sa­qar­T­ve­los par­la­men­tis dad­ge­ni­le­ba af­xa­zeT­Si kon­f­liq­tis mo­wes­ri­ge­bis Ro­nis­Zi­ebebis Se­sa­xeb

sa­qar­T­ve­los Zir­Z­vel te­ri­to­ri­a­ze _ af­xa­zeT­Si, aT­w­le­u­le­bis gan­mav­lo­ba­Si moq­med­ma se­­pa­ra­tis­teb­ma ga­re­Se Zal­Ta mxar­da­We­ri­Ta da xel­Sew­yo­biT 1992 wli­dan mo­aw­y­ves qar­T­ve­le­bis ge­no­ci­di da eT­ni­ku­ri wmen­da, ro­mel­sac Se­e­wi­ra Svi­di aTas­ze me­ti mSvi­do­bi­a­ni mo­qa­la­qe, ug­zoukvlod da­i­kar­ga aTas­ze me­ti, da­iW­ra da da­sa­xiC­r­da aTi aTa­sam­de ada­mi­a­ni. bar­ba­ro­su­lad dax­v­ri­tes af­xa­ze­Tis av­to­no­mi­u­ri res­pub­li­kis mi­nis­t­r­Ta sab­Wos Tav­m­j­do­ma­re, sa­qar­T­ve­­los par­la­men­tis wev­ri Ji­u­li Sar­ta­va da sxva xel­m­Z­R­va­ne­li pi­re­bi. mSob­li­u­ri ad­gi­le­bi­dan ga­Ze­ve­bu­lia af­xa­ze­Tis mo­sax­le­o­bis 80 pro­cen­ti, dam­w­va­ri, ga­Zar­cu­li da ga­nad­gu­re­bu­lia 20 000-ze me­ti sac­xov­re­be­li sax­li, dan­g­re­u­lia sko­le­bi, kul­tu­ris cen­t­re­bi, ek­le­si­e­bi, xu­­roT­moZ­R­v­re­bi­sa da is­to­ri­u­li Zeg­le­bi.

se­pa­ra­tis­te­bis mi­er or­ga­ni­ze­bu­li te­ro­ri­sa da apar­te­i­du­li re­Ji­mis msxver­p­li gax­d­nen ase­ve af­xa­ze­Tis ber­Z­ne­bi, eb­ra­e­le­bi, ru­se­bi, uk­ra­i­ne­le­bi, som­xe­bi da TviT af­xa­ze­bic, ro­mel­Ta er­Ti na­wi­li oms Se­e­wi­ra, xo­lo mniS­v­ne­lo­va­ni na­wi­li iZu­le­bu­li gax­da mi­e­to­ve­bi­na saxl-ka­ri da Ta­vi Se­e­fa­re­bi­na sa­qar­T­ve­los sxva qa­la­qe­bi­sa da ra­i­o­ne­bi­saT­vis, saz­R­var­ga­re­Tis qvey­ne­bi­saT­vis.

af­xa­ze­Ti ga­da­iq­ca te­ro­ris­te­bis, ia­ra­Ri­Ta da nar­ko­ti­ke­biT mo­vaW­re­e­bi­sa da sxva or­ga­ni­ze­bul dam­na­Sa­ve­Ta sa­Ta­re­So ga­nu­kiT­xav, ukon­t­ro­lo te­ri­to­ri­ad, ro­me­lic axal ube­du­re­ba­Ta gav­r­ce­le­biT emuq­re­ba ara mar­to sa­qar­T­ve­los, ara­med mim­de­ba­re re­gi­o­neb­sac.

se­pa­ra­tis­tul­ma Za­leb­ma ara­a­da­mi­a­nu­ri, usas­ti­ke­si me­To­de­bis ga­mo­ye­ne­biT, eT­ni­ku­ri wme­di­sa da ma­sob­riv mkvle­lo­ba­Ta gziT af­xa­ze­Tis te­ri­to­ria dro­e­biT Ca­mo­a­So­res sa­qar­T­ve­los. ad­gi­li hqon­da de­mog­ra­fi­u­li si­tu­a­ci­is Za­la­do­biT Sec­v­las, rac dRem­de grZel­de­ba.

am tra­ge­di­a­Si pa­su­xis­m­geb­lo­bis wi­li ekis­re­ba sa­qar­T­ve­los zo­gi­erT Ta­nam­de­bo­bis pir­sac. rki­nig­zi­sa da sa­av­to­mo­bi­lo gze­bis sa­Ta­na­do dac­vis Se­us­ru­leb­lo­bam da sxva da­na­Sa­u­leb­riv­ma qme­de­beb­ma sa­ba­bi mis­ces se­pa­ra­tis­tebs di­di xnis wi­naT da­geg­mi­li sa­o­ma­ri moq­me­de­be­bis ga­sa­Ca­Reb­lad.

sa­qar­T­ve­los par­la­men­ti ase­ve aR­niS­navs, rom af­xa­ze­Tis kon­f­liq­t­Si, dat­ri­a­le­bul tra­ge­di­a­Si, qvey­nis po­li­ti­ku­ri da eko­no­mi­ku­ri cxov­re­bis des­ta­bi­li­za­ci­a­Si gar­k­ve­u­li uar­yo­fi­Ti ro­li Se­as­ru­la zo­gi­er­T­ma qar­T­vel­mac da sxva eri­sa da erov­ne­bis war­mo­mad­gen­leb­mac, ro­mel­Ta win­da­u­xe­dav­ma da da­na­Sa­u­leb­riv­ma qme­de­bam xel­yo Cve­ni ara er­Ti Ta­na­me­ma­mu­lis Rir­se­ba da si­coc­x­le, da­ex­ma­ra da dRe­sac ex­ma­re­ba se­pa­ra­tis­tebs an­ti­sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­vi mo­Ra­la­tu­ri zrax­ve­bis gan­xor­ci­e­le­ba­Si. sa­gan­ge­bod un­da aRi­niS­nos, rom qar­T­vel­Ta ge­no­ci­di da eT­ni­ku­ri wmen­da grZel­de­ba sa­o­mar moq­me­de­ba­Ta Sew­y­ve­tis Sem­d­go­mac, gan­sa­kuT­re­biT ga­lis ra­i­on­Si, sa­dac 1993 wlis seq­tem­b­ris Sem­deg da­i­Ru­pa 1000-ze me­ti ada­mi­a­ni. far­To mas­S­ta­bi aqvs mi­Re­bu­li ada­mi­a­nis uf­le­be­bi­sa da Ta­vi­suf­le­be­bis Se­lax­vas.

mi­u­xe­da­vad xan­g­r­Z­li­vi mo­lap­ra­ke­be­bi­sa, rom­le­bic mim­di­na­re­ob­da af­xa­zeT­Si kon­f­liq­tis mo­na­wi­le mxa­re­ebs So­ris ga­er­Ti­a­ne­bu­li ere­bis or­ga­ni­za­ci­is egi­diT da ru­se­Tis Su­a­mav­lo­­biT, se­pa­ra­tis­t­Ta Se­u­ri­ge­be­li po­zi­ci­is ga­mo ver mo­xer­x­da kom­p­ro­mi­sis miR­we­va ase­ul aTa­so­biT ltol­vi­lis sa­ku­Tar sac­xov­re­bel ad­gi­leb­Si dab­ru­ne­bi­sa da sa­qar­T­ve­los Se­mad­gen­lo­ba­Si af­xa­ze­Tis sta­tu­sis gan­saz­R­v­ris sa­kiT­xeb­Si. se­pa­ra­tis­tu­li re­Ji­mi yve­la sa­Su­a­le­be­biT ga­nam­t­ki­cebs Ta­vis sam­xed­ro po­ten­ci­als, qmnis da­mo­u­ki­de­be­li sa­xel­m­wi­fo­saT­vis da­ma­xa­si­a­Te­bel struq­tu­reb­sa da at­ri­bu­tebs, ama­xin­jebs is­to­ri­as, am­k­vid­rebs kac­T­mo­Zu­le ra­sis­tul ide­o­lo­gi­as. aR­sa­niS­na­via isic, rom dsT-s sa­xel­m­wi­fo­Ta xel­m­Z­R­va­ne­lo­bis al­ma-aTis, min­s­ki­sa da mos­ko­vis ga­daw­y­ve­ti­le­be­bi ar srul­de­ba, miR­we­ul Se­Tan­x­me­bebs ga­re­Se Za­le­bis xel­Sew­yo­biT Seg­ne­bu­lad da cal­m­x­ri­vad ar­R­ve­ven se­pa­ra­tis­te­bi.

sam­S­vi­do­bo Za­le­bi, rom­le­bic ga­mo­yo ru­se­Tis fe­de­ra­ci­am dsT-sa da ga­er­Ti­a­ne­bu­li ere­bis or­ga­ni­za­ci­as­Tan Se­Tan­x­me­biT, dRem­de ver as­ru­le­ben Ta­vi­anT fun­q­ci­ebs, maT ver uz­run­vel­y­ves mo­sax­le­o­bis usaf­r­T­xo­e­ba, win ver aRud­g­nen qar­T­vel­Ta eT­ni­kur wmen­da­sa da ge­no­cids, ver uz­run­vel­y­ves dev­nil­Ta da iZu­le­biT ga­da­ad­gi­le­bul pir­Ta dab­ru­ne­ba; zo­gi­er­Ti qve­da­na­yo­fi TviT­ne­bobs zug­di­di­sa da wa­len­ji­xis ra­i­o­neb­Si, aq­ti­u­rad mo­na­wi­le­obs kon­t­ra­ban­dis ope­ra­ci­eb­Si, rac qmnis aras­ta­bi­lur vi­Ta­re­bas kon­f­liq­tis zo­na­Si da mim­de­ba­re te­ri­to­ri­eb­ze. ru­seT­Tan mo­la­pa­ra­ke­bis Se­de­gad ver mo­xer­x­da sam­S­vi­do­bo Za­le­bis uf­le­ba­mo­si­le­ba­Ta ga­far­To­e­ba, rac Se­saZ­le­bels gax­di­da dev­nil­Ta dab­ru­ne­bi­saT­vis praq­ti­ku­li na­bi­je­bis ga­dad­g­mas. ver mo­xer­x­da se­pa­ra­tis­tu­li re­Ji­mis eko­no­mi­ku­ri da po­li­ti­ku­ri izo­li­re­ba da af­xa­zeT­Si mi­ma­va­li tvir­Te­bis qar­T­ve­li me­saz­R­v­re­e­bis mi­er wi­nas­wa­ri Se­mow­me­ba.

sa­qar­T­ve­los par­la­men­ti xel­m­Z­R­va­ne­lobs sa­qar­T­ve­los kon­s­ti­tu­ci­iT, sa­er­Ta­So­ri­so sa­mar­T­lis aRi­a­re­bu­li nor­me­biT, ga­er­Ti­a­ne­bu­li ere­bis or­ga­ni­za­ci­i­sa da ev­ro­pis uSiS­ro­e­bi­sa da Ta­nam­S­rom­lo­bis or­ga­ni­za­ci­is mi­er mi­Re­bu­li fu­Zem­deb­lu­ri do­ku­men­te­biT, sa­qar­T­ve­los erov­nul-sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­vi in­te­re­se­biT, ga­mo­xa­tavs sa­qar­T­ve­los xal­xis uze­na­es ne­bas qvey­nis mTli­a­no­bis aR­d­ge­ni­sa da dev­nil­Ta mSob­li­ur ad­gi­leb­Si dab­ru­ne­bis uz­run­vel­sa­yo­fad, da ad­gens:

1. izi­a­rebs ra af­xa­ze­Tis av­to­no­mi­u­ri res­pub­li­kis umaR­le­si sab­Wos 1995 wlis 19 iv­li­sis, 22 no­em­b­ris da 1996 wlis 8 mar­tis ga­daw­y­ve­ti­le­bebs, sa­qar­T­ve­los pro­ku­ra­tu­ri­sa da af­xa­ze­Tis av­to­no­mi­u­ri res­pub­li­kis umaR­le­si sab­Wos mi­er war­mod­ge­ni­li ma­sa­le­bis sa­fuZ­vel­ze af­xa­zeT­Si gan­vi­Ta­re­bu­li da mim­di­na­re mov­le­ne­bi Se­fas­des, ro­gorc se­pa­ra­tis­t­Ta mi­er ru­se­Tis an­ti­de­mok­ra­ti­u­li, re­aq­ci­u­li da sxva ga­re­Se Za­le­bis dax­ma­re­bi­Ta da mo­na­wi­le­o­biT sa­qar­T­ve­los sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­o­bi­sa da te­ri­to­ri­u­li mTli­a­no­bis wi­na­aR­m­deg mi­mar­Tu­li ag­re­si­u­li qme­de­ba, ro­mel­sac Se­de­gad qvey­nis mTli­a­no­bis dar­R­ve­va, sa­qar­T­ve­los ga­nu­yo­fe­li na­wi­lis _ af­xa­ze­Tis oku­pa­cia, da­na­Sa­u­leb­ri­vi re­Ji­mis Ca­mo­ya­li­be­ba, qar­T­vel­Ta eT­ni­ku­ri wmen­da da ge­no­ci­di, sxva xal­xe­bis da maT So­ris af­xaz­Ta di­di na­wi­lis af­xa­ze­Ti­dan gan­dev­na moh­y­va.

2. kon­f­liq­tis ga­mom­w­vev mi­ze­zeb­Tan, in­s­pi­ra­to­reb­sa da or­ga­ni­za­to­reb­Tan, eT­ni­ku­ri wmen­dis, ge­no­ci­di­sa da te­ro­ris­tu­li aq­te­bis or­ga­ni­za­to­re­bi­sa da uSu­a­lo Sem­s­ru­leb­le­bis qme­de­beb­Tan, af­xa­zeT­Si sa­o­mar moq­me­de­ba­Ta dros ko­ruf­ci­a­sa da eko­no­mi­kur da­na­Sa­u­leb­Tan, mo­sax­le­o­bi­saT­vis mi­ye­ne­bul za­ral­Tan, kon­f­liq­tis zo­na­Si sam­S­vi­do­bo Za­le­bis Sey­va­nis Sem­deg mom­x­dar da­na­Su­leb­Tan da­kav­Si­re­biT sa­qar­T­ve­los pro­ku­ra­tu­ram ga­na­xor­ci­e­los ka­no­niT gaT­va­lis­wi­ne­bu­li zo­me­bi da mi­Re­bul ga­daw­y­ve­ti­le­ba­Ta Se­sa­xeb ac­no­bos sa­qar­T­ve­los par­la­ments.

3. sa­qar­T­ve­los sa­ga­reo saq­me­Ta sa­mi­nis­t­rom ga­er­Ti­a­ne­bu­li ere­bis or­ga­ni­za­ci­as wa­rud­gi­nos af­xa­zeT­Si se­pa­ra­tis­te­bis mi­er ada­mi­a­nu­ro­bis wi­na­aR­m­deg Ca­de­ni­li da­na­Sa­u­lis, ge­no­ci­dis, eT­ni­ku­ri wmen­dis, sam­xed­ro da­na­Sa­u­li­sa da te­ro­riz­mis da­mam­t­ki­ce­be­li sa­bu­Te­bi da mi­mar­Tos Txov­niT sa­er­Ta­So­ri­so tri­bu­na­lis Se­saq­m­ne­lad.

4. sa­qar­T­ve­los pro­ku­ra­tu­ris, af­xa­ze­Tis av­to­no­mi­u­ri res­pub­li­kis umaR­le­si sab­Wos mo­x­se­ne­be­bi da sxva ma­sa­le­bi se­pa­ra­tis­t­Ta da maT mxar­dam­Wer­Ta mi­er Ca­de­nil da­na­Sa­ul­Ta Se­sa­­xeb ga­da­eg­zav­nos dsT-s qvey­ne­bis me­Ta­u­rebs, ga­er­Ti­a­ne­bu­li ere­bis or­ga­ni­za­ci­is uSiS­ro­e­bis sab­Wos, sxva sa­er­Ta­So­ri­so or­ga­ni­za­ci­ebs, sa­qar­T­ve­lo­Si saz­R­var­ga­re­Tis qvey­ne­bis sa­el­Co­ebs.

5. da­e­va­los sa­qar­T­ve­los sa­ga­reo saq­me­Ta sa­mi­nis­t­ros:

a) ga­a­aq­ti­u­ros mu­Sa­o­ba sa­qar­T­ve­los pre­zi­den­tis mi­er iu­nes­kos ge­ne­ra­lu­ri di­req­to­ri­sad­mi ha­a­gis 1954 wlis kon­ven­ci­is asa­moq­me­deb­lad war­d­ge­ni­li moT­xov­nis re­a­li­za­ci­i­saT­vis;

b) oku­pi­re­bu­li af­xa­ze­Tis mmar­T­ve­li re­Ji­mis te­ro­ris­tu­li saq­mi­a­no­bis, sa­er­Ta­So­ri­so te­ro­riz­m­Tan ma­Ti ali­an­sis Se­sa­xeb msof­lio sa­zo­ga­do­eb­ri­o­bis in­for­mi­re­bi­sa da sa­Ta­na­do re­a­gi­re­bis miz­niT aq­ti­u­ri mo­na­wi­le­o­ba mi­i­Ros te­ro­riz­m­Tan brZo­lis sa­kiT­xeb­ze sa­er­Ta­So­ri­­so or­ga­ni­za­ci­e­bi­sa da kon­fe­ren­ci­e­bis mu­Sa­o­ba­Si.

6. da­e­va­los sa­qar­T­ve­los ius­ti­ci­is sa­mi­nis­t­ros: imis gaT­va­lis­wi­ne­biT, rom af­xa­ze­Tis kon­f­liq­tis dros mo­sax­le­o­ba sa­o­mar moq­me­de­beb­Si CaT­re­ul iq­na de­zin­for­ma­ci­is, mu­qa­ri­sa da San­ta­Jis gziT, Se­i­mu­Sa­os da par­la­ments wa­rud­gi­nos ka­non­p­ro­eq­ti sa­qar­T­ve­los iu­ris­diq­ci­is aR­d­ge­nis Sem­deg kon­f­liq­tis mo­na­wi­le­Ta sis­x­lis sa­mar­T­lis pa­su­xis­m­geb­lo­bi­sa­gan gan­Ta­vi­suf­le­bis Ta­o­ba­ze, im pir­Ta gar­da, rom­le­bic mxi­le­bu­li ari­an kon­f­liq­ti­sa da sa­o­ma­ri moq­me­de­be­bis in­s­pi­ri­re­ba­sa da or­ga­ni­ze­ba­Si, ag­reT­ve gan­sa­kuT­re­biT mZi­me sam­xed­ro da ada­mi­a­nu­ro­bis wi­na­aR­m­deg Ca­de­nil da­na­Sa­ul­Si.

7. af­xa­zeT­Si mim­di­na­re pro­ce­se­bi ga­ni­saz­R­v­ros, ro­gorc po­li­ti­ku­ri kon­f­liq­ti af­xa­zeT­Si da ara qar­Tul-af­xa­zu­ri kon­f­liq­ti.

af­xa­zeT­Si kon­f­liq­tis mo­wes­ri­ge­ba­Si mo­na­wi­le­o­ba ga­ni­saz­R­v­ros xu­Ti su­bi­eq­tiT: af­xa­ze­Tis le­gi­ti­mu­ri xe­li­suf­le­ba da af­xa­ze­Tis se­pa­ra­tis­tu­li daj­gu­fe­ba, ro­gorc kon­f­liq­t­Si mo­na­wi­le mxa­re­e­bi: sa­qar­T­ve­lo, rom­lis te­ri­to­ri­a­zec xde­ba kon­f­liq­ti, ru­se­Ti, ro­gorc da­in­te­re­se­bu­li mxa­re; ga­er­Ti­a­ne­bu­li ere­bis or­ga­ni­za­cia.

8. da­das­tur­des, rom iu­ri­di­u­li Za­lis ar­m­qo­ne da ba­Ti­lia se­pa­ra­tis­t­Ta mi­er mi­Re­bu­li e.w. af­xa­ze­Tis res­pub­li­kis kon­s­ti­tu­cia, pre­zi­den­tis in­s­ti­tu­ti, sa­ka­non­m­deb­lo aq­te­bi, xel­Sek­ru­le­be­bi da Se­Tan­x­me­be­bi uc­xo qvey­ne­bis struq­tu­reb­Tan, ag­reT­ve mmar­T­ve­lo­bis yve­la or­ga­no da ma­Ti ga­daw­y­ve­ti­le­be­bi, sa­mo­qa­la­qo-sa­mar­T­leb­ri­vi ga­ri­ge­ba­ni, rom­le­bic ewi­na­aR­m­de­ge­ba sa­qar­T­ve­lo­sa da af­xa­ze­Tis av­to­no­mi­u­ri res­pub­li­kis ka­nom­deb­lo­bas.

9. da­das­tur­des, rom Tbi­lis­Si gan­Tav­se­bu­li af­xa­ze­Tis av­to­no­mi­u­ri res­pub­li­kis umaR­le­si sab­Wo da mi­nis­t­r­Ta sab­Wo af­xa­ze­Tis mo­sax­le­o­bis in­te­re­se­bis ga­mom­xat­ve­li sa­xel­m­wi­fo xe­li­suf­le­bi­sa da mmar­T­ve­lo­bis er­Ta­der­Ti le­gi­ti­mu­ri or­ga­no­e­bia.

10. eT­xo­vos sa­qar­T­ve­los mTav­ro­bas, kon­f­liq­tis mo­wes­ri­ge­bam­de qme­di­Ti dax­ma­re­ba ga­u­wi­os af­xa­ze­Tis av­to­no­mi­u­ri res­pub­li­kis xe­li­suf­le­bas sta­tu­siT gan­saz­R­v­rul da re­a­lu­ri vi­Ta­re­biT gan­pi­ro­be­bul prob­le­ma­Ta ga­daw­y­ve­ta­Si.

kon­f­liq­tis mo­wes­ri­ge­bas­Tan da­kav­Si­re­bu­li sa­kiT­xe­bis gan­xil­vi­sas uz­run­vel­yo­fil iq­nes af­xa­ze­Tis av­to­no­mi­u­ri res­pub­li­kis war­mo­mad­ge­nel­Ta au­ci­le­be­li mo­na­wi­le­o­ba.

11. ga­er­Ti­a­ne­bu­li ere­bis or­ga­ni­za­ci­i­sa da sxva sa­er­Ta­So­ri­so or­ga­ni­za­ci­e­bis Se­mad­gen­lo­biT miR­we­ul Se­Tan­x­me­ba­Ta af­xaz se­pa­ra­tis­t­Ta mi­er cal­m­x­ri­vad dar­R­ve­vas­Tan da­kav­Si­re­biT, mox­des am Se­Tan­x­me­ba­Ta yo­vel­m­x­ri­vi eq­s­per­ti­za da sa­qar­T­ve­los par­la­men­tis Tav­dac­vi­sa da uSiS­ro­e­bis, sa­kon­s­ti­tu­cio, iu­ri­di­ul sa­kiT­x­Ta da ka­no­ni­e­re­bis ko­mi­te­teb­ma er­Ti Tvis va­da­Si war­mo­ad­gi­non am sa­kiT­x­Tan da­kav­Si­re­bu­li sa­Ta­na­do das­k­v­ne­bi.

12. imis ga­mo, rom dsT-is man­da­tiT ru­se­Tis sam­S­vi­do­bo Za­le­bi ver uz­run­vel­yo­fen iZu­le­biT ga­da­ad­gi­le­bul pir­Ta da ltol­vil­Ta sa­ku­Tar sac­xov­re­bel ad­gi­leb­Si upi­ro­bo da usa­f­r­T­xo dab­ru­ne­bas, ma­Ti si­coc­x­li­sa da Rir­se­bis dac­vas, ar­se­bu­li man­da­tis Se­nar­Cu­ne­bi­sa da axal man­dat­Si sa­qar­T­ve­los wi­na­da­de­be­bis ga­uT­va­lis­wi­neb­lo­bis Sem­T­x­ve­va­Si sam­S­vi­do­bo ope­ra­cia Ca­iT­va­los uper­s­peq­ti­vod da sam­S­vi­do­bo Za­le­bi ori Tvis va­da­Si gay­va­nil iq­nes sa­­qar­T­ve­los te­ri­to­ri­i­dan.

dev­nil­Ta da ltol­vil­Ta af­xa­zeT­Si dab­ru­ne­ba gan­xor­ci­el­des ma­Ti usaf­r­T­xo­e­bis sru­li ga­ran­ti­is, sa­qar­T­ve­los iu­ris­diq­ci­i­sa da kon­s­ti­tu­ci­u­ri wes­ri­gis faq­tob­ri­vi aR­d­ge­nis pi­ro­beb­Si.

13. sa­qar­T­ve­los sa­ga­reo saq­me­Ta sa­mi­nis­t­rom, vaW­ro­bi­sa da sa­ga­reo-eko­no­mi­ku­ri ur­Ti­er­To­bis sa­mi­nis­t­rom, sa­xel­m­wi­fo saz­R­v­ris dac­vis de­par­ta­men­t­ma sa­Ta­na­do sa­xel­m­wi­fo uw­ye­beb­Tan er­Tad ga­na­xor­ci­e­lon sa­xel­m­wi­fo saz­R­v­ris ur­R­ve­vo­bis, se­pa­ra­tiz­mis dag­mo­bi­sa da izo­la­ci­is, sxva kar­di­na­lur sa­kiT­xeb­ze dsT-is xel­m­Z­R­va­nel­Ta al­ma-aTis, min­s­kis, mos­ko­vis Sex­ved­reb­ze mi­Re­bul ga­daw­y­ve­ti­le­ba­Ta Ses­ru­le­bis Ro­nis­Zi­e­ba­ni.

14. sa­qar­T­ve­los ada­mi­a­nis uf­le­ba­Ta dac­vis or­ga­no­eb­ma ga­na­xor­ci­e­lon qme­di­Ti Ro­nis­Zi­­e­ba­ni af­xa­ze­Tis te­ri­to­ri­a­ze qar­T­vel­Ta eT­ni­ku­ri wmen­dis, ge­no­ci­dis, wa­me­bi­sa da sxva sas­ti­­ki, ara­a­da­mi­a­nu­ri an Rir­se­bis Sem­la­xa­vi mop­y­ro­bi­sa da das­jis, ada­mi­a­nis uf­le­be­bis ma­sob­ri­­vi dar­R­ve­vis faq­te­bis mxi­le­bi­sa da msof­lio sa­zo­ga­do­eb­ri­o­bis far­Tod in­for­mi­re­bi­saT­vis.

15. af­xa­ze­Tis av­to­no­mi­u­ri res­pub­li­kis umaR­les­ma sab­Wom da mi­nis­t­r­Ta sab­Wom, Ta­vi­an­Ti kom­pe­ten­ci­is far­g­leb­Si, ga­aZ­li­e­ron mu­Sa­o­ba af­xa­ze­Tis kon­f­liq­tis mo­wes­ri­ge­bas­Tan da­kav­­Si­re­bu­li or­ga­ni­za­ci­u­li da sa­in­for­ma­cio-ide­o­lo­gi­u­ri Ro­nis­Zi­e­be­bis gan­sa­xor­ci­e­leb­lad, efeq­tu­rad war­mar­Ton Tvi­an­Ti saq­mi­a­no­ba, ro­gorc qvey­nis Sig­niT, ise saz­R­var­ga­reT _ sa­er­Ta­So­ri­so or­ga­ni­za­ci­eb­Si.

16. sa­qar­T­ve­los kon­s­ti­tu­ci­is sa­fuZ­vel­ze da sa­er­Ta­So­ri­so sa­mar­T­liT aRi­a­re­bu­li prin­ci­pe­bis Se­sa­ba­mi­sad, mra­va­le­ro­va­ni af­xa­ze­Tis far­To sa­zo­ga­do­eb­ri­o­bis, yve­la eri­sa da erov­ne­bis war­mo­mad­gen­le­bis mo­na­wi­le­o­biT ga­ni­saz­R­v­ros af­xa­ze­Tis av­to­no­mi­u­ri res­pub­li­kis po­li­ti­ku­ri sta­tu­si far­To­mas­S­ta­bi­a­ni av­to­no­mi­iT er­Ti­a­ni qar­Tu­li sa­xel­m­wi­fos Car­Co­Si, rac iT­va­lis­wi­nebs af­xa­ze­Tis sa­ku­Tar kon­s­ti­tu­ci­as, par­la­ments, umaR­les aR­mas­ru­le­bel da sa­sa­mar­T­lo or­ga­no­ebs, himns, dro­Sas, gerbs, sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­o­bis sxva at­ri­bu­tebs, sa­ku­Tar kom­pe­ten­ci­as eko­no­mi­kur, so­ci­a­lur, sa­fi­nan­so da sa­ga­da­sa­xa­do sa­kiT­xeb­Si.

17. da­e­va­loT par­la­men­tis Se­sa­ba­mis ko­mi­te­tebs af­xa­ze­Tis far­To sa­zo­ga­do­eb­ri­o­bis yve­la erov­ne­bis war­mo­am­d­ge­nel­Ta mo­na­wi­le­o­biT da­aC­qa­ron sa­qar­T­ve­los te­ri­to­ri­ul-sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­vi mow­yo­bi­sa da uf­le­ba­mo­si­le­ba­Ta ga­mij­v­nis ka­non­p­ro­eq­te­bis Se­mu­Sa­ve­ba.

18. ani­Webs ra gan­sa­kuT­re­bul mniS­v­ne­lo­bas ko­do­ris xe­o­bis mo­sax­le­o­bis prob­le­mebs, sa­qar­T­ve­los mTav­ro­bam ga­na­xor­ci­e­los qme­di­Ti Ro­nis­Zi­e­ba­ni ko­do­ris xe­o­bis Ta­o­ba­ze sa­qar­T­ve­los pre­zi­den­tis 1995 wlis 17 ag­vis­tos brZa­ne­bu­le­bis Ses­ru­le­bis uz­run­vel­sa­yo­fad.

19. re­ko­men­da­cia mi­e­ces sa­qar­T­ve­los mTav­ro­bas, af­xa­ze­Tis av­to­no­mi­u­ri res­pub­li­kis umaR­les sab­Wos da mi­nis­t­r­Ta sab­Wos, sa­zo­ga­do­eb­ri­vi az­ris gaT­va­lis­wi­ne­biT Se­i­mu­Sa­on wi­na­da­de­be­bi af­xa­ze­Tis kon­f­liq­t­Si da­Ru­pul­Ta pa­tiv­ge­bis Ro­nis­Zi­e­ba­Ta Se­sa­xeb.

20. saqarTvelos parlamentis Sesabamisma komitetebma, afxazeTis avtonomiuri respub­li­kis umaRlesma sabWom da ministrTa sabWom, saqarTvelos ltolvilTa da gansaxlebis sami­nis­trom, finansTa saministrosTan erTad saqarTvelos parlaments 1 ivnisamde warudginon ka­nonproeqti ~devnilTa Sesaxeb~.

21. saqarTvelos mTavrobam ori Tvis vadaSi SeimuSaos programa afxazeTidan devnilTa so­cialuri dacvis damatebiT RonisZiebaTa Sesaxeb.

22. sa­qar­T­ve­los par­la­men­ti mxars uWers sa­qar­T­ve­los mo­qa­la­qe­Ta ke­Ti­li ne­bi­sa da qar­T­ve­li da af­xa­zi xal­xe­bis is­to­ri­u­li ur­Ti­er­To­bis, Zmo­bi­sa da na­Te­sa­o­bis tra­di­ci­e­bis aR­d­ge­na­sa da gan­m­t­ki­ce­bas, af­xa­zeT­Si mcxov­re­bi sxva xal­xe­bis in­te­re­se­bis gaT­va­lis­wi­ne­biT or­m­x­ri­vi da mra­val­m­x­ri­vi kon­taq­te­bis sxva­das­x­va do­ne­ze gan­vi­Ta­re­bas da sa­xal­xo dip­lo­ma­ti­is ga­aq­ti­u­re­bas.

23. ’mSvi­do­ba da sta­bi­lu­ro­ba kav­ka­si­a­Si~ _ sa­qar­T­ve­los pre­zi­den­tis ini­ci­a­ti­vi­dan ga­mom­­di­na­re, kav­ka­si­is xal­xeb­Tan da par­la­men­teb­Tan sa­mu­Sa­od Se­iq­m­nas sa­qar­T­ve­los par­la­men­ti­sa da af­xa­ze­Tis av­to­no­mi­u­ri res­pub­li­kis umaR­le­si sab­Wos er­Tob­li­vi jgu­fe­bi.

24. re­ko­men­da­cia mi­e­ces sa­qar­T­ve­los erov­nu­li uSiS­ro­e­bis sab­Wos sam­xed­ro-po­li­ti­ku­ri, sa­kon­s­ti­tu­cio, sa­mar­T­leb­ri­vi, so­ci­a­lur-eko­no­mi­ku­ri, sa­in­for­ma­cio vi­Ta­re­bis, axal re­­a­lo­ba­Ta Se­sa­ba­mi­sad da am dad­ge­ni­le­ba­Si aR­niS­nu­li Ro­nis­Zi­e­be­bis gaT­va­lis­wi­ne­biT or Tve­Si Se­i­mu­Sa­os af­xa­zeT­Si kon­f­liq­tis mo­wes­ri­ge­bis sa­xel­m­wi­fo prog­ra­ma.

25. sa­xel­m­wi­fo mmar­T­ve­lo­bis cen­t­ra­lur­ma da ad­gi­lob­riv­ma or­ga­no­eb­ma, po­li­ti­kur­ma par­­ti­eb­ma, sa­zo­ga­do­eb­riv­ma or­ga­ni­za­ci­eb­ma, sa­me­ur­neo da ko­mer­ci­ul­ma struq­tu­reb­ma, sxva­das­x­va fon­deb­ma sa­qar­T­ve­los par­la­men­tis am dad­ge­ni­le­bis mxar­da­sa­We­rad ga­aZ­li­e­ron zrun­va da dax­ma­re­ba af­xa­ze­Tis kon­f­liq­t­Si da­Ru­pul­Ta oja­xe­bi­sad­mi da mTli­a­nad dev­ni­li mo­sax­le­­o­bi­sad­mi, xe­li Se­uw­yon af­xa­zeT­Si sa­qar­T­ve­los iu­ris­diq­ci­is srul aR­d­ge­na­sa da kon­s­ti­tu­ci­u­ri wes­ri­gis dam­ya­re­bas.

26. mi­zan­Se­wo­ni­lad Ca­iT­va­los af­xa­ze­Tis prob­le­meb­Tan da­kav­Si­re­biT sa­qar­T­ve­los par­la­­men­tis Se­sa­ba­mi­si ko­mi­si­is Seq­m­na.

am dad­ge­ni­le­biT gaT­va­lis­wi­ne­bul Ro­nis­Zi­e­ba­Ta gan­xor­ci­e­le­bis ko­or­di­na­cia da­e­va­los sa­qar­T­ve­los par­la­men­tis Tav­m­j­do­ma­ris mo­ad­gi­les v. yol­ba­i­as.

27. dadgenilebis Sesrulebis kontroli daevalos saqarTvelos parlamentis biuros.

28. saqarTvelos parlamentma mimdinare wlis ivnisSi ganixilos dadgenilebis Sesrulebis mimdinareoba.

29. dadgenileba gamoqveyndes presaSi, gadaices radioTi da televiziiT.

sa­qar­T­ve­los par­la­men­tis Tav­m­j­do­ma­re zu­rab Jva­nia.

1996 wlis 17 ap­ri­li.

(par­la­men­tis uw­ye­be­bi. sa­qar­T­ve­los par­la­men­tis yo­vel­k­vi­re­u­li Jur­na­li, 1996, # 5-6, gv. 56‑59)