sa­qar­T­ve­los res­pub­li­kis sam­xed­ro sab­Wos dek­la­ra­cia

sa­qar­T­ve­los res­pub­li­kis fu­Zem­de­be­li sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­vi do­ku­men­te­bia: “sa­qar­T­ve­los da­mo­u­ki­deb­lo­bis aq­ti~, ga­moc­xa­de­bu­li sa­qar­T­ve­los erov­nu­li sab­Wos mi­er 1918 wlis 26 ma­iss da “sa­qar­T­ve­los kon­s­ti­tu­cia~, mi­Re­bu­li sa­qar­T­ve­los dam­fuZ­ne­be­li kre­bis mi­er 1921 wlis 21 Te­ber­vals.

sa­qar­T­ve­los de­mok­ra­ti­u­li res­pub­li­ka, age­bu­li am do­ku­men­teb­sa da 1918-1921 wleb­Si mi­­Re­bul sxva sa­mar­T­leb­riv aq­teb­Si Ca­mo­ya­li­be­bul prin­ci­peb­ze, de-faq­to da de-iu­re scno er­­Ta li­gam, mas­Si Se­ma­val­ma wam­y­van­ma sa­xel­m­wi­fo­eb­ma.

sa­qar­T­ve­los kon­s­ti­tu­ci­is moq­me­de­ba ga­ni­saz­R­v­ra “mud­miv da Se­uw­y­vet­liv~ (Ta­vi pir­ve­­li, zo­ga­di de­bu­le­ba­ni, mux­li 10). mi­si mi­Re­bis Sem­deg sa­qar­T­ve­los par­la­ments ar da­ud­ge­nia sa­ka­non­m­deb­lo aq­tiT kon­s­ti­tu­ci­is ga­uq­me­ba an Se­Ce­re­ba, am­g­va­ri dad­ge­ni­le­bis mi­Re­ba Se­saZ­­le­be­li iyo mxo­lod da mxo­lod sa­re­fe­ren­du­mo ga­daw­y­ve­ti­le­biT sa­qar­T­ve­los mo­qa­la­qe­Ta mi­er, ris ga­re­Sec sa­qar­T­ve­los dam­fuZ­ne­bel kre­bas ar hqon­da uf­le­ba­mo­si­le­ba ga­e­uq­me­bi­na kon­s­ti­tu­cia an Se­e­Ce­re­bi­na mi­si moq­me­de­ba.

1992 wlis 2 ian­vars sa­qar­T­ve­lo­Si mox­da kon­s­ti­tu­ci­u­ri wyve­ta, ra­mac aRad­gi­na sa­mar­T­li­a­no­ba. das­rul­da pe­ri­o­di, ro­me­lic sa­mar­T­leb­ri­vi Tval­saz­ri­siT ewi­na­aR­m­de­ge­bo­da sa­qar­T­ve­los kon­s­ti­tu­ci­as.

sa­qar­T­ve­los kon­s­ti­tu­cia mi­Re­bul iq­na 1921 wlis 21 Te­ber­vals, sa­qar­T­ve­lo-sab­Wo­Ta ru­se­Tis omis dros. am ga­re­mo­e­bam ga­na­pi­ro­ba kon­s­ti­tu­ci­is teq­s­t­Si mi­si dam­ca­vi me­qa­niz­mis Se­­ta­na, ro­mel­mac uz­run­vel­yo do­ku­men­tis sa­mar­Tal­mem­k­vid­re­o­bi­To­ba qvey­nis oku­pa­ci­i­sa da aneq­si­is pi­ro­beb­Si.

sab­Wo­Ta xe­li­suf­le­bam, ro­mel­sac ar Se­eZ­lo sa­mar­Tal­mem­k­vid­re­o­bi­To­bis dac­viT sa­qar­T­ve­los kon­s­ti­tu­ci­a­Si cvli­le­be­bis Se­ta­na, am prin­ci­pis uxe­Si dar­R­ve­viT mo­ax­di­na usa­mar­T­lo kon­s­ti­tu­ci­u­ri wyve­ta, sam­xed­ro Za­liT Sec­va­la ad­gi­lob­ri­vi ar­Ce­vi­Ti da de­mok­ra­ti­u­li po­li­ti­ku­ri struq­tu­re­bi, da­a­we­sa sa­ku­Ta­ri po­li­ti­ku­ri wes-wyo­bi­le­ba da da­mo­u­ki­de­be­li sa­qar­T­ve­los sa­xel­m­wi­fos mi­er mi­Re­bul kon­s­ti­tu­ci­as da­u­pi­ris­pi­ra sa­qar­T­ve­los ssr kon­s­ti­tu­cia.

sa­qar­T­ve­los res­pub­li­kis xe­li­suf­le­ba, ro­me­lic da­em­xo 1992 wlis 2 ian­vars, war­mo­ad­gen­da sa­mar­Tal­mem­k­vid­res ara 1918-1921 wle­bis sa­qar­T­ve­los de­mok­ra­ti­u­li res­pub­li­ki­sa, ara­med 1921 wlis 25 Te­ber­vals ga­moc­xa­de­bu­li sa­qar­T­ve­los sab­Wo­Ta so­ci­a­lis­tu­ri res­pub­li­ki­sa. amiT igi aRi­a­reb­da ara sa­qar­T­ve­los de­mok­ra­ti­u­li res­pub­li­kis dam­fuZ­ne­be­li kre­bis mi­er 1921 wlis 21 Te­ber­vals mi­Re­bu­li sa­qar­T­ve­los kon­s­ti­tu­ci­is uze­na­e­so­bas, ara­med icav­da sa­qar­T­ve­los ssr 1922, 1927, 1937 da 1978 wle­bis kon­s­ti­tu­ci­e­bis to­ta­li­ta­rul prin­ci­pebs da war­mo­ad­gen­da ara sa­qar­T­ve­los par­la­ments, ara­med am kon­s­ti­tu­ci­e­bis sa­fuZ­vel­ze Seq­m­ni­li xe­li­suf­le­bis uSu­a­lo mem­k­vid­res.

sa­qar­T­ve­los res­pub­li­kis uze­na­es­ma sab­Wom 1991 wlis 9 ap­rils, ima­ve wlis 31 marts ga­mar­­­Tu­li re­fe­ren­du­mis sa­fuZ­vel­ze, mi­i­Ro sa­qar­T­ve­los da­mo­u­ki­deb­lo­bis aq­ti, rom­li­Tac igi aRad­gen­da sa­qar­T­ve­los da­mo­u­ki­deb­lo­bas 1918 wlis 26 ma­i­sis da­mo­u­ki­deb­lo­bis aq­tis sa­fuZ­vel­ze da cnob­da sa­qar­T­ve­los de­mok­ra­ti­u­li res­pub­li­kis kon­s­ti­tu­ci­is iu­ri­di­ul Za­la­­­mo­si­le­bas. sa­qar­T­ve­los res­pub­li­kis uze­na­es­ma sab­Wom re­a­lu­rad ar ga­na­xor­ci­e­la mis mi­er­ve dek­la­ri­re­bu­li prin­ci­pi. sa­qar­T­ve­los xe­li­suf­le­bam uar­yo sa­qar­T­ve­los de­mok­ra­ti­u­li res­pub­li­kis sa­mar­Tal­mem­k­vid­re­o­bi­To­ba, ar aRad­gi­na 1921 wlis kon­s­ti­tu­cia da de­mok­ra­ti­u­li sa­xel­m­wi­fos aR­d­ge­nis nac­v­lad sa­qar­T­ve­lo­Si av­to­ri­ta­ru­li re­Ji­mi da­am­ya­ra.

1991 wlis 22 de­kem­bers pre­zi­den­t­ma, ro­mel­mac xe­li­suf­le­bis uzur­pa­cia mo­ax­di­na, xal­xis wi­na­aR­m­deg da­iw­yo omi da ka­non­zo­mi­e­rad da­mar­c­x­da.

sa­qar­T­ve­los res­pub­li­kis sam­xed­ro sab­Wos, ro­me­lic am­Ja­mad war­mo­ad­gens sa­qar­T­ve­los xe­li­suf­le­bas, mi­aC­nia, rom ar Se­iZ­le­ba er­Ti uka­no­no xe­li­suf­le­bis Sec­v­la me­o­re, ase­ve uka­no­no, xe­li­suf­le­biT da au­ci­le­be­lia sa­qar­T­ve­lo­Si ka­no­ni­e­ri, kon­s­ti­tu­ci­u­ri xe­li­suf­le­bis aR­d­ge­na.

ze­moT­q­mu­li­dan ga­mom­di­na­re, sa­qar­T­ve­los res­pub­li­kis sam­xed­ro sab­Wo ac­xa­debs:

1. sa­qar­T­ve­los res­pub­li­kis dRes ar­se­bu­li saz­R­v­re­bi­sa da erov­nul-sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­vi mow­­yo­bis (af­xa­ze­Ti­sa da aWa­ris dRe­van­de­li sta­tu­sis) Se­uc­v­le­lad aRi­a­rebs sa­er­Ta­So­ri­so sa­­mar­T­leb­ri­vi aq­te­bi­sa da sa­qar­T­ve­los de­mok­ra­ti­u­li res­pub­li­kis 1921 wlis 21 Te­ber­v­lis kon­s­ti­tu­ci­is uze­na­e­so­bas da mis amoq­me­de­bas dRe­van­de­li re­a­lo­be­bis gaT­va­lis­wi­ne­biT.

2. sa­qar­T­ve­los res­pub­li­kis par­la­men­tis ar­Cev­ne­bi ga­i­mar­Te­ba ara ug­vi­a­nes 1992 wlis Se­mod­go­mi­sa sa­qar­T­ve­los 1921 wlis 21 Te­ber­v­lis kon­s­ti­tu­ci­iT dad­ge­ni­li prin­ci­pe­bis Se­sa­ba­mi­sad.

3. sa­qar­T­ve­los res­pub­li­kis sam­xed­ro sab­Wo, dro­e­biT mTav­ro­bas­Tan er­Tad, Ta­vis uf­le­ba­mo­si­le­bas mo­ix­s­nis sa­qar­T­ve­los ax­la­dar­Ce­u­li par­la­men­tis wi­na­Se mis pir­vel­sa­ve sxdo­ma­ze.

sa­qar­T­ve­los res­pub­li­kis sam­xed­ro sab­Wos wev­re­bi: Ten­giz ki­to­va­ni, ja­ba io­se­li­a­ni.

1992 wlis 21 Te­ber­va­li.

(ga­ze­Ti “sa­qar­T­ve­los res­pub­li­ka,~ # 36, 1992 wlis 25 Te­ber­va­li)