mimarTva ruseTis sfs respublikis saxalxo deputatTa me-3 sagangebo yrilobas

ama wlis 31 marts ruseTis sfsr saxalxo deputatTa yrilobam miiRo dadgenileba samxreT oseTSi Seqmnili mdgomareobis Sesaxeb.

es dadgenileba, garda imisa, rom saqarTvelos saSinao saqmeebSi uxeSi Carevaa, Camoyalibebulia miuRebeli mbrZanebluri kiloTi, rac ar ekadreba esoden did forums.

yuradRebas ipyrobs isic, rom dadgenileba miRebulia jerovani ganxilvis gareSe. ruseTis sfsr saxalxo deputatTa yrilobam miiRo dadgenileba mxolod masobrivi informaciis centraluri saSualebebis monacemebze dayrdnobiT da verc ki moicala moesmina saqarTvelos respublikis warmomadgenlebisTvis, ar gascnobia respublikaSi Seqmnil namdvil viTarebas, ar gamourkvevia mizezebi yofil samxreT oseTis avtonomiur olqSi konfliqtisa da antiqarTuli putCis xelmZRvanelTa braleulobisa, romlebmac xelyves saqarTvelos respublikis suverreniteti da teritoriuli mTlianoba.

rac Seexeba arsebiTad dadgenilebas, unda aRvniSno Semdegi.

1. movlenebSi, romlebic 1990-1991 wlebSi gaiSala qarTveli xalxis istoriul samsobloSi _ Sida qarTlSi, romelic 1922 wels bolSevikebma egreT wodebul samxreT oseTis avtonomiur olqad gadaaqcies moralisa da samarTlis yvela normis darRveviT, brali niuZRviT os eqstremistebs, romlebsac moraluradac da materialuradac, uaxloes saxeobaTa iaraRis CaTvliT, mxars uWeren reaqciuli Zalebi, sul ufro gvjobnian sakavSiro mTavrobis farglebSi.

2. egreT wodebuli samxreT oseTis avtonomiuri olqi wiTeli armiis aSkara SeiaraRebuli intervenciis, saqarTvelos okupirebisa da faqtobrivi aneqsiis Sedegia, rkp (b) araerTgzis gamoiyena Sida qarTlis osi mosaxleoba 1918-1921 wlebSi saqarTvelos respublikis kanonierad arCeuli mTavrobis winaaRmdeg sabrZolvelad, respublikisa, romelmac moiSora ruseTis imperiis uReli da daadga namdvili demokratiuli ganviTarebis gzas, ukuagdo proletariatis diqtaturis idea. amgvarad, 1920-ian wlebSi rkp (b) mier Cadebuli naRmi Cvens droSi amuSavda. yvelaferi Zveli principiT viTardeba. Cven gvegona demokratiuli ruseTi qarTvel xalxTan erTad dadgeboda Cveni saxelmwifoebis suverenitetis dasacavad, saSualebas ar miscemda centrsa da sxva Zalebs daerRviaT Cveni respublikebis teritoriuli mTlianoba "ganaxlebuli federaciis" gulSematkivarTa unitaristuli tendenciebis saameblad, romlebic praqtikulad sakavSiro mTavrobis tyveebad aqcevs Cvens respublikebs.

3. Sida qarTlis (ar arsebobs aseTi cneba _ "samxreT oseTi" anda "oseTis samxreTi") problema saqarTvelos respublikis saSinao saqmea, magram igi mzad aris iTanamSromlos ruseTis sfs respublikebTan, rameTu saqme exeba CrdiloeT oseTis respublikis interesebsac _ amis gzas gvisaxavs 1991 wlis 23 martis oqmi ruseTis sfsr uzenaesi sabWos Tavmjdomaris b. n. elcinisa da saqarTvelos respublikis uzenaesi sabWos Tavmjdomaris z. k. gamsaxurdias Sexvedrisa da molaparakebis Sesaxeb. magram saqarTvelos respublikis mTavrobas Seuwynareblad miaCnia calmxrivi uxeSi Careva saqarTvelos respublikis saSinao saqmeebSi im ultimaturi moTxovnebis warmodgenis gziT, rom aRvadginoT avtonomiuri olqis statusi, gavaTavisufloT t. kulumbekovi da sxva `ukanonod dapatimrebuli pirebi~. (vin gansazRvra aRniSnul pirTa dapatimrebis ukanonoba?! da gveqmneba STabeWdileba, rom yalibdeba imperiulad ganwyobili Zalebis erTiani fronti kanonierad arCeul saqarTvelos respublikis parlamentTan sabrZolvelad, romelic eswrafvis daibrunos 1921 wlis TebervalSi ZaliT warTmeuli saqarTvelos saxelmwifoebrivi damoukidebloba, aRadginos fexqveS gaTelili istoriuli samarTlianoba. am pozicias mxars uWers saqarTvelos mosaxleobis didi umravlesoba, rasac mowmobs gamarTuli referendumis Sedegebi, romelSic monawileoba miiRo siebSi Setanil amomrCevelTa saerTo ricxvis 95-mde procentma. is faqti, rom 1918 wlis 26 maiss deklaraciis safuZvelze damoukidebeli saqarTvelos aRdgenas dadebiTi pasuxi gasca kenWisyris monawileTa 99,6 procentma da imis gaTvaliswinebiT, rom araqarTveli mosaxleoba 30 procents Seadgens, mowmobs saqarTvelos respublikaSi mimdinare procesebis samarTlianobasa da Seuqcevadobas. im socialuri bazis namdvilad mravalerovnul xasiaTs, romelsac eyrdnoba saqarTvelos respublikis parlamenti.

31 martis referendumi istoriuli movlenaa, romelic realur gzas uxsnis saqarTvelos Tavisuflebasa da damoukideblobas. swored am dRes ruseTis sfsr yrilobam miiRo dadgenileba, romelic sxva ara aris ra, Tu ara sakavSiro mTavrobis imperiuli imbiciebis mxardaWera, rasac adasturebs yrilobis mimarTva ssr kavSiris prezidentisa da ssr kavSiris federaciis sabWosadmi, romelSic moiTxoven ganxorcieldes `saswrafo RonisZiebani samxreT oseTSi viTarebis normalizaciisaTvis…~

ra SeiZleba mohyves wesrigis dasamyareblad centraluri mTavrobis saswrafo RonisZiebebs, SegeZloT genaxaTY TbilisSi, baqoSi, vilniusSi, rigasa da sxva regionebSi.

gaocebas iwvevs, rom dadgenileba miiRo umravlesobam, ruseTis demokratiuli Zalebis warmomadgenlebis CaTvliT, romlebic TiTqosda sakavSiro mTavrobis diqtaturisa da imperiul zraxvaTa winaaRmdeg ibrZvis.

gvwamda ra Cveni marTali saqmisa, Cven amave dros Segnebuli gvqonda, rom referendumis Semdeg sakavSiro mTavroba gaamkacrebda Tavis pozicias da amisaTvis gamoiyenebda swored Sida qarTlis ambebs.

faqtobrivad mzaddeba kidev erTi agresia saqarTvelos respublikis winaaRmdeg. samwuxarod, miRebuli dadgenilebiT ruseTis yriloba sanqcias aZlevs samxedro Zalis gamoyenebas suverenuli respublikis winaaRmdeg.

amrigad, miiRes ra es dadgenileba, ruseTis sfsr saxalxo deputatebma ikisres moraluri pasuxismgebloba sakavSiro mTavrobis SesaZlo moqmedebisaTvis, kanonieri demokratiuli mTavrobis winaaRmdeg, romelsac Tavisi qveyana damoukideblobis gziT mihyavs.

saqarTvelos respublikis uzenaesi sabWos prezidiumi

saqarTvelos respublikis

uzenaesi sabWos Tavmjdomare z. gamsaxurdia.

(gazeTi "afxazeTis xma", # 59, 1991 wlis 4 aprili)