CrdiloeT kavkasiis gaerTianebul
mTielTa da daRestnis kavSiris I yrilobaze miRebuli konstitucia
7 maisi 1917
weli
muxli 1. kavkasiis mTielTa kavSiri aerTianebs kavkasiis yvela
mTiel toms, agreTve stavropolis gub[erniis] noRaelebsa da Turqmenebs, aris
kavkasiis muslimanuri kavSiris wevri da mxedvelobaSi aqvs kavkasiis da ruseTis
yvela xalxebis mSvidobiani Tanacxovrebis uzrunvelyofa, mTielTa darazmva
revoluciis mier mopovebul TavisuflebaTa dacvisa da ganmtkicebisaTvis,
demokratiuli sawyisebis cxovrebaSi danergva da yvela mTiel tomTaTvis saerTo
politikuri, socialuri da kulturul-erovnuli interesebis dacva.
muxli 2. CrdiloeT kavkasiis mTielTa da daRestnis kavSiris
xelisuflebis organoebs warmoadgenen: 1) delegatTa yriloba da 2) centraluri
komiteti.
muxli 3. sakavSiro organoebs
ekisrebaT:
a) revoluciis
mier mopovebuli samoqalaqo da politikuri Tavisuflebebis ganmtkiceba.
b) federaciuli
wyobis uzrunvelyofa.
g) mokavSire
xalxebis TviTgamorkvevis uflebis dacva da ganmtkiceba.
d) tomTaSorisi
konfliqtebis acileba.
e) siwynaris
da wesrigis dacva, vinaidan es xels ar uSlis adgilobrivi organoebis mier mis
ganxorcielebas.
v) mokavSire
xalxebisaTvis xelisuflebis organizaciaSi xelSewyoba.
muxli 4. mokavSire xalxebisagan
TiToeuli avtonomiuria Tavisi saSinao saxalxo-sameurneo interesebis sferoSi.
muxli 5. delegatTa yriloba Sedgeba mTieli xalxebis,
noRaelebis da TurqmenTa delegatebisagan, TiTo warmomadgenlisagan 20 000 sul
mosaxleze, amasTan, TiToeul xalxs sul mcire erTi warmomadgenlis ufleba aqvs da
metoba 10 000 suls zemoT CaiTvleba 20 000 sulad.
muxli 6. delegatebi airCevian
sayovelTao, pirdapiri, Tanaswori da faruli kenWisyriT, xolo iq, sadac
adgilobrivi saolqo an saxalxo komitetebis mier es SeuZleblad iqneba miCneuli,
adgilobrivi pirobebis gamo da centraluri komitetis Tanxmobis dros Tanaswori,
faruli, sayovelTao da orsafexuriani kenWisyriT.
muxli 7. delegatebi airCevian erTi
wliT.
muxli 10. delegatTa yriloba warmoadgens kavSiris umaRles
ganmkargulebel organos, mas ekuTvnis umaRlesi zedamxedveloba sakavSiro
mmarTvelobaze, is gansazRvravs sakavSiro xelisuflebis organizaciasa da arCevis
wess; gansazRvravs saSinao usafrTxoebis zomebs simSvidis da wesrigis
SesanarCuneblad; irCevs centr[aluri] komitetis da sasuliero mmarTvelobis
wevrebs, sabolood arCevs kavSiris SigniT warmoqmnil yvela sakiTxs; auqmebs,
sazogadoebriv interesebTan winaaRmdegobis SemTxvevaSi, saxalxo da saolqo
krebaTa (sabWoebis) dadgenilebebs, adgens dabegvras saerTo sakavSiro
saWiroebisaTvis; amtkicebs centraluri komitetis angariSebs.
muxli 12. yovel erovnebas ufleba aqvs
warmodgenili iyos centr[alur] komitetSi.
am yrilobaze centr[aluri]
komitetis Semadgenloba ganisazRvreba 17 wevris raodenobiT: 6 _ daRest[nis]
olqisagan, 6 _ Tergis olqisagan, 2 _ yuban[is] olqisagan da Savi zRvis
guberniisagan; 1 _ zaqaTalis olqisagan, 1 _ afxazi xalxisagan; 1 _
stavrop[olis] gub[erniisagan]. komitetis wevrebi
Tavisi wridan irCeven Tavmjdomares. komitetis TiToeul
wevrs ekuTvnis 1-li da 2-e kandidati.
muxli 13. centr[aluri] komitetis
wevrebi da maTTan kandidatebi airCevian delegatTa yrilobaze, amasTan TiToeuli
olqi an gubernia arCevnebs calke atarebs, xolo yriloba am ukanasknelis
sanqcirebas axdens.
muxli 14. centr[aluri] komitetis
wevrebi pasuxismgebelni arian delegatTa yrilobis winaSe.
muxli 15. centr[alur] komitets
eZleva saTaTbiro xmis mqone pirTa kooptaciis ufleba.
muxli 16. centr[aluri] komiteti
marTavs sakavSiro saqmeebs…
muxli 18. kavSiris yvela Zalebi,
mTielTa saxalxo milicia da mudmivi fasiani milicia imyofebian centraluri
komitetis gankargulebaSi.
muxli 19. centr[aluri] komiteti gansazRvravs
formirebis, swavlebis, momaragebis, nawilebis ufrosTa daniSvnis da gadayenebis
wess da saerTod, Rebulobs kavSiris Zalebis gamoyenebis ukeT organizebisaTvis
aucilebel yvela zomas.
muxli 23. centr[aluri] komitetis
yvela dadgenileba aucilebelia kavSiris wevrebisaTvis: centr[aluri]
komitetisadmi daumorCileblobis SemTxvevaSi am ukanasknels SeuZlia SesTavazos
delegatTa yrilobas garicxon igi kavSiris wevrobidan.
muxli 30. delegatTa yrilobis
sxdomebi centr[alur] komitetSi iTvleba Catarebulad wevrTa naxevris daswrebis
SemTxvevaSi, amasTan gadawyvetilebani miiReba xmaTa ubralo umravlesobiT.
(Союз
объединенных
горцев
Северного
Кавказа и
Дагестана (1917-1918).
Горская
Республика
(1918-1920). Документы
и материалы.
Махачкала, 1994,
стр. 50-53)