af­xa­ze­Tis res­pub­li­kis uze­na­e­si sab­Wos pre­zi­di­u­mis dad­ge­ni­le­ba

af­xa­ze­Tis sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­o­ba 12 sa­u­ku­nem­de iT­v­lis. 1810 wels af­xa­ze­Ti, ro­gorc da­mo­u­ki­de­be­li sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­vi war­mo­naq­m­ni, ne­ba­yof­lo­biT Se­vi­da da 1917 wlam­de im­yo­fe­bo­da ru­se­Tis Se­mad­gen­lo­ba­Si.

1918-21 wleb­Si af­xa­zeT­ma ga­ni­ca­da Se­i­a­ra­Re­bu­li ag­re­sia da oku­pa­cia sa­qar­T­ve­los de­mok­ra­ti­u­li res­pub­li­kis mxri­dan, ro­me­lic Se­iq­m­na ru­se­Tis im­pe­ri­is daS­lis Sem­deg.

1921 wlis 31 marts af­xa­ze­Ti ga­moc­xad­da da­mo­u­ki­de­bel sab­Wo­Ta res­pub­li­kad (af­xa­ze­Tis ssr), xo­lo 1922 wlis Te­ber­val­Si gan­sa­kuT­re­bu­li sa­kav­Si­ro xel­Sek­ru­le­biT ga­er­Ti­an­da sa­qar­T­ve­los ssr, ro­me­lic 1927 wlis kon­s­ti­tu­ci­iT (mux­li 2) fe­de­ra­ci­u­li sa­xel­m­wi­fo iyo. 1931 wlis Te­ber­val­Si sa­xel­Sek­ru­le­bo af­xa­ze­Tis ssr sta­li­nis ne­biT gar­da­iq­m­na av­to­no­mi­ur sab­Wo­Ta so­ci­a­lis­tur res­pub­li­kad da Car­Tul iq­na sa­qar­T­ve­los ssr Se­mad­gen­lo­ba­Si. Tum­ca af­xa­ze­Ti sa­qar­T­ve­los Se­mad­gen­lo­ba­Si Se­di­o­da, igi war­mo­ad­gen­da sa­xel­m­wi­fos, ro­mel­sac hqon­da Ta­vi­si kon­s­ti­tu­cia, Ta­vi­si umaR­le­si sa­ka­non­m­deb­lo da aR­mas­ru­le­be­li xe­li­suf­le­bis or­ga­no­e­bi da flob­da te­ri­to­ri­ul su­ve­re­ni­tets. yve­la es de­bu­le­ba da­fiq­s­re­bu­li iyo sa­qar­T­ve­lo­sa da af­xa­ze­Tis 1978 wlis kon­s­ti­tu­ci­eb­Si, rom­le­bic iyo uka­nas­k­ne­li sa­xel­m­wi­fo­eb­riv-sa­mar­T­leb­ri­vi aq­te­bi, rom­le­bic awes­ri­geb­d­nen ur­Ti­er­To­bas af­xa­ze­Tis sab­Wo­Ta so­ci­a­lis­tur res­pub­li­ka­sa da sa­qar­T­ve­los sab­Wo­Ta so­ci­a­lis­tur res­pub­li­kas So­ris. 1989-1990 w.w. sa­qar­T­ve­los xe­li­suf­le­bam ga­a­uq­ma af­xa­ze­Ti­sa da sa­qar­T­ve­los ur­Ti­er­To­bis gan­m­saz­R­v­re­li yve­la sa­xel­m­wi­fo­eb­riv-sa­mar­T­leb­ri­vi aq­ti. amas­Tan da­kav­Si­re­biT 1990 wlis ag­vis­to­Si af­xa­ze­Tis uze­na­es­ma sab­Wom ga­mo­ac­xa­da af­xa­ze­Tis su­ve­re­ni­te­ti. 1992 wlis 21 Te­ber­vals sa­qar­T­ve­los te­ri­to­ri­a­ze moq­me­de­ba ga­na­ax­la 1921 wlis sa­qar­T­ve­los de­mok­ra­ti­u­li res­pub­li­kis kon­s­ti­tu­ci­am, ris Se­de­gad ar­se­bo­ba Sew­y­vi­ta sa­qar­T­ve­los sab­Wo­Ta so­ci­a­lis­­tur­ma res­pub­li­kam, ro­mel­Tan af­xa­ze­Tis assr sa­xel­m­wi­fo­eb­riv-sa­mar­T­leb­riv ur­Ti­er­To­beb­Si im­yo­fe­bo­da. sa­qar­T­ve­los 1921 wlis kon­s­ti­tu­ci­a­Si af­xa­ze­Tis assr gaT­va­lis­wi­ne­bu­li ar iyo, ma­Sa­sa­da­me, sa­qar­T­ve­lom cal­m­x­ri­vi we­siT Sew­y­vi­ta sa­xel­m­wi­fo­eb­riv-sa­mar­T­leb­ri­­vi ur­Ti­er­To­ba­ni af­xa­zeT­Tan. amis ga­mo 1992 wlis iv­lis­Si af­xa­ze­Ti iZu­le­be­li iyo Ta­vis te­ri­to­ri­a­ze aRed­gi­na 1925 wlis kon­s­ti­tu­cia, rom­lis Ta­nax­mad igi sa­qar­T­ve­los­Tan sa­xel­Sek­ru­le­bo sa­fuZ­vel­ze ga­er­Ti­an­da.

1992 wlis 14 ag­vis­tos af­xa­ze­Tis uze­na­es sab­Wos Ta­vis sxdo­ma­ze un­da ga­ne­xi­la sa­qar­T­ve­los­Tan xel­Sek­ru­le­bis pro­eq­ti, swo­red am dRes am uka­nas­k­ne­lis ja­ri Se­iW­ra af­xa­zeT­Si. am­ri­gad, sa­qar­T­ve­los ja­ris SeW­ris dRes af­xa­ze­Ti su­ve­re­nul sa­xel­m­wi­fos, sa­er­Ta­So­ri­so sa­mar­T­lis su­bi­eqts war­mo­ad­gen­da.

aseT vi­Ta­re­ba­Si sa­qar­T­ve­los sa­xel­m­wi­fo sab­Wos ja­re­bis SeW­ra af­xa­ze­Tis te­ri­to­ri­a­ze, ga­e­ros gan­saz­R­v­re­biT, ag­re­si­is aq­tad gvev­li­ne­ba...

ze­mo­aR­niS­nu­lis sa­fuZ­vel­ze, af­xa­ze­Tis res­pub­li­kis uze­na­e­si sab­Wos pre­zi­di­u­mi ad­gens:

miC­ne­ul iq­nes 1992 wlis 14 ag­vis­tos sa­qar­T­ve­los sa­xel­m­wi­fo sab­Wos ja­ris Tav­das­x­ma af­xa­zeT­ze da mi­si te­ri­to­ri­is na­wi­lis oku­pa­cia ag­re­si­is aq­tad af­xa­ze­Tis res­pub­li­kis wi­na­aR­m­deg.

af­xa­ze­Tis res­pub­li­kis uze­na­e­si sab­Wos Tav­m­j­do­ma­re v. ar­Zin­ba.

q. gu­da­u­Ta, 1992 wlis 16 seq­tem­be­ri.

(გაზეთი ĞСвободная Абхазияğ, №  2, 1992 წელი. საკუთარი თარგმანი)