CrdiloeT kavkasiis gaerTianebul mTielTa da daRestnis kavSiris I yrilobaze miRebuli konstitucia

7 maisi 1917 weli

muxli 1. kavkasiis mTielTa kavSiri aerTianebs kavkasiis yvela mTiel toms, agreTve stavropolis gub[erniis] noRaelebsa da Turqmenebs, aris kavkasiis muslimanuri kavSiris wevri da mxedvelobaSi aqvs kavkasiis da ruseTis yvela xalxebis mSvidobiani Tanacxovrebis uzrunvelyofa, mTielTa darazmva revoluciis mier mopovebul TavisuflebaTa dacvisa da ganmtkicebisaTvis, demokratiuli sawyisebis cxovrebaSi danergva da yvela mTiel tomTaTvis saerTo politikuri, socialuri da kulturul-erovnuli interesebis dacva.

muxli 2. CrdiloeT kavkasiis mTielTa da daRestnis kavSiris xelisuflebis organoebs warmoadgenen: 1) delegatTa yriloba da 2) centraluri komiteti.

muxli 3. sakavSiro organoebs ekisrebaT:

a) revoluciis mier mopovebuli samoqalaqo da politikuri Tavisuflebebis ganmtkiceba.

b) federaciuli wyobis uzrunvelyofa.

g) mokavSire xalxebis TviTgamorkvevis uflebis dacva da ganmtkiceba.

d) tomTaSorisi konfliqtebis acileba.

e) siwynaris da wesrigis dacva, vinaidan es xels ar uSlis adgilobrivi organoebis mier mis ganxorcielebas.

v) mokavSire xalxebisaTvis xelisuflebis organizaciaSi xelSewyoba.

muxli 4. mokavSire xalxebisagan TiToeuli avtonomiuria Tavisi saSinao saxalxo-sameurneo interesebis sferoSi.

muxli 5. delegatTa yriloba Sedgeba mTieli xalxebis, noRaelebis da TurqmenTa delegatebisagan, TiTo warmomadgenlisagan 20 000 sul mosaxleze, amasTan, TiToeul xalxs sul mcire erTi warmomadgenlis ufleba aqvs da metoba 10 000 suls zemoT CaiTvleba 20 000 sulad.

muxli 6. delegatebi airCevian sayovelTao, pirdapiri, Tanaswori da faruli kenWisyriT, xolo iq, sadac adgilobrivi saolqo an saxalxo komitetebis mier es SeuZleblad iqneba miCneuli, adgilobrivi pirobebis gamo da centraluri komitetis Tanxmobis dros Tanaswori, faruli, sayovelTao da orsafexuriani kenWisyriT.

muxli 7. delegatebi airCevian erTi wliT.

muxli 10. delegatTa yriloba warmoadgens kavSiris umaRles ganmkargulebel organos, mas ekuTvnis umaRlesi zedamxedveloba sakavSiro mmarTvelobaze, is gansazRvravs sakavSiro xelisuflebis organizaciasa da arCevis wess; gansazRvravs saSinao usafrTxoebis zomebs simSvidis da wesrigis SesanarCuneblad; irCevs centr[aluri] komitetis da sasuliero mmarTvelobis wevrebs, sabolood arCevs kavSiris SigniT warmoqmnil yvela sakiTxs; auqmebs, sazogadoebriv interesebTan winaaRmdegobis SemTxvevaSi, saxalxo da saolqo krebaTa (sabWoebis) dadgenilebebs, adgens dabegvras saerTo sakavSiro saWiroebisaTvis; amtkicebs centraluri komitetis angariSebs.

muxli 12. yovel erovnebas ufleba aqvs warmodgenili iyos centr[alur] komitetSi.

am yrilobaze centr[aluri] komitetis Semadgenloba ganisazRvreba 17 wevris raodenobiT: 6 _ daRest[nis] olqisagan, 6 _ Tergis olqisagan, 2 _ yuban[is] olqisagan da Savi zRvis guberniisagan; 1 _ zaqaTalis olqisagan, 1 _ afxazi xalxisagan; 1 _ stavrop[olis] gub[erniisagan]. komitetis wevrebi Tavisi wridan irCeven Tavmjdomares. komitetis TiToeul wevrs ekuTvnis 1-li da 2-e kandidati.

muxli 13. centr[aluri] komitetis wevrebi da maTTan kandidatebi airCevian delegatTa yrilobaze, amasTan TiToeuli olqi an gubernia arCevnebs calke atarebs, xolo yriloba am ukanasknelis sanqcirebas axdens.

muxli 14. centr[aluri] komitetis wevrebi pasuxismgebelni arian delegatTa yrilobis winaSe.

muxli 15. centr[alur] komitets eZleva saTaTbiro xmis mqone pirTa kooptaciis ufleba.

muxli 16. centr[aluri] komiteti marTavs sakavSiro saqmeebs…

muxli 18. kavSiris yvela Zalebi, mTielTa saxalxo milicia da mudmivi fasiani milicia imyofebian centraluri komitetis gankargulebaSi.

muxli 19. centr[aluri] komiteti gansazRvravs formirebis, swavlebis, momaragebis, nawilebis ufrosTa daniSvnis da gadayenebis wess da saerTod, Rebulobs kavSiris Zalebis gamoyenebis ukeT organizebisaTvis aucilebel yvela zomas.

muxli 23. centr[aluri] komitetis yvela dadgenileba aucilebelia kavSiris wevrebisaTvis: centr[aluri] komitetisadmi daumorCileblobis SemTxvevaSi am ukanasknels SeuZlia SesTavazos delegatTa yrilobas garicxon igi kavSiris wevrobidan.

muxli 30. delegatTa yrilobis sxdomebi centr[alur] komitetSi iTvleba Catarebulad wevrTa naxevris daswrebis SemTxvevaSi, amasTan gadawyvetilebani miiReba xmaTa ubralo umravlesobiT.

(Союз объединенных горцев Северного Кавказа и Дагестана (1917-1918). Горская Республика (1918-1920). Документы и материалы. Махачкала, 1994, стр. 50-53)