saqarTvelos respublikis samxedro sabWos deklaracia
saqarTvelos respublikis fuZemdebeli saxelmwifoebrivi dokumentebia:
“saqarTvelos damoukideblobis aqti~, gamocxadebuli saqarTvelos
erovnuli sabWos mier 1918 wlis 26 maiss da “saqarTvelos konstitucia~,
miRebuli saqarTvelos damfuZnebeli krebis mier 1921 wlis 21 Tebervals.
saqarTvelos demokratiuli respublika, agebuli am dokumentebsa
da 1918-1921 wlebSi miRebul sxva samarTlebriv aqtebSi Camoyalibebul
principebze, de-faqto da de-iure scno erTa ligam, masSi Semavalma
wamyvanma saxelmwifoebma.
saqarTvelos konstituciis moqmedeba ganisazRvra “mudmiv da
Seuwyvetliv~ (Tavi pirveli, zogadi debulebani, muxli 10). misi
miRebis Semdeg saqarTvelos parlaments ar daudgenia sakanonmdeblo
aqtiT konstituciis gauqmeba an SeCereba, amgvari dadgenilebis
miReba SesaZlebeli iyo mxolod da mxolod sareferendumo gadawyvetilebiT
saqarTvelos moqalaqeTa mier, ris gareSec saqarTvelos damfuZnebel
krebas ar hqonda uflebamosileba gaeuqmebina konstitucia an SeeCerebina
misi moqmedeba.
1992 wlis 2 ianvars saqarTveloSi moxda konstituciuri wyveta,
ramac aRadgina samarTlianoba. dasrulda periodi, romelic samarTlebrivi
TvalsazrisiT ewinaaRmdegeboda saqarTvelos konstitucias.
saqarTvelos konstitucia miRebul iqna 1921 wlis 21 Tebervals,
saqarTvelo-sabWoTa ruseTis omis dros. am garemoebam ganapiroba
konstituciis teqstSi misi damcavi meqanizmis Setana, romelmac
uzrunvelyo dokumentis samarTalmemkvidreobiToba qveynis okupaciisa
da aneqsiis pirobebSi.
sabWoTa xelisuflebam, romelsac ar SeeZlo samarTalmemkvidreobiTobis
dacviT saqarTvelos konstituciaSi cvlilebebis Setana, am principis
uxeSi darRveviT moaxdina usamarTlo konstituciuri wyveta, samxedro
ZaliT Secvala adgilobrivi arCeviTi da demokratiuli politikuri
struqturebi, daawesa sakuTari politikuri wes-wyobileba da damoukidebeli
saqarTvelos saxelmwifos mier miRebul konstitucias daupirispira
saqarTvelos ssr konstitucia.
saqarTvelos respublikis xelisufleba, romelic daemxo 1992
wlis 2 ianvars, warmoadgenda samarTalmemkvidres ara 1918-1921 wlebis
saqarTvelos demokratiuli respublikisa, aramed 1921 wlis 25 Tebervals
gamocxadebuli saqarTvelos sabWoTa socialisturi respublikisa.
amiT igi aRiarebda ara saqarTvelos demokratiuli respublikis damfuZnebeli
krebis mier 1921 wlis 21 Tebervals miRebuli saqarTvelos konstituciis
uzenaesobas, aramed icavda saqarTvelos ssr 1922, 1927, 1937 da 1978
wlebis konstituciebis totalitarul principebs da warmoadgenda
ara saqarTvelos parlaments, aramed am konstituciebis safuZvelze
Seqmnili xelisuflebis uSualo memkvidres.
saqarTvelos respublikis uzenaesma sabWom 1991 wlis 9 aprils,
imave wlis 31 marts gamarTuli referendumis safuZvelze, miiRo saqarTvelos
damoukideblobis aqti, romliTac igi aRadgenda saqarTvelos damoukideblobas
1918 wlis 26 maisis damoukideblobis aqtis safuZvelze da cnobda saqarTvelos
demokratiuli respublikis konstituciis iuridiul Zalamosilebas.
saqarTvelos respublikis uzenaesma sabWom realurad ar ganaxorciela
mis mierve deklarirebuli principi. saqarTvelos xelisuflebam
uaryo saqarTvelos demokratiuli respublikis samarTalmemkvidreobiToba,
ar aRadgina 1921 wlis konstitucia da demokratiuli saxelmwifos aRdgenis
nacvlad saqarTveloSi avtoritaruli reJimi daamyara.
1991 wlis 22 dekembers prezidentma, romelmac xelisuflebis uzurpacia
moaxdina, xalxis winaaRmdeg daiwyo omi da kanonzomierad damarcxda.
saqarTvelos respublikis samxedro sabWos, romelic amJamad warmoadgens
saqarTvelos xelisuflebas, miaCnia, rom ar SeiZleba erTi ukanono
xelisuflebis Secvla meore, aseve ukanono, xelisuflebiT da aucilebelia
saqarTveloSi kanonieri, konstituciuri xelisuflebis aRdgena.
zemoTqmulidan gamomdinare, saqarTvelos respublikis samxedro
sabWo acxadebs:
1. saqarTvelos respublikis dRes arsebuli sazRvrebisa da erovnul-saxelmwifoebrivi
mowyobis (afxazeTisa da aWaris dRevandeli statusis) Seucvlelad
aRiarebs saerTaSoriso samarTlebrivi aqtebisa da saqarTvelos
demokratiuli respublikis 1921 wlis 21 Tebervlis konstituciis
uzenaesobas da mis amoqmedebas dRevandeli realobebis gaTvaliswinebiT.
2. saqarTvelos respublikis parlamentis arCevnebi gaimarTeba
ara ugvianes 1992 wlis Semodgomisa saqarTvelos 1921 wlis 21 Tebervlis
konstituciiT dadgenili principebis Sesabamisad.
3. saqarTvelos respublikis samxedro sabWo, droebiT mTavrobasTan
erTad, Tavis uflebamosilebas moixsnis saqarTvelos axladarCeuli
parlamentis winaSe mis pirvelsave sxdomaze.
saqarTvelos respublikis samxedro sabWos wevrebi: Tengiz kitovani,
jaba ioseliani.
1992 wlis 21 Tebervali.
(gazeTi “saqarTvelos respublika,~ # 36, 1992 wlis 25 Tebervali)