saqarTvelos kanoni okupirebuli teritoriebis Sesaxeb
saqarTvelo
aris suverenuli, erTiani da ganuyofeli saxelmwifo da mis teritoriaze nebismieri
sxva saxelmwifos SeiaraRebuli Zalebis yofna saqarTvelos saxelmwifos mkafiod da nebayoflobiT
gancxadebuli Tanxmobis gareSe, 1907 wlis haagis regulaciebis, 1949 wlis Jenevis
IV konvenciisa da saerTaSoriso CveulebiTi samarTlis normebis Sesabamisad, aris
suverenuli saxelmwifos teritoriis ukanono samxedro okupacia.
muxli 1.
kanonis mizani
am
kanonis mizania gansazRvros im teritoriebis statusi, romlebic okupirebulia
ruseTis federaciis samxedro agresiis Sedegad, daadginos am teritoriebis
gansakuTrebuli samarTlebrivi reJimi.
muxli 2. okupirebuli
teritoriebi da sazRvao zonebi
am kanonis miznebisaTvis
okupirebuli teritoriebi da sazRvao zonebia (Semdgom d okupirebuli teritoriebi):
a)
afxazeTis avtonomiuri respublikis teritoriebi;
b)
cxinvalis regioni (yofili samxreT oseTis avtonomiuri olqis teritoriebi);
g) Sav zRvaze: ruseTis federaciasTan
saqarTvelos saxelmwifo sazRvris mdinare fsoudan samxreTiT mdinare enguris Sav
zRvasTan Cadinebis administraciuli sazRvris gaswvriv mimdebare sazRvao
akvatoriaSi Semavali saqarTvelos Sida wylebi da teritoriuli
zRva, maTi fskeri da wiaRi, romlebzedac saqarTvelo axorcielebs suverenitets,
agreTve sazRvao zonebi: mimdebare zona, gansakuTrebuli ekonomikuri zona da
kontinenturi Selfi, sadac saqarTvelo Tavisi kanonmdeblobisa da saerTaSoriso
samarTlis normebis, kerZod, „sazRvao samarTlis Sesaxeb“ gaeros 1982 wlis konvenciis
Sesabamisad, mimdebare zonaSi sargeblobs fiskaluri, sanitariuli, saimigracio da
sabaJo uflebebiT, xolo gansakuTrebul ekonomikur zonaSi da kontinentur Selfze d
suverenuli uflebebiTa da iurisdiqciiT;
d) am
muxlis „a“, „b“ da „g“ qvepunqtebiT gaTvaliswinebuli teritoriebis zemoT
arsebuli sahaero sivrce.
muxli 3.
okupirebuli teritoriebis samarTlebrivi reJimi
okupirebul
teritoriebze am kanonis moqmedebis vadiT vrceldeba sagangebo mdgomareobis
reJimi, agreTve gansakuTrebuli samarTlebrivi reJimi, rac gulisxmobs SezRudvebs
okupirebul teritoriebze Tavisuflad gadaadgilebis, am kanoniT gaTvaliswinebuli
ekonomikuri saqmianobis ganxorcielebis, uZrav qonebasTan dakavSirebiT garigebis
dadebisa da am kanoniT gansazRvrul sxva sakiTxebTan dakavSirebiT.
muxli 4.
Tavisuflad gadaadgilebis SezRudva okupirebul teritoriebze
1. ucxo
qveynis moqalaqeebisaTvis da moqalaqeobis armqone pirebisaTvis okupirebul
teritoriebze Sesvla daSvebulia mxolod:
a) afxazeTis avtonomiuri
respublikis teritoriebze d zugdidis municipalitetis mimarTulebidan;
b) cxinvalis regionSi (yofili
samxreT oseTis avtonomiuri olqis teritoriebze) d goris municipalitetis
mimarTulebidan.
2. am muxlis pirvel punqtSi
gansazRvrulis garda, yvela sxva mimarTulebidan okupirebul teritoriebze Sesvla
ucxo qveynis moqalaqeebisaTvis da moqalaqeobis armqone pirebisaTvis akrZalulia
da isjeba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsiT.
3. gansakuTrebul SemTxvevaSi
SeiZleba gaices okupirebul teritoriaze Sesvlis specialuri nebarTva saqarTvelos
mTavrobis samarTlebrivi aqtiT dadgenili wesiT, Tu es emsaxureba saqarTvelos
saxelmwifo interesebs, konfliqtis mSvidobiani mogvarebis, deokupaciis an
humanitarul miznebs.
muxli 5. uZrav qonebaze
sakuTrebis ufleba okupirebul teritoriebze
1. okupirebul teritoriebze
uZrav qonebasTan dakavSirebiT saqarTvelos kanonmdeblobis moTxovnaTa darRveviT
dadebuli nebismieri garigeba dadebis momentidan baTilad iTvleba da samarTlebriv
Sedegebs ar warmoSobs.
2. okupirebul teritoriebze
uZrav qonebaze sakuTrebis uflebis memkvidreobis gziT SeZena daSvebulia mxolod
kanoniT memkvidreobisas, an Tu anderZiT memkvidreni miekuTvnebian kanoniT
memkvidreTa erT-erT rigs.
muxli 6. ekonomikuri
saqmianobis SezRudva okupirebul teritoriebze
1. okupirebul teritoriebze
akrZalulia Semdegi saxis saqmianoba:
a) nebismieri ekonomikuri
(samewarmeo an arasamewarmeo) saqmianoba, miuxedavad imisa, xorcieldeba Tu ara
igi mogebis, Semosavlis an kompensaciis misaRebad, Tu aseTi saqmianoba
saqarTvelos kanonmdeblobis mixedviT saWiroebs Sesabamisi licenziis an nebarTvis
mopovebas, avtorizaciis an registraciis gavlas an SeTanxmebas aseTis
ararsebobis SemTxvevaSi;
b) samxedro da ormagi
daniSnulebis produqciis Setana an/da gamotana;
g) saerTaSoriso sahaero,
sazRvao da sarkinigzo mimosvla, agreTve saerTaSoriso sagzao satransporto
gadazidva;
d) saxelmwifo resursebiT
sargebloba;
e) fuladi gadaricxvebis
organizeba;
v) am punqtis „a“d„e“
qvepunqtebiT gaTvaliswinebuli saqmianobis dafinanseba an raime sxva formiT
xelSewyoba.
2. okupirebul teritoriebze am
muxlis pirveli punqtiT gaTvaliswinebuli saqmianobis ganxorcieleba
daSvebulia mxolod gansakuTrebul
SemTxvevaSi specialuri TanxmobiT, romelic gaicema saqarTvelos mTavrobis
samarTlebrivi aqtiT dadgenili wesiT, Tu es emsaxureba saqarTvelos
saxelmwifo interesebs, konfliqtis mSvidobiani mogvarebis, deokupaciis an
humanitarul miznebs.
3. am muxlis moTxovnaTa
darRveva iwvevs saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenil pasuxismgeblobas.
4. okupirebul teritoriebze am
muxlis pirveli punqtiT gaTvaliswinebuli saqmianobis ganxorcielebisaTvis
saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili sanqciebi vrceldeba dakavSirebul
pirebzedac, anu im pirebze, romlebic pirdapir an arapirdapir monawileoben am
muxlis pirvel punqtSi miTiTebuli saqmianobis ganmaxorcielebeli pirebis
kapitalSi an/da raime formiT gavlenas axdenen maT mier gadawyvetilebis
miRebaze.
5.
am muxlis me-4 punqtis miznebisaTvis dakavSirebuli pirebi arian:
a) piri,
romelsac am muxlis pirveli punqtiT gaTvaliswinebuli saqmianobis
ganmaxorcielebel pirSi aqvs wili an aqciaTa 5%-ze meti;
b)
piri, romelsac aqvs wili an aqciaTa 25%-ze meti am punqtis „a“ qvepunqtiT
gansazRvrul pirSi;
g)
piri, romelsac aqvs wili an aqciaTa 50%-ze meti am punqtis „b“ qvepunqtiT
gansazRvrul pirSi.
muxli 7. adamianis uflebaTa da
kulturuli memkvidreobis dacva okupirebul teritoriebze
1. okupirebuli teritoriebi
saqarTvelos teritoriis ganuyofeli nawilia da maTze vrceldeba saqarTvelos
kanonmdebloba. okupirebul teritoriebze saqarTvelos konstituciiT gansazRvruli
adamianis sayovelTaod aRiarebuli uflebebis darRvevisaTvis pasuxismgebloba
ekisreba ruseTis federacias saerTaSoriso samarTlis normebis Sesabamisad.
2. saqarTvelos aRmasrulebeli
xelisufleba valdebulia Sesabamis saerTaSoriso organizaciebs periodulad miawodos
informacia okupirebul teritoriebze adamianis uflebaTa darRvevis faqtebis
Sesaxeb.
3. okupirebul teritoriebze
saqarTvelos moqalaqeebisaTvis, moqalaqeobis armqone pirebisaTvis da saTanado
nebarTviT saqarTveloSi myofi da okupirebul teritoriebze gadasuli ucxo qveynis
moqalaqeebisaTvis miyenebuli materialuri da moraluri zianis anazRaureba
ekisreba ruseTis federacias, rogorc samxedro okupaciis ganmaxorcielebel
saxelmwifos.
4. okupirebul teritoriebze
kulturuli memkvidreobis dacvisaTvis pasuxismgebloba ekisreba ruseTis
federacias.
muxli 8. ukanono organoebi
(Tanamdebobis pirebi)
1. ukanonoa nebismieri organo
(Tanamdebobis piri), romelic Seqmnili (daniSnuli/arCeuli) ar aris saqarTvelos
kanonmdeblobiT dadgenili wesiT an/da raime formiT faqtobrivad axorcielebs
okupirebul teritoriebze sakanonmdeblo, aRmasrulebel an sasamarTlo funqciebs an
sxva saqmianobas, rac miekuTvneba saqarTvelos saxelmwifo an adgilobrivi
TviTmmarTvelobis organoTa funqciebs.
2. am muxlis pirveli punqtiT
gaTvaliswinebuli organoebis mier gamocemuli nebismieri aqti ararad iTvleba da
samarTlebriv Sedegebs ar warmoSobs.
muxli 9. saqarTvelos
xelisuflebis valdebuleba
1. saqarTvelos xelisufleba am
kanonis moTxovnaTa darRvevisas valdebulia mimarTos saqarTvelos kanonmdeblobiTa
da saerTaSoriso samarTliT gaTvaliswinebul yvela meqanizms saqarTvelos kanonieri
interesebisa da usafrTxoebis dacvis mizniT.
2. saqarTvelos mTavroba
valdebulia uzrunvelyos ormxrivi xelSekrulebebis gaformeba xelSekrulebis
monawile saxelmwifos mier am kanonis moTxovnaTa damrRvevi piris mimarT amave
saxelmwifos kanonmdeblobiT dadgenili Sesabamisi sanqciebis gamoyenebis
uzrunvelyofis mizniT.
muxli 10. gardamavali
debulebani
1. saqarTvelos mTavrobam am
kanonis amoqmedebidan 1 Tvis vadaSi uzrunvelyos yvela samarTlebrivi aqtis
miReba, romelic gaTvaliswinebulia am kanoniT da adgens gansakuTrebul reJims
okupirebul teritoriebze.
2. 2008 wlis 12 agvistos
cecxlis Sewyvetis SeTanxmebidan gamomdinare, am kanonis moqmedeba aseve vrceldeba Semdeg teritoriebze: saCxeris
raionis sofel perevze, qurTis, eredvisa da aJaris municipalitetebis da
axalgoris municipalitetis teritoriebze.
muxli 11. kanonis amoqmedeba
1. es kanoni amoqmeddes
gamoqveynebisTanave.
2. am kanonis me-5 muxlis
pirveli punqtis, me-6 da me-8 muxlebis moqmedeba gavrceldes 1990 wlidan
warmoSobil urTierTobebze.
3. am kanoniT gaTvaliswinebuli
samarTlebrivi reJimi moqmedebs okupirebul teritoriebze saqarTvelos iurisdiqciis
srulad aRdgenamde.
saqarTvelos prezidenti mixeil saakaSvili
Tbilisi, 2008 wlis 23 oqtomberi.
(www.parliament.ge)