saqarTvelos respublikis prezidentis mimarTva afxazeTis assr uzenaesi sabWos deputatebisadmi

pativcemulo deputatebo!

mogmarTavT Tqven am istoriul momentSi, roca saqarTvelos brZola damoukidebeli saxelmwifoebriobis aRdgenisaTvis gadamwyvet fazaSi Sevida. mxolod mTeli Zalebis konsolidaciis pirobebSi, eTnikuri da erovnuli kuTvnilebis miuxedavad, aris SesaZlebeli efeqtiani brZola namdvilad ayvavebuli da dRekeTili sazogadoebis SeqmnisaTvis, romelSic yvela adamiani icxovrebs Rirseulad, civilizaciisa da demokratiis maRali moTxovnebis Sesabamisad.

afxazi xalxi mudam qarTveli eris gverdiT idga Tavisuflebisa da damoukideblobisaTvis, ucxoel imperiaTa mravalricxovani urdoebis winaaRmdeg saqarTvelos mravalsaukunovani brZolis manZilze. aseve qarTvel ers arasodes ar miutovebia gaWirvebaSi afxazi xalxi, maSinac ki, roca TviTon gminavda TviTmpyrobelobis uRelqveS. Cveni xalxebis megobroba ar Caumwarebia eWvsa da veragobas, romlebic samwuxarod, wesad iqca 1917 wlis da amierkavkasiaSi bolSevikuri ideologiisa da totalitaruli politikuri reJimis gavrcelebis Semdeg.

aRar CamovTvli yvela im Wir-varamsa da tragediebs, romlebic gamoiares rogorc afxazebma, ise qarTvelebma 70 wlis manZilze. da dRes kvlav daZabulobaa afxazeTSi, gamefebulia urTierTundobloba da eWvi afxaz da qarTvel mosaxleobas Soris, Tumca amave dros, kidev ufro meti intensiurobiT xdeba qorwinebani, mtkicdeba afxazTa da qarTvelTa sisxliT naTesaoba. veravin ver mospo ori, istoriulad erTmaneTis gverdiT mcxovrebi monaTesave xalxebis am Seukavebel da istoriulad ganpirobebul ltolvas.

mTeli am siZneleebis miuxedavad, romlebic wilad xvda afxaz xalxs mmarTvelobis mbrZaneblur-administraciuli sistemis batonobis periodSi, am bolo wlebis manZilze umagaliTo ayvavebas miaRwia afxazTa erovnul-kultirulma.

Cven gagebiT vekidebiT afxazi xalxis miswrafebas gaafarTovos saxelmwifo avtonomia, romelic xangrZlivi wlebis manZilze srulyofili ar iyo, iseve rogorc ssr kavSirSi komunisturi reJimis batonobis wlebis manZilze Seqmnili yvela politikuri instituti.

saqarTvelos respublikaSi axal sazogadoebas rom vaSenebT, ar SeiZleba ar gaviTvaliswinoT afxazeTis statusis ganviTarebis tradiciebi, rasac gaakeTebs kidev specialuri komisia, romelic saqarTvelos respublikisa da afxazeTis ass respublikis uzenaesi sabWos warmomadgenlebisagan Sedgeba.

Cven araerTgzis gangvicxadebia imis Sesaxeb, rom laparakic ar SeiZleba avtonomiuri respublikis statusis SebRalvaze, rac damkvidrebulia kidec saqarTvelos respublikis konstituciaSi. rac Seexeba afxazeTis afxazeTis ass respublikis kompetenciis gafarToebas, Tanamedrove moTxovnaTa suliskveTebis Sesabamisad, swored es inda gaxdes molaparakebis sagani. calmxrivi moqmedeba rogorc erTi, ise meore mxridan Seuwynarebelia da mas SeiZleba mohyves ganuWvreteli Sedegebi, romlis mware gamocdilebas, samwuxarod, dResac vgrZnobT.

garkveuli Zalebi centrSi ukve didi xania cdiloben Searyion saqarTvelos brZola damoukideblobisaTvis Signidan, kerZod, daupirispiron afxazi xalxi qarTvel xalxs, amoglijon afxazeTi saqarTvelos cocxali sxeulidan. yoveli amgvari cda ganwirulia CasafuSavad, rameTu cementi, romelic aduRabebs afxazeTs mTel saqarTvelosTan, imdenad mtkicea, rom mas veraviTari gareSe Tu Sinagani Zala ver daangrevs.

Tu politikuri avbedobis wlebSi ki afxazma xalxma SeZlo mieRwia erovnul-kulturuli da politikuri mwvervalebisaTvis, romlebic ver Seedreba verc erT avtonomiur, bevrad ufro did respublikasac ki, Tavisufal saqarTveloSi misi momavali SeiZleba mxolod ufro garantirebuli da warmatebuli iyos. mxolod afxaz da qarTvel xalxebs, afxazeTis ass respublikaSi mcxovrebi sxva warmomadgenelTa Tanamegobroba da urTierTgagebaa afxazeTis teritoriaze samarTliani sazogadoebis Seqmnis gasaRebi.

politikuri realizmi amave dros gvikarnaxebs uwinares yovlisa afxazebisa da qarTvelebis _ am teritoriaze ori istoriulad mcxovrebi xalxebis mWidro TanamSromlobis aucileblobas, rac ar gamoricxavs afxazi xalxis garkveuli iflebebis cnobas politikuri institutebis Seqmnisa da avtonomiuri respublikis saxelmwifo struqturaTa srulyofis dros.

qarTvel ers, afxazeTSi mcxovreb qarTvelebs esmiT afxazi xalxis miswrafebani, magram ar dauSveben saqarTvelos respublikisa da TviT afxazeTis ass respublikis konstituciebis uxeSi darRvevis cdas, romlebic mkacr iuridiul barierebs ayenebs amgvari moqmedebis winaSe, romelsac SeiZleba uaRresad mZime Sedegebi mohyves.

mxolod maSin, Tu gamoviCenT saR gonebas, jerovnad SevafasebT politikur da samarTlebriv realiebs, gamoviCenT urTierTndobasa da namdvili TanamSromlobis survils rogorc afxazeTSi, ise mTel saqarTveloSi mcxovrebi yvela xalxis keTildReobisaTvis, gadavWriT sakiTxs saqarTvelos respublikis SemadgenlobaSi afxazeTis statusis Sesaxeb, romlis teritoriuli mTlianoba garantirebulis saerTaSoriso samarTliT.

afxazeTis ass respublikis uzenaesi sabWos sesias vusurveb warmatebas politikuri Zalauflebis Seqmnis axal struqturaTa Seqmnis gzaze, romelSic organulad Seerwymeba saqarTvelos demokratuli respublikis politikur sistemas.

Rrma pativiscemiT,

saqarTvelos respublikis prezidenti zviad gamsaxurdia.

Tbilisi, 1991 wlis 8 ivlisi

(gazeTi "afxazeTis xma", # 117, 1991 wlis 10 ivlisi)