSi, afxazeTis mSvidobian mosaxleobaze aisaxa da pasuxismgeblobis wili afxazeTis blokadis Sesaxeb aRniSnuli gadawyvetilebis monawile yvela qveyanam unda gadainawilos.

saqarTvelos uSualod ekisreba pasuxismgebloba 1992-1993 wlebis omis gaCaRebisa da afxazeTisaTvis miyenebuli zaralisaTvis. winaswari gamoTvlebiT, saqarTvelos mier afxazeTisadmi miyenebuli materialuri zianis odenobam SeiZleba 13 miliardi amerikuli dolari Seadginos. Tu afxazeTis ekonomikisadmi blokadiT miyenebul zarals gaviTvaliswinebT, es Tanxa mniSvnelovnad gaizrdeba.

izolacia aSorebs afxazeTis mosaxleobas ekonomikuri integraciis globalur procesebs, rac ara marto afxazeTis xalxis, aramed mezobeli xalxebis ekonomikur da socialur keTildReobazec aisaxeba. blokada akargvinebs afxazeTis xalxs Semosavlebis mniSvnelovan nawils, romelic SeiZleboda ufro mniSvnelovani da farTo socialur-humanitaruli programebis Sesrulebisken yofiliyo mimarTuli. arapirdapir irRveva afxazeTis xalxis ganviTarebisa da Tavisufali ekonomikuri saqmianobis ufleba.

isargebla ra afxazeTis winaaRmdeg mimarTuli informaciuli blokadiT, saqarTvelom xeli Seuwyo, euTos lisabonis samits mieRo rezolucia, romliTac afxazur mxares eTnikur wmendaSi edeba brali. im pirobebSi, rodesac afxazebma Tavad ganicades saqarTvelos mxridan masobrivi ganadgureba, aRniSnuli rezolucia mxolod politikur da angaJirebul xasiaTs atarebs da sinamdviles ar Seesabameba, vinaidan miRebul iqna faqtebis yovelgvari winaswari Semowmebis gareSe. ufro metic, 1994 wels afxazeTSi situaciis Sefasebis gaeros misias da 2002 wels galSi mdgomareobis monitoringis gaerosa da euTos erTobliv misias msgavi daskvna ar gaukeTebiaT.

meore etapi _ usafrTxoeba, “ndobis RonisZiebaTa ganmtkicebis praqtikuli nabijebi”

qarTul-afxazuri urTierTobebis mimdinare etapze, im pirobebSi, rodesac afxazuri mxaris SiSi saqarTvelos intensiur militarizaciasTan dakavSirebiT safuZvels moklebuli ar aris, gansakuTrebiT mniSvnelovania, rom xazi gaesvas aucileblobas, Camoyalibdes saimedo RonisZiebebi, romlebic Seqmnian samxedro moqmedebebis ganuaxleblobis garantias. amgvari nabijebi saswrafo reagirebasa da gadawyvetas moiTxovs, radganac militarizacia saqarTvelos xelisuflebasa da sazogadoebaSi arsebul saomrad ganwyobil zogierT jgufs axali oms STaagonebs. aRniSnuli ganwyobebi sul ufro inergeba saqarTvelos sazogadoebriv cnobierebaSi, rac afxazur sazogadoebaSi mzardi undoblobisa da gaucxoebis Sedegs warmoadgens.

ar SeiZleba ar aRiniSnos saqarTvelos mxridan im qmedebebis kontrproduqtiuloba, romlebic qarTul-afxazuri da qarTul-osuri konfliqtebis mSvidobiani mowesrigebis procesebidan ruseTis gandevnisaken aris mimarTuli. sinamdvileSi amgvari sagareo-politikuri kursi da mSvidobisyofis operaciebis donis “demokratiis, stabilurobisa da ganviTarebisaTvis” suamis 2005 wlis kiSiniovis deklaraciis CarCoebiT Semofargvla konfliqtis zonaSi samSvidobo Zalebis internacionalizaciisaken saqarTvelos swrafvis maCvenebelia. es deklaracia warmoadgens ara mSvidobisyofis, aramed politikur resurss. am SemTxvevaSi afxazeTi ar aris darwmunebuli, rom saqarTvelo aseve Seikavebs Tavs konfliqtur situaciebSi Zalis gamoyenebisagan.

amitom, pirvel rigSi, saqarTvelo dauyovnebliv, yovelgvari pirobis gareSe Sewyvets Zaladobas afxazeTis moqalaqeebis winaaRmdeg galis raionSi da Seqmnis yvela aucilebel pirobas sakuTari pasuxismgeblobis zonaSi imisaTvis, rom SeuZlebeli gaxdes diversiul-teroristuli jgufebis arseboba. saerTaSoriso sazogadoeba uzrunvelyofs saqarTvelos zugdidis raionSi situaciis saguldagulo monitorings, romlis drosac Sesabamisad dadasturdeba, rom saqarTvelo uars ambobs diversiul-teroristuli omis meTodebze, rac SesaZlebels gaxdis, bolo moeRos Zaladobas, terorizmsa da wamqezeblobas.

afxazuri da qarTuli mxareebi gamovlen araorazrovani gancxadebebiT sazRvrispira zonebSi organizebul danaSaulTan brZolaSi TanamSromlobisaken swrafvasTan dakavSirebiT.

gaerTianebuli erebis organizacia xels Seuwyobs qarTul da afazur samarTaldamcav Zalebs Soris organizebul danaSaulTan brZolaSi TamnamSromlobasa da teqnikur aRWurvas.

politikuri procesi

aucilebelia konfliqtis mSvidobiani mowesrigebis procesis absoluturad axal da produqtiul etapze gadayvana. aRniSnuli etapis aTvlis wertilad iqceva afxazeTisa da saqarTvelos liderebis pirveli pirdapiri Sexvedra, romelzec mxareebi Riad ganacxadeben konfliqtis mowesrigebis mxolod politikuri meTodebisaken swrafvis Taobaze da saerTaSoriso garantiebis arsebobis pirobebSi, xels moaweren samSvidobo SeTanxmebas, romliTac uars ityvian Zalis an politikuri da ekonomikuri zewolis nebismieri meTodis gamoyenebis muqaraze.

gansakuTrebulad mniSvnelovania, xazi gaesvas orive mxaris miswrafebas, uzrunvelyofil iqnes usafrTxoeba zRvaze, xmeleTsa da haerSi, rac aseve unda iyos daTqmuli ori lideris mier xelmoweril samSvidobo SeTanxmebaSi. ekonomikuri TanamSromlobis Sesaxeb Semdgom farTo SeTanxmebis monawileni unda iyos regionuli ekonomikuri saqmianobis monawile yvela qveyana, kerZod, afxazeTi, saqarTvelo, somxeTi, ruseTi, TurqeTi, samxreT oseTi, mTiani yarabaRi, azerbaijani da evrokavSiri, romelic Savi zRvisa da kavkasiis regionebSi ekonomikuri TanamSromlobis procesebis fasilitatorad gvevlineba. ekonomikuri TanamSromlobis evropuli modelebis ganviTareba xels Seuwyobs urTierTsasargeblo partnioruli da urTierTdamokidebuli kavSirebis gamyarebasa da gaZlierebas, rac SemdgomSi grZelvadiani da stabiluri mSvidobis myari safuZveli gaxdeba.

saerTaSoriso sazogadoeba, kerZod, gaeros uSiSroebis sabWo, imoqmedebs, rogorc damoukidebeli arbitri da xels Seuwyobs usafrTxoebis saerTaSoriso garantiebisa da saqarTvelosa da afxazeTis konfliqtis ganuaxleblobis uzrunvelyofis RonisZiebebs. mSvidobis SenarCunebisaTvis mxareTa pasuxismgebloba da pirobebi mkafiod unda iyos gamyarebuli gaeros dokumentebiT da unda warmoadgendes meqanizms, romelic aiZulebs mxareebs Tavi Seikavon SeiaraRebuli konfrontaciisagan.

daaxloebis gzaze Semdgomi mniSvnelovani nabiji iqneba winaswari konsultaciebi qveynis prezidentebs Soris ori saxelmwifos momavali mSvidobiani Tanaarsebobis pirobebis Sesaxeb. aRniSnul SemTxvevaSi saqarTvelo gaxdeba afxazeTis damoukideblobis aRiarebis iniciatori.

udavoa, rom aseTi nabiji Zalian mZimea saqarTvelosTvis, magram es aris swored is barieri, romelic aucileblad unda iqnes gadalaxuli afxazeTisa da saqarTvelos mSvidobiani Tanacxovrebis gzaze.

ueWvelia, rom am nabijis Semdeg sagrZnoblad daaxlovdeba mxareTa poziciebi regionuli TanamSromlobis sferoSi, rac uSualod aisaxeba regionis usafrTxoebis, stabilurobisa da ekonomikuri ayvavebis doneze, aseve met stabilurobas moutans mezoblebs.

ltolvilTa dabrunebis procesi

afxazeTma ganacxada, rom mzadaa, mihyves gaeros ltolvilTa umaRlesi komisris sammarTvelos mier SemoTavazebul perspeqtiul gegmas. amasTan dakavSirebiT, gaeros ltolvilTa umaRlesi komisris sammarTvelos farglebSi mimdinare qarTveli ltolvilebis verifikaciis procesma unda moipovos mSvidobiani procesis yvela monawilis didi mxardaWera, vinaidan mxolod situaciis damoukidebeli Sefasebis wyalobiT SeiZleba Seiqmnas momavali humanitaruli aqciis realuri suraTi.

afxazuri mxare mzad aris, yvelanairad ganaviTaros da ganamtkicos afxazeTis galis raionSi ltolvilebis dabrunebis procesi, vinaidan 1999 wlis martidan Tavad aris am procesis iniciatori.

ltolvilTa dabrunebis sakiTxi ufro yuradRebian da mozomil midgomas saWiroebs. mowesrigebis procesis saerTaSoriso monawileebma unda gaiazron aseve aRniSnuli aqciis negatiuri Sedegebi.

ekonomikuri TanamSromloba

afxazeTi kidev erTxel adasturebs mzadyofnas soWis 2003 wlis SeTanxmebebiT gaTvaliswinebuli ndobis RonisZiebebis realizaciisaTvis. ltolvilTa dabrunebis, sarkinigzo mimosvlis aRdgenisa da engurhesis reabilitaciis sfroebSi es samuSaoebi ukve mimdinareobs. farTo regionuli TanamSromlobis konteqstSi saqarTvelom da afxazeTma unda ganaviTaron kooperaciis ufro Tanamedrove da civilizebuli meTodebi “evropis kavSiris farTo samezoblo politikis strategiis” farglebSi.

satransporto da energetikuli infrastruqturis ganviTarebis proeqtebis efeqtiani funqcionirebisaTvis aucilebelia uari iTqvas bevri, wmindad ekonomikuri sakiTxis politizaciaze, kerZod, sarkinigzo mimosvlis aRdgenis proeqtTan dakavSirebiT. saqarTvelom, rogorc farTo samezoblo strategiis ganxorcielebaSi monawile saxelmwifom, mkafiod unda gansazRvros pasuxismgeblobis xarisxi im qmedebebze, romlebic zRudaven ekonomikuri integraciis resurss regionSi.

energetikisa da sagareo safrTxeebTan brZolis sferoebSi strategiuli partniorobis ganmtkicebis sakiTxebis didi mniSvnelobis gaTvaliswinebiT, mTeli kavkasiuri regionis stabiluroba warmoadgens im safuZvels, romelic SeiZleba Serigebis faqtorad iqces. ueWvelia, rom swored afxazeTis, rogorc evrokavSiris, saqarTvelos da ruseTis federaciis, agreTve somxeTisa da azerbaijanis TanamSromlobis ganuyofeli elementis, rolis ignorireba uwyobs xels ufro met stagnacias da progresis ararsebobas konfliqtis daregulirebis saqmeSi.

afxazeTis aRiareba konkretul amocanebs wyvets usafrTxoebis uzrunvelyofisa da mTel regionSi stabilurobis sferoSi, rac saxelmwifoebs Soris socialur-ekonomikuri da kulturuli TanamSromlobis fundamentia.

ukve 13 welze metia, afxazeTi damoukideblad aviTarebs demokratiul politikur sistemas, sabazro ekonomikas, sakanonmdeblo bazas, damoukidebel sasamarTloebs, samoqalaqo sazogadoebas da adamianis uflebebs saerTaSoriso standartebis Sesabamisad. dRevandeli afxazeTi es aris saxelmwifo ganviTarebis myari maCveneblebiT.

afxazeTs unari Seswevs ikisros valdebulebebi da iTamaSos srulfasovani damakavSirebeli roli regionis yvela saxelmwifos Soris. afxazeTis damoukideblobis politikuri aRiarebis ararseboba xels uSlis stabilurobisa da TanamSromlobis keTilismyofeli klimatis ganviTarebas, CrdiloeT da samxreT kavkasias Soris komunikaciis aRdgenas, aseve mSvidobiani urTierTobebis ufro Rrma ganviTarebas.

afxazeTi aris regionis stabilizaciis faqtori, SemaerTebeli rgoli kavkasiaSi komunikaciebis aRdgenis procesSi, rac ara martoO afxazeTis, aramed saqarTvelos, ruseTisa da evrokavSiris interesebSi Sedis. konfliqturi situaciebis gadawyvetaSi ekonomikuri TanamSromlobis evropuli modelebis gamoyeneba da transkavkasiuri komunikaciebis ganviTareba, ueWvelia, yvela mxaris interesebs upasuxebs.

im SemTxvevaSi, Tu saqarTvelo gadalaxavs am bariers da aRiarebs afxazeTis damoukideblobas, ori saxelmwifos momavali mSvidobiani Tanaarsebobis gasaRebad SeiZleba iqces TanamSromloba oTx iseT saerTo sferoSi, rogoricaa ekonomika, energetika, usafrTxoeba, aseve mecniereba da kultura. saqarTvelosTan urTierTobebis ganviTareba efeqtiani iqneba da saqarTvelosa da afxazeTis urTierTsasargeblo interesebs upasuxebs. es gamodgeba magaliTad yvela saxelmwifosTvis, romlebic demokratiisa da konfliqtebis mSvidobiani gadaWris gzas adganan.

samwuxarod, Savis zRvis ekonomikur TanamegobrobaSi Tavisi rolis ganxilvisas saqarTvelos SecdomaSi Sehyavs evropeli mezoblebi iseTi ekonomikuri prognozebiT, romlebic afxazeTsa da samxreT oseTsac moicaven. arsebuli realiebis gaTvaliswinebis gareSe, mokle da saSualovadiani prognozebis CamoyalibebiT saqarTvelo qmnis ndobis RonisZiebebis ganmtkicebisa da mTlianobaSi molaparakebebis procesisaTvis miuRebel pirobebs, aseve safuZvels uyris mcdar strategias yvela regionul mezobels Soris grZelvadiani urTierToebis.

molaparakebebis procesi da monawileebi

gaeros uSiSroebis sabWos aseve SeeZlo xeli Seewyo molaparakebebis procesis winsvlisaTvis ufro obieqtur doneze. imis gaTvaliswinebiT, rom afxazeTi aris konfliqtis mxare da molaparakebebis procesis uSualo monawile, afxazuri mxare kidev erTxel mimarTavs gaerTianebuli erebis organizacias, ruseTis federacias, rogorc mxardamWer mxares da generaluri mdivnis megobarTa jgufs TxovniT, ganixilon afxazeTis warmomadgenelTa monawileobis sakiTxi gaeros uSiSroebis sabWos momaval sxdomaSi, sadac uSiSroebis sabWos damswre wevrebs saSualeba eqnebodaT, moesminaT konfliqtis erT-erTi mxaris azri da mieRoT mimdinare movlenebis ufro obieqturi suraTi.

2006 wlis 10 maisi.

(www.abkhaziagov.org)