mimarTva afxazi xalxisadmi  

Zvirfaso Tanamemamuleno!

afxazTa da qarTvelTa Zmoba uxsovari droidan iwyeba. Cveni  saerTo kolxuri warmoSoba, genetikuri naTesaoba Cvens xalxebsa da  enebs  Soris, saerTo istoria, saerTo kultura gvavalebs dRes did dafiqrebas Cveni xalxebis momaval bed-iRbalze. Cven erT miwa-wyalze vcxovrobdiT mudam da urTierTobis Wirvarams  viziarebdiT. Cven saerTo samefo gvqonda saukuneTa  ganmavlobaSi, erT taZarSi vloculobdiT da erT brZolis velze vibrZodiT saerTo mtrebis winaaRmdeg.

uZvelesi afxazuri gvarebis warmomadgenlebi dResac  ar asxvaveben urTierTisagan afxazsa da qarTvels. afxazTa mTavrebi  ServaSiZeebi, sakuTar Tavs ara mxolod  afxazs, aramed  qarTvel Tavadebsac uwodebdnen, qarTuli ena afxazurTan erTad maTTvis  deda ena iyo, iseve rogorc imJamindeli afxazi mwerlebisTvis.vefxistyaosniskultura gvakavSirebda Cven da uZvelesi qarTuli taZrebi, Zveli qarTuli warwerebiT damSvenebulni, dResac rom dganan afxazeTSi da xiblaven mnaxvels. Cvens Soris iyo gadebuli Tamaris xidi  mdinare besleTze, soxumis maxloblad, dResac  rom amSvenebs  uZvelesi qarTuli warwera. bedia da moqvi, biWvinTa da mravali sxvani mowmeni arian am Zmobisa, am erTobisa.

afxazi mudam amaRlebuli, rainduli keTilSobilebis simbolo iyo qarTvelis cnobierebaSi. amas  mowmobs akakisgamzrdelida sxva mravali Sedevri qarTuli mwerlobisa. Cven vamayobT  imiT, rom  swored  qarTvelma  mweralma konstantine gamsaxurdiam kidev metad gauTqva saxeli mTels qveyanaze afxazur kulturas da yofas, afxazi xalxis gmirobas da keTilSobilobas TavisimTvaris motacebiT. qarTvelma mecnierebma - niko marma, arnold Ciqobavam, qeTevan lomTaTiZem gadamwyveti roli Seasrules afxazologiis  dafuZnebaSi, afxazuri enis gramatikis sistematizaciis saqmeSi, qarTvelma istorikosebma ivane  javaxiSvilma, simon janaSiam, niko berZeniSvilma da  sxvebma ki -  afxazeTis  istoriis  sakvanZo sakiTxebis kvlevaSi, xolo afxazebi yovelTvis did  rols asrulebdnen Cveni saerTo samefos ganmtkicebasa da kulturul aRmSeneblobaSi.

Cven mravali imperiis Semotevas gavuZeliT, Cveni Zmoba  da megobroba ver daarRvies verc romaelebma, verc bizantielebma, verc arabebma, verc  Turqebma, magram ai mecxramete-meoce saukuneSi Cven dagvipirispirda imperiaTa Soris uveragesi da uborotesi - ruseTis imperia, romelmac arnaxuli ubedureba  moutana Cvens xalxebs. ruseTis imperiam TurqeTSi gadaasaxla  afxazi xalxis  didi nawili, manve  gauSva afxazeTis  samTavro,  gaauqma saqarTvelos samefo da miznad daisaxa  Cveni xalxebis sruli asilimacia da  mospoba. man  dainaxa, rom amas  ver ganaxorcielebda mxolod  sisxliani represiebiT da genocidiT, amitom gamoiyena yvela imperiis  nacadi xerxidivide et impera- gaTiSe da ibatone da yovelgvar Rones xmarobda afxazi da qarTveli xalxebis urTierTdasapirispireblad. Tumca, miuxedavad amisa, rogorc amas aRniSnavda TviT nestor lakoba, carizmmac  ki ver SeZlo afxazebsa da qarTvelebs Soris  SuRlis Camogdeba. magram dRevandelma modernizebulma komunisturma imperiam, saubedurod, miaRwia amas  Tavisi agenturis  meSveobiT, rac  misi gegmiT dasawyisi unda gaxdes kavkasiis  balkanizaciisa da libanizaciisa, raTa centrma SeinarCunos Tavisi poziciebi da hegemonia amierkavkasiaSi.

Cven pativs vcemT afxazi xalxis erovnul da kulturul uflebebs: Tqvens  saxelmwifoebriobas, Tqvens enas, kulturas, afxazur skolas, Teatrs, yovelnairad vcdilobT sadavo sakiTxebis molaparakebebis gziT  gadaWras, magram samwuxarod, afxazeTis avtonomiuri respublikis oficialuri xelmZRvaneloba ar amJRavnebs saTanado mzadyofnas  molaparakebisaTvis, adgas Cvens mimarT  konfrotaciis gzas,  amJRavnebs  separatistul tendenciebs, safrTxeSi agdebs mSvidobas afxazeTis teritoriaze.

dRes  didi xmauria atexili galSi Cvens mier prefeqtad daniSvnasTan dakavSirebiT. rogorc iciT, Cveni kanonis Tanaxmad,  avtonomiuri  respublikis xelmZRvanelobam unda warmoadginos prefeqtebis kandidaturebi, romelnic Cven unda davamtkicoT. amave kanonis ganmartebis mixedviT, Tu avtonomiuri  respublikis xelmZRvaneloba ar warmoadgens aseT kandidaturebs, saqarTvelos uzenaesi sabWos  prezidiums ufleba aqvs  Tavad daniSnos prefeqti. miuxedavad  Cveni araerTgzis Txovnisa, batoni arZinba ar Camovida TbilisSi, ar daeswro  prezidiumis sxdomebs, romlis wevradac igi iTvleba, ar warmoadgina prefeqtis kandidatura, amitomac   dainiSna galSi prefeqti. amJamad  mas  Cven miveciT vada  sxva  kandidaturebis warmodgenisa, rasac igi kvlav aWianurebs.

amis  mizezi ki is gaxlavT, rom igi boikots  ucxadebs  Cvens parlaments, Cvens politikas prefeqturebTan dakavSirebiT da  surs afxazeTSi SenarCuneba komunistruri wyobilebisa, mmarTvelobis komunisturi sistemisa. magram Cven unda SevaxsenoT mas,  rom komunisturi  sistema da  sabWoTa  imperia dRes ganwirulia da amaod cdiloben mavanni da mavanni istoriis Carxis ukuRma datrialebas. adre Tu gvian sabWoTa kavSiris damonebuli xalxebi gadaigdeben komunisturi diqtaturis uRels da maSin arZinbas msgavsi  moRvaweebi Sefasdebian, rogorc sakuTari xalxebis moRalateni.

dRes mTeli msoflio gmobs gorbaCovis  represiul politikas dapyrobili erebis mimarT, litvaSi da latviaSi Cadenil barbarosobas. ase, rom sabWoTa tankebis imedi nuRaravis eqneba. msoflio gmobs agreTve centris  mier interfrontebis daxsnis  komitetebisSeqmnis mcdelobas  xalxis mier  arCeuli mTavrobebis  damxobis mizniT. da ai,  aseT dros  afxazeTSi Seiqmna interfronti, romelsac surs gaimeoros  baltiispireTis modeli, xolo arZinba  gamudmebiT iwvevs imperiis jars, raTa  sisxlisRvra  gamoiwvios  afxazeTSi. man ukve miaRwia  Sinagani jaris Semoyvanas babuSeraSi, magram mas unda axsovdes, rom msoflio iseve dagmobs mis saqciels, rogorc dagmo  baltiispireTis  xsnis  komitetebi. amiT arZinbas surs  afxazi  xalxi CaiTrios  saxifaTo  avantiuraSi, romelic mas mxolod  sircxvilsa da  ubedurebas  moutans. aseve saxifaTo iqneba afxazeTis mosaxleobisaTvis monawileoba 17 martis sakavSiro referendumSi, rac miznad isaxavs erovnebaTaSorisi SuRlis gaRvivebas  afxazeTSi, qarTvelebis, afxazebis, somxebis, rusebis da sxva erovnebebis  urTierTdapirispirebas, xalxTa Soris sisxlisRvris provocirebas. amitom  mogiwodebT: nu ayvebiT prokomunistebs, Cveni istoriuli mtrebis agentebs  da provokatorebs, boikoti gamoucxadeT  sabWoTa  referendums da monawileoba miiReT saqarTvelos respublikis 31 martis  referendumSi, romelic dakavSirebuli iqneba saqarTvelos damoukideblobis aRdgenasTan.  damoukidebeli saqarTvelo Tqven  gacilebiT mets mogcemT, vidre modernizebuli sabWoTa  imperia, romlis mizanic aris yvela patara xalxis  asimilacia da rusifikacia.  TviTmyofad  saqarTveloSi iarsebebs  WeSmaritad TviTmyofadi afxazeTi, WeSmariti TviTmmarTvelobiT, rogoric mas hqonda afxazTa da qarTvelTa erTiani samefos arsebobis dros saukuneTa ganmavlobaSi.

gaumarjos Cven istoriul Zmobas, erTobas da damoukideblobas!

gfaravdeT RmerTi siyvarulisa da WeSmaritebisa!

siyvaruliTa da pativiscemiT z. gamsaxurdia

(gazeTi ~afxazeTis xma~, # 42, 1991, 1991 wlis 12 marti)