saqarTvelos kanoni  okupirebuli teritoriebis Sesaxeb

saqarTvelo aris suverenuli, erTiani da ganuyofeli saxelmwifo da mis teritoriaze nebismieri sxva saxelmwifos SeiaraRebuli Zalebis yofna saqarTvelos saxelmwifos mkafiod da nebayoflobiT gancxadebuli Tanxmobis gareSe, 1907 wlis haagis regulaciebis, 1949 wlis Jenevis IV konvenciisa da saerTaSoriso CveulebiTi samarTlis normebis Sesabamisad, aris suverenuli saxelmwifos teritoriis ukanono samxedro okupacia.

muxli 1. kanonis mizani

am kanonis mizania gansazRvros im teritoriebis statusi, romlebic okupirebulia ruseTis federaciis samxedro agresiis Sedegad, daadginos am teritoriebis gansakuTrebuli samarTlebrivi reJimi.

muxli 2. okupirebuli teritoriebi da sazRvao zonebi

am kanonis miznebisaTvis okupirebuli teritoriebi da sazRvao zonebia (Semdgom d okupirebuli teritoriebi):

a) afxazeTis avtonomiuri respublikis teritoriebi;

b) cxinvalis regioni (yofili samxreT oseTis avtonomiuri olqis teritoriebi);

g) Sav zRvaze: ruseTis federaciasTan saqarTvelos saxelmwifo sazRvris mdinare fsoudan samxreTiT mdinare enguris Sav zRvasTan Cadinebis administraciuli sazRvris gaswvriv mimdebare sazRvao akvatoriaSi Semavali saqarTvelos Sida wylebi da teritoriuli zRva, maTi fskeri da wiaRi, romlebzedac saqarTvelo axorcielebs suverenitets, agreTve sazRvao zonebi: mimdebare zona, gansakuTrebuli ekonomikuri zona da kontinenturi Selfi, sadac saqarTvelo Tavisi kanonmdeblobisa da saerTaSoriso samarTlis normebis, kerZod, „sazRvao samarTlis Sesaxeb“ gaeros 1982 wlis konvenciis Sesabamisad, mimdebare zonaSi sargeblobs fiskaluri, sanitariuli, saimigracio da sabaJo uflebebiT, xolo gansakuTrebul ekonomikur zonaSi da kontinentur Selfze d suverenuli uflebebiTa da iurisdiqciiT;

d) am muxlis „a“, „b“ da „g“ qvepunqtebiT gaTvaliswinebuli teritoriebis zemoT arsebuli sahaero sivrce.

muxli 3. okupirebuli teritoriebis samarTlebrivi reJimi

okupirebul teritoriebze am kanonis moqmedebis vadiT vrceldeba sagangebo mdgomareobis reJimi, agreTve gansakuTrebuli samarTlebrivi reJimi, rac gulisxmobs SezRudvebs okupirebul teritoriebze Tavisuflad gadaadgilebis, am kanoniT gaTvaliswinebuli ekonomikuri saqmianobis ganxorcielebis, uZrav qonebasTan dakavSirebiT garigebis dadebisa da am kanoniT gansazRvrul sxva sakiTxebTan dakavSirebiT.

muxli 4. Tavisuflad gadaadgilebis SezRudva okupirebul teritoriebze

1. ucxo qveynis moqalaqeebisaTvis da moqalaqeobis armqone pirebisaTvis okupirebul teritoriebze Sesvla daSvebulia mxolod:

a) afxazeTis avtonomiuri respublikis teritoriebze d zugdidis municipalitetis mimarTulebidan;

b) cxinvalis regionSi (yofili samxreT oseTis avtonomiuri olqis teritoriebze) d goris municipalitetis mimarTulebidan.

2. am muxlis pirvel punqtSi gansazRvrulis garda, yvela sxva mimarTulebidan okupirebul teritoriebze Sesvla ucxo qveynis moqalaqeebisaTvis da moqalaqeobis armqone pirebisaTvis akrZalulia da isjeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsiT.

3. gansakuTrebul SemTxvevaSi SeiZleba gaices okupirebul teritoriaze Sesvlis specialuri nebarTva saqarTvelos mTavrobis samarTlebrivi aqtiT dadgenili wesiT, Tu es emsaxureba saqarTvelos saxelmwifo interesebs, konfliqtis mSvidobiani mogvarebis, deokupaciis an humanitarul miznebs.

muxli 5. uZrav qonebaze sakuTrebis ufleba okupirebul teritoriebze

1. okupirebul teritoriebze uZrav qonebasTan dakavSirebiT saqarTvelos kanonmdeblobis moTxovnaTa darRveviT dadebuli nebismieri garigeba dadebis momentidan baTilad iTvleba da samarTlebriv Sedegebs ar warmoSobs.

2. okupirebul teritoriebze uZrav qonebaze sakuTrebis uflebis memkvidreobis gziT SeZena daSvebulia mxolod kanoniT memkvidreobisas, an Tu anderZiT memkvidreni miekuTvnebian kanoniT memkvidreTa erT-erT rigs.

muxli 6. ekonomikuri saqmianobis SezRudva okupirebul teritoriebze

1. okupirebul teritoriebze akrZalulia Semdegi saxis saqmianoba:

a) nebismieri ekonomikuri (samewarmeo an arasamewarmeo) saqmianoba, miuxedavad imisa, xorcieldeba Tu ara igi mogebis, Semosavlis an kompensaciis misaRebad, Tu aseTi saqmianoba saqarTvelos kanonmdeblobis mixedviT saWiroebs Sesabamisi licenziis an nebarTvis mopovebas, avtorizaciis an registraciis gavlas an SeTanxmebas aseTis ararsebobis SemTxvevaSi;

b) samxedro da ormagi daniSnulebis produqciis Setana an/da gamotana;

g) saerTaSoriso sahaero, sazRvao da sarkinigzo mimosvla, agreTve saerTaSoriso sagzao satransporto gadazidva;

d) saxelmwifo resursebiT sargebloba;

e) fuladi gadaricxvebis organizeba;

v) am punqtis „a“d„e“ qvepunqtebiT gaTvaliswinebuli saqmianobis dafinanseba an raime sxva formiT xelSewyoba.

2. okupirebul teritoriebze am muxlis pirveli punqtiT gaTvaliswinebuli  saqmianobis ganxorcieleba daSvebulia mxolod gansakuTrebul SemTxvevaSi specialuri TanxmobiT, romelic gaicema saqarTvelos mTavrobis samarTlebrivi aqtiT dadgenili wesiT, Tu es emsaxureba saqarTvelos saxelmwifo interesebs, konfliqtis mSvidobiani mogvarebis, deokupaciis an humanitarul miznebs.

3. am muxlis moTxovnaTa darRveva iwvevs saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenil pasuxismgeblobas.

4. okupirebul teritoriebze am muxlis pirveli punqtiT gaTvaliswinebuli saqmianobis ganxorcielebisaTvis saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili sanqciebi vrceldeba dakavSirebul pirebzedac, anu im pirebze, romlebic pirdapir an arapirdapir monawileoben am muxlis pirvel punqtSi miTiTebuli saqmianobis ganmaxorcielebeli pirebis kapitalSi an/da raime formiT gavlenas axdenen maT mier gadawyvetilebis miRebaze.

5. am muxlis me-4 punqtis miznebisaTvis dakavSirebuli pirebi arian:

a) piri, romelsac am muxlis pirveli punqtiT gaTvaliswinebuli saqmianobis ganmaxorcielebel pirSi aqvs wili an aqciaTa 5%-ze meti;

b) piri, romelsac aqvs wili an aqciaTa 25%-ze meti am punqtis „a“ qvepunqtiT gansazRvrul pirSi;

g) piri, romelsac aqvs wili an aqciaTa 50%-ze meti am punqtis „b“ qvepunqtiT gansazRvrul pirSi.

muxli 7. adamianis uflebaTa da kulturuli memkvidreobis dacva okupirebul teritoriebze

1. okupirebuli teritoriebi saqarTvelos teritoriis ganuyofeli nawilia da maTze vrceldeba saqarTvelos kanonmdebloba. okupirebul teritoriebze saqarTvelos konstituciiT gansazRvruli adamianis sayovelTaod aRiarebuli uflebebis darRvevisaTvis pasuxismgebloba ekisreba ruseTis federacias saerTaSoriso samarTlis normebis Sesabamisad.

2. saqarTvelos aRmasrulebeli xelisufleba valdebulia Sesabamis saerTaSoriso organizaciebs periodulad miawodos informacia okupirebul teritoriebze adamianis uflebaTa darRvevis faqtebis Sesaxeb.

3. okupirebul teritoriebze saqarTvelos moqalaqeebisaTvis, moqalaqeobis armqone pirebisaTvis da saTanado nebarTviT saqarTveloSi myofi da okupirebul teritoriebze gadasuli ucxo qveynis moqalaqeebisaTvis miyenebuli materialuri da moraluri zianis anazRaureba ekisreba ruseTis federacias, rogorc samxedro okupaciis ganmaxorcielebel saxelmwifos.

4. okupirebul teritoriebze kulturuli memkvidreobis dacvisaTvis pasuxismgebloba ekisreba ruseTis federacias.

muxli 8. ukanono organoebi (Tanamdebobis pirebi)

1. ukanonoa nebismieri organo (Tanamdebobis piri), romelic Seqmnili (daniSnuli/arCeuli) ar aris saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili wesiT an/da raime formiT faqtobrivad axorcielebs okupirebul teritoriebze sakanonmdeblo, aRmasrulebel an sasamarTlo funqciebs an sxva saqmianobas, rac miekuTvneba saqarTvelos saxelmwifo an adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoTa funqciebs.

2. am muxlis pirveli punqtiT gaTvaliswinebuli organoebis mier gamocemuli nebismieri aqti ararad iTvleba da samarTlebriv Sedegebs ar warmoSobs.

muxli 9. saqarTvelos xelisuflebis valdebuleba

1. saqarTvelos xelisufleba am kanonis moTxovnaTa darRvevisas valdebulia mimarTos saqarTvelos kanonmdeblobiTa da saerTaSoriso samarTliT gaTvaliswinebul yvela meqanizms saqarTvelos kanonieri interesebisa da usafrTxoebis dacvis mizniT.

2. saqarTvelos mTavroba valdebulia uzrunvelyos ormxrivi xelSekrulebebis gaformeba xelSekrulebis monawile saxelmwifos mier am kanonis moTxovnaTa damrRvevi piris mimarT amave saxelmwifos kanonmdeblobiT dadgenili Sesabamisi sanqciebis gamoyenebis uzrunvelyofis mizniT.

muxli 10. gardamavali debulebani

1. saqarTvelos mTavrobam am kanonis amoqmedebidan 1 Tvis vadaSi uzrunvelyos yvela samarTlebrivi aqtis miReba, romelic gaTvaliswinebulia am kanoniT da adgens gansakuTrebul reJims okupirebul teritoriebze.

2. 2008 wlis 12 agvistos cecxlis Sewyvetis SeTanxmebidan gamomdinare, am kanonis moqmedeba aseve  vrceldeba Semdeg teritoriebze: saCxeris raionis sofel perevze, qurTis, eredvisa da aJaris municipalitetebis da axalgoris municipalitetis teritoriebze.

muxli 11. kanonis amoqmedeba

1. es kanoni amoqmeddes gamoqveynebisTanave.

2. am kanonis me-5 muxlis pirveli punqtis, me-6 da me-8 muxlebis moqmedeba gavrceldes 1990 wlidan warmoSobil urTierTobebze.

3. am kanoniT gaTvaliswinebuli samarTlebrivi reJimi moqmedebs okupirebul teritoriebze saqarTvelos iurisdiqciis srulad aRdgenamde.

saqarTvelos prezidenti mixeil saakaSvili

Tbilisi, 2008 wlis 23 oqtomberi.

(www.parliament.ge)