dek­la­ra­cia af­xa­ze­Tis sab­Wo­Ta so­ci­a­lis­tu­ri res­pub­li­kis sa­xel­m­wi­fo su­ve­re­ni­te­tis Se­sa­xeb ( mi­Re­bu­lia af­xa­ze­Tis assr  uze­na­e­si sab­Wos XI  mow­ve­vis X se­si­a­ze 1990 wlis 25 ag­vis­tos )

af­xa­ze­Tis sab­Wo­Ta so­ci­a­lis­tu­ri res­pub­li­kis uze­na­e­si sab­Wo:

_ ga­mo­xa­tavs res­pub­li­kis mTe­li mo­sax­le­o­bis ne­bas da axor­ci­e­lebs af­xa­zi eris TviT­ga­mor­k­ve­vis xel­Se­u­val uf­le­bas,

_ af­xa­ze­Tis bed­ze is­to­ri­u­li pa­su­xis­m­geb­lo­bis Seg­ne­biT,

_ adas­tu­rebs ra sab­Wo­Ta so­ci­a­lis­tu­ri res­pub­li­ke­bis kav­Sir­Si mcxov­re­bi yve­la eris su­ve­re­nu­li uf­le­be­bi­sad­mi pa­ti­vis­ce­mas,

_ moq­me­debs ra ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta sa­yo­vel­Tao dek­la­ra­ci­i­sa da sxva sa­yo­vel­Ta­od cno­bi­li sa­er­Ta­So­ri­so-sa­mar­T­leb­ri­vi aq­te­bis prin­ci­pe­bis Se­sa­ba­mi­sad,

_ da es­w­raf­vis Seq­m­nas de­mok­ra­ti­u­li sa­mar­T­leb­ri­vi sa­xel­m­wi­fo,

sa­ze­i­mod ac­xa­debs af­xa­ze­Tis sab­Wo­Ta so­ci­a­lis­tu­ri res­pub­li­kis sa­xel­m­wi­fo su­ve­re­ni­tets.

1. af­xa­ze­Tis sab­Wo­Ta so­ci­a­lis­tu­ri res­pub­li­ka aris su­ve­re­nu­li so­ci­a­lis­tu­ri sa­xel­m­wi­fo, ro­me­lic Se­iq­m­na af­xa­zi eris TviT­ga­mor­k­ve­vis xel­Se­u­va­li uf­le­bis gan­xor­ci­e­le­bis, Ta­vi­si be­dis gan­saz­R­v­ra­Si xal­xis uze­na­e­so­bis sa­fuZ­vel­ze. af­xa­ze­Tis sab­Wo­Ta so­ci­a­lis­tu­ri res­pub­li­kis su­ve­re­ni­te­ti vrcel­de­ba af­xa­ze­Tis assr mTel te­ri­to­ri­a­ze.

af­xa­ze­Tis sab­Wo­Ta so­ci­a­lis­tu­ri res­pub­li­ka Ta­vis te­ri­to­ri­a­ze flobs mTel sa­xel­m­wi­­fo Za­la­uf­le­bas, gar­da im uf­le­be­bi­sa, ro­me­lic man ne­ba­yof­lo­biT ga­das­ca ssr kav­Sir­sa da sa­­qar­T­ve­los ssr maT­Tan da­de­bu­li xel­Sek­ru­le­be­bis sa­fuZ­vel­ze.

af­xa­ze­Tis ssr aqvs Ta­vi­si ger­bi, dro­Sa da him­ni.

af­xa­ze­Tis ssr erov­nu­li sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­o­bis wi­na­aR­m­deg po­li­ti­ku­ri par­ti­e­bis, sa­zo­ga­­do­eb­ri­vi or­ga­ni­za­ci­e­bis an pi­re­bis mxri­dan mi­mar­Tu­li ne­bis­mi­e­ri Zal­da­ta­ne­bi­Ti moq­me­de­­ba is­je­ba ka­no­niT.

2. res­pub­li­kis yve­la erov­ne­bis mo­qa­la­qe­e­bi Se­ad­ge­nen af­xa­ze­Tis xalxs. af­xa­ze­Tis ssr su­­ve­re­ni­te­tis ma­ta­re­be­li da sa­xel­m­wi­fo xe­li­suf­le­bis wya­ro aris mi­si mra­va­le­ro­va­ni xal­xi. xal­xi srul xe­li­suf­le­bas axor­ci­e­lebs af­xa­ze­Tis ssr kon­s­ti­tu­ci­is sa­fuZ­vel­ze, uSu­a­lod sa­xal­xo ken­Wis­y­ri­sa da ar­Ce­vi­Ti war­mo­mad­gen­lo­bi­Ti or­ga­no­e­bis gziT.

3. af­xa­ze­Tis ssr sa­xel­m­wi­fo xe­li­suf­le­ba xor­ci­el­de­ba sa­ka­non­m­deb­lo, aR­mas­ru­le­bel da sa­sa­mar­T­lo xe­li­suf­le­bad da­yo­fis sa­fuZ­vel­ze.

4. af­xa­ze­Tis assr te­ri­to­ri­a­ze mTe­li Za­la­uf­le­ba ekuT­v­nis af­xa­ze­Tis ssr uze­na­es sab­Wos, ro­me­lic flobs gan­sa­kuT­re­bul uf­le­bas ga­mo­vi­des af­xa­ze­Tis sab­Wo­Ta so­ci­a­lis­tu­ri res­­pub­li­kis sa­xe­liT.

af­xa­ze­Tis ssr uze­na­es sab­Wo­Si uz­run­vel­yo­fi­lia in­s­ti­tu­ci­u­ri war­mo­mad­gen­lo­ba eri­sa, ro­mel­mac sa­xe­li mis­ca res­pub­li­kas.

6... af­xa­ze­Tis ssr umaR­le­si sa­sa­mar­T­lo or­ga­noa af­xa­ze­Tis ssr umaR­le­si sa­sa­mar­T­lo. af­­xa­ze­Tis ssr mar­T­l­m­sa­ju­le­ba xor­ci­el­de­ba af­xa­ze­Tis ssr sa­xe­liT.

7. af­xa­ze­Tis ssr Ta­vi­si kom­pe­ten­ci­is yve­la sa­kiT­x­ze ga­mos­cems sa­ka­non­m­deb­lo da sxva nor­­ma­ti­ul aq­tebs. af­xa­ze­Tis ssr kon­s­ti­tu­cia da af­xa­ze­Tis ssr ka­no­ne­bi uze­na­e­sia af­xa­ze­Tis ssr mTel te­ri­to­ri­a­ze.

ssr kav­Si­ri­sa da sa­qar­T­ve­los ssr ka­no­ne­bis moq­me­de­ba, rom­le­bic ar­R­ve­ven af­xa­ze­Tis ssr su­ve­re­ni­tets da ewi­na­ar­m­de­ge­bi­an mis uf­le­bebs, Cer­de­ba af­xa­ze­Tis ssr aR­mas­ru­le­be­li da sa­ka­non­m­deb­lo xe­li­suf­le­bis or­ga­no­e­bis mi­er.

8. uTan­x­mo­e­ba­ni af­xa­ze­Tis ssr, ssr kav­Sir­sa da sa­qar­T­ve­los ssr So­ris wyde­ba maT So­ris da­­de­bu­li xel­Sek­ru­le­biT dad­ge­ni­li we­siT.

9. af­xa­ze­Tis ssr mo­na­wi­le­obs mis­T­vis ssr kav­Si­ri­sa da sa­qar­T­ve­los ssr mi­er ga­da­ce­mu­li uf­le­be­mo­si­le­be­bis gan­xor­ci­e­le­ba­Si. aq­ti­u­rad uw­yobs xels Ta­vis te­ri­to­ri­a­ze sa­kav­Si­ro da res­pub­li­kaT­So­ri­si prog­ra­me­bis Ses­ru­le­bas.

10. af­xa­ze­Tis ssr Se­uZ­lia gax­s­nas Ta­vi­si war­mo­mad­gen­lo­be­bi ssr kav­Sir­Si, sab­Wo­Ta res­pub­­li­keb­Si, ag­reT­ve saz­R­var­ga­re­Tis qvey­neb­Si.

11. af­xa­ze­Tis ssr te­ri­to­ria ar Se­iZ­le­ba Se­ic­va­los mi­si Tan­x­mo­bis ga­re­Se. af­xa­ze­Tis ssr wyvets res­pub­li­kis ad­mi­nis­t­ra­ci­ul-ter­to­ri­u­li mow­yo­bis yve­la sa­kiTxs.

12. af­xa­ze­Tis ssr awe­sebs af­xa­ze­Tis mo­qa­la­qe­o­bas da yve­la mo­qa­la­qes aZ­levs ssrk mo­qa­la­­qe­o­bis Se­nar­Cu­ne­bis ga­ran­ti­as.

res­pub­li­ka iRebs af­xa­ze­Tis ssr mo­qa­la­qed da wyvets mi­si mo­qa­la­qe­o­bi­dan gas­v­lis sa­kiTxs.

13. af­xa­ze­Ti da­mo­u­ki­deb­lad gan­saz­R­v­ravs Ta­vis eko­no­mi­kur sta­tuss da ga­nam­t­ki­cebs mas ka­no­ne­biT.

af­xa­ze­Tis xalxs aqvs af­xa­ze­Tis erov­nu­li sim­did­ris flo­bis, sar­geb­lo­bi­sa da gan­kar­g­vis gan­sa­kuT­re­bu­li uf­le­ba.

mi­wa, mi­si wi­a­Ri, sa­ha­e­ro siv­r­ce, wyli­sa da sxva bu­neb­ri­vi re­sur­se­bi, rom­le­bic mde­ba­re­o­ben af­xa­ze­Tis ssr te­ri­to­ri­is far­g­leb­Si, mi­si kon­ti­nen­tu­ri Sel­fi, bu­neb­ri­vi re­sur­se­bi, af­­xa­ze­Tis te­ri­to­ri­a­ze Seq­m­ni­li mTe­li eko­no­mi­ku­ri da sa­mec­ni­e­ro-teq­ni­ku­ri po­ten­ci­a­li, aris mi­si xal­xis sa­kuT­re­ba, res­pub­li­kis su­ve­re­ni­te­tis ma­te­ri­a­lu­ri sa­fuZ­v­li da ga­mo­i­ye­ne­ba mi­si mo­qa­la­qe­e­bis ma­te­ri­a­lu­ri da su­li­e­ri moT­xov­ne­bis da­sak­ma­yo­fi­leb­lad.

sa­war­mo­e­bi, da­we­se­bu­le­be­bi, or­ga­ni­za­ci­e­bi, sxva sa­xel­m­wi­fo­e­bi­sa da mo­qa­la­qe­e­bis, sa­er­­Ta­So­ri­so or­ga­ni­za­ci­e­bis obi­eq­te­bi Se­iZ­le­ba gan­lag­des af­xa­ze­Tis ssr te­ri­to­ri­a­ze da af­xa­ze­Tis bu­neb­ri­vi re­sur­se­bi ga­mo­i­ye­ne­bul iq­nes af­xa­ze­Tis ssr ka­no­ne­bis Ta­nax­mad.

af­xa­ze­Tis ssr da­mo­u­ki­deb­lad qmnis sa­ban­ko (sa­ga­reo-eko­no­mi­ku­ri ban­kis CaT­v­liT), fa­se­­bis, sa­fi­nan­so, sa­ba­Jo, sa­ga­da­sa­xa­do sis­te­mebs, aya­li­bebs sa­xel­m­wi­fo bi­u­jets da res­pub­li­­kis sa­va­lu­to fonds.

af­xa­ze­Tis ssr qmnis erov­nul banks, ro­me­lic uze­na­es sab­Wos eq­vem­de­ba­re­ba.

14. af­xa­ze­Tis ssr da­mo­u­ki­deb­lad ad­gens bu­ne­bis dac­vis or­ga­ni­za­ci­is da bu­neb­ri­vi re­sur­­se­bis ga­mo­ye­ne­bis we­sebs res­pub­li­kis te­ri­to­ri­a­ze.

af­xa­ze­Tis ssr uf­le­ba aqvs ak­r­Za­los mSe­neb­lo­ba da Sew­y­vi­tos ne­bis­mi­e­ri sa­war­mos, da­we­­se­bu­le­bis, or­ga­ni­za­ci­is da sxva obi­eq­tis fun­q­ci­o­ni­re­ba, rom­leb­mac Se­iZ­le­ba saf­r­T­xe Se­uq­­m­nan eko­lo­gi­ur uSiS­ro­e­bas.

15. af­xa­ze­Tis ssr da­mo­u­ki­de­be­lad wyvets af­xa­zi eris mec­ni­e­re­bis, ga­naT­le­bis, kul­tu­ru­li da su­li­e­ri gan­vi­Ta­re­bis sa­kiT­xebs, uz­run­vel­yofs res­pub­li­kis te­ri­to­ri­a­ze mcxov­re­bi yve­la erov­ne­bis Ta­vi­su­fa­li erov­nul-kul­tu­ru­li gan­vi­Ta­re­bis uf­le­bas.

af­xa­ze­Tis ssr uz­run­vel­yofs af­xa­zi eris erov­nul-kul­tu­rul aRor­Zi­ne­bas, mis is­to­ri­ul Seg­ne­ba­sa da tra­di­ci­ebs, erov­nul-eT­nog­ra­fi­ul Ta­vi­se­bu­re­bebs, af­xa­zu­ri enis fun­q­ci­o­ni­re­bas sa­zo­ga­do­eb­ri­vi cxov­re­bis yve­la sfe­ro­Si.

af­xa­ze­Tis ssr iCens mzrun­ve­lo­bas da ak­ma­yo­fi­lebs res­pub­li­kis ga­reT da uc­xo­eT­Si mcxov­re­bi af­xa­ze­bis erov­nul-kul­tu­rul, su­li­er da enob­riv moT­xov­nebs.

af­xa­ze­Tis ssr adas­tu­rebs uf­le­bas da uz­run­vel­yofs pi­ro­bebs af­xa­zi xal­xis de­por­ti­re­bu­li na­wi­lis is­to­ri­ul sam­Sob­lo­Si da­sab­ru­neb­lad.

af­xa­ze­Tis ssr te­ri­to­ri­a­ze ar­se­bu­li erov­nu­li, kul­tu­ru­li da is­to­ri­u­li Ri­re­bu­le­ba­ni aris res­pub­li­kis xal­xis gan­sa­kuT­re­bu­li sa­kuT­re­ba.

af­xa­ze­Tis ssr aqvs af­xa­ze­Tis ssr far­g­lebs ga­reT ar­se­bu­li erov­nu­li, kul­tu­ru­li da is­to­ri­u­li Ri­re­bu­le­be­bis af­xa­ze­Tis xal­xis sa­kuT­re­ba­Si dab­ru­ne­bis uf­le­ba.

af­xa­ze­Tis ssr te­ri­to­ri­a­ze sa­xel­m­wi­fo ena aris af­xa­zu­ri, ofi­ci­a­lu­ri ene­bi _ af­xa­zu­ri, qar­Tu­li, ru­su­li.

dek­la­ra­cia aris af­xa­ze­Tis ssr axa­li kon­s­ti­tu­ci­is sa­fuZ­ve­li da gan­saz­R­v­ravs res­pub­li­kis po­zi­ci­as sa­mo­kav­Si­reo xel­Sek­ru­le­bi­sa da sa­qar­T­ve­los ss res­pub­li­kas­Tan xel­Sek­ru­le­bis da­de­bis dros.

af­xa­ze­Tis assr uze­na­e­si sab­Wos pre­zi­di­u­mis Tav­m­j­do­ma­re v. ko­ba­xia.

af­xa­ze­Tis assr uze­na­e­si sab­Wos pre­zi­di­u­mis mdi­va­ni i. kvi­wi­nia.

1990 wlis 25 ag­vis­to.

(gazeTi «Советская Абхазия»,  № 164,  1989 wlis 28 agvisto. sakuTari Targmani)