afxazeTis assr uzenaesi sabWos dadgenileba afxazeTis assr meTerTmete mowvevis
uzenaesi sabWos meaTe sesiis Sesaxeb
moismina
da ganixila ra afxazeTis assr uzenaesi sabWos prezidiumis Tavmjdomaris
moadgilis v. yolbaias moxseneba “afxazeTis assr uzenaesi sabWos
meaTe sesiis Sesaxeb~, afxazeTis assr uzenaesi sabWo, romelic Seikriba
Tavis sagangebo sesiaze, aRniSnavs, rom 1990 wlis 25 agvistos afxazeTis
assr uzenaesi sabWos deputatTa jgufis mier miRebulia dadgenileba
“afxazeTis saxelmwifoebriobis dacvis samarTlebrivi garantiebis
Sesaxeb~ da deklaracia “afxazeTis sabWoTa socialisturi respublikis
saxelmwifoebrivi suverenitetis Sesaxeb~.
moxsenebaSi, gamosvlebsa da dadgenilebaSi
dausabuTebeli, RvarZliani braldebebi, gamoTqmuli saqarTvelosa
da qarTveli xalxis misamarTiT, istoriuli simarTlis sawinaaRmdegod,
oficialuri politikis rangSi iqna ayvanili, rasac mivyavarT konfrontaciamde
da viTarebis destabilizaciamde.
gardaqmnisa da demokratizaciis Zneli da rTuli sazogadoebriv –
politikuri viTarebisas uzenaesi sabWosa da misi prezidiumis xelmZRvaneloba,
aseve avtonomiuri respublikis sxva xelmZRvaneli organoebi ver
aRmoGndnen drois obieqturi moTxovnebis doneze. maT
ver SesZles SeemuSavebinaT rekomendaciebi dagrovili bevri problemis gadasaWrelad,
maT Soris erovnebaTSoris urTierTobebis dargSi. Ufro metic,
konstituciuri wesis darRveviT, welawadnaxevarze metia, rac ar mowveula
morige sesia momwifebuli da gadaudebeli sakiTxebis, gansaxilvelad da
gadasaWrelad.
magram, mimdinare wlis ivnisidan dawyebuli, uzenaesi sabWos xelmZRvanelobam wamoiwyo
cda morig sesiaze, xalxTan da deputatebTan winaswar guldasmiT ganxilvis gareSe
umniSvnelovanesi konstituciuri saarsebo sakiTxebis gamotanisa.
Tavisdauneburad
am situaciaSi Gabmulma afxazeTis aTasobiT mSromelma adgilobrivi sabWoebis
sesiaze, mSromelTa koleqtivebSi, amomrGevelTa krebebze da sazogadoebrivi
moZraobebis Sekrebebze, TavianT mimarTvebSi gamoxates negatiuri damokidebuleba
garkveul pirTa jgufis mier calmxrivad SemuSavebuli afxazeTis saxelmwifoebrivi
suverenitetis ideis mimarT 1990 wlis 28 ivlisisaTvis daniSnuli
sesiis mimarT TavianTi damokidebuleba gamoxates afxazeTis
uzenaesi sabWos 140 deputatidan 80-ze metma deputatma TavianTi
boikotiT. prezidiumis misamarTiT protestiT mimarTa
sabWoTa da partiuli organoebis pasuxismgebel muSakTa, sazogadoebrivi
moZraobebis warmomadgenelTa didma jgufma, afxazeTis bevrma moqalaqem.
afxazeTis assr yvela donis deputatTa krebam 23 agvistos, romlebic
warmoadgendnen afxazeTis mosaxleobis umetesobas, miiRo deklaracia
a. w. 25 agvistos sesiis Catarebis Taobaze am dRis wesrigiT, magram
es dasabuTebuli moTxovnebi, uzenaesi sabWos muSaobis normalizaciisaTvis
gadadgmuli nabijebi, prezidiumis mxridan raime reagirebis gareSe
darCa.
naCqarevad,
ukontrolobis pirobebSi, 1990 wlis 25 agvistos afxazeTis assr uzenaesi
sabWos sxdomaTa darbazSi Seikriba deputatTa jgufi, romlis nawilic
moyvanil iqna maTdauneburad. uzenaesi sabWo Seecada
gamoecxadebina afxazeTis saxelmwifoebrivi damoukidebloba,
romlis azriTac, avtonomiuri respublikis Zireuli mosaxleobis
umetesi nawilis survilis mxedvelobaSi miuReblad, mas “eniWeba ufleba~
icxovros saxelSekrulebo urTierTobebiT Tavis saerTo samSoblosTan
_ saqarTvelosTan.
proeqti deklaraciisa damoukideblobis Sesaxeb,
romlis teqstic momzadda farTo sazogadoebriobisagan farulad,
presaSi gamoqveynebuli ar yofila. misi arsebobis Sesaxeb ar icoda
prezidiumis wevrTa umravlesobamac ki, da moulodneli siurprizi
gaxda darbazSi Sekrebili deputatebisaTvis. sesiis Catarebis organizatorebma ver gabedes sakiTxi
deklaraciis Sesaxeb SeetanaT dRis wesrigSi.
sesiis momzadebam da Gatarebam mTeli sicxadiT gviGvena sakuTari nebasurvilis
gamoxatvaze xalxis suverenuli uflebisnuzurpaciis cda, rac ar SeiZleba darGes
principuli reagirebis da gonivruli sawinaaRmdego moqmedebis gareSe.
ar
uarvyofT ra yoveli xalxis uflebas ganagebdes sakuTar beds, ar veyrdnobiT im araswor
samarTlebriv, istoriul da politikur argumentaciebs, romlebic safuZvlad daedo
afxazeTis saxelmwifoebrivi damoukideblobis Sesaxeb miRebul aqtebs,
saWiroa principuli politikuri Sefaseba mieces afxazeTSi Seqmnil situacias, im
pirobebs romlebSic miRebul iqna es aqtebi.
saqarTvelos ssr uzenaesi sabWos prezidiumis a. w. 26 agvistos
dadgenilebiT “afxazeTis assr uzenaesi sabWos 1990 wlis 25 agvistos
gadawyvetilebebis Sesaxeb~ miRebuli dokumentebi cnobil iqna
baTilad da iuridiuli Zalis armqoned. dadgenilebaSi
xazi aqvs gasmuli, rom xsenebuli gadawyvetilebani samarTlebrivad
warmoadgendnen imis cdas, rom Seicvalos saqarTvelos ssr erovnul –
saxelmwifoebrivi da administraciul – teritoriuli wyoba, ssr kavSiris, saqarTvelos
ssr da afxazeTis assr konstituciebis darRveviT. aRniSnulia
aseve gadawyvetilebis miRebis dauSvebloba sesiis Gatarebis arsebuli wesis darRveviT,
antidemokratiuli meTodebis gamoyenebiT, mTeli deputatTa korpusis azris gauTvaliswineblad,
afxazeTis assr mTeli mosaxleobis nebasurvilis ignorirebiT.
afxazeTis assr uzenaesi sabWo adgens:
1.
afxazeTis assr uzenaesi sabWos 1990 wlis 25 agvistos dadgenileba “afxazeTis
saxelmwifoebriobis dacvis samarTlebrivi garantiebis Sesaxeb~,
gauqmdes, rogorc antikonstituciuri, kanonsawinaaRmdego da
iuridiulad dausabuTebeli, rac arRvevs saqarTvelos istoriulad
Camoyalibebul teritoriul mTlianobas, xolo deklaracia “afxazeTis
sabWoTa socialisturi respublikis saxelmwifoebrivi damoukideblobis
Sesaxeb~ uaryofil iqnes, ramdenadac
igi ewinaaRmdegeba afxazeTis mosaxleobis umetesobis Zireul interesebs
da survils.
2.
dagmobil iqnes saqarTvelosa da qarTveli xalxis
misamarTiT braldebebi, rac gaisma 1990 wlis 25 agvistos sesiaze...
3.
cnobil iqnes, rogorc drouli da iseTi, romelic pasuxobs afxazeTis
assr mosaxleobis umetesobis kanonier interesebs, saqarTvelos
ssr uzenaesi sabWos prezidiumis 1990 wlis 26 agvistos dadgenileba
“afxazeTis assr uzenaesi sabWos 1990 wlis 25 agvistos gadawyvetilebebis
Sesaxeb~.
4.
Seiqmnas sadeputato komisia proceduruli sakiTxebis darRvevis
da deputatTa registraciisas darRvevebis faqtebis, aseve zemoqmedebis,
deputatebze arasamarTlebrivi arademokratiuli zemoqmedebis
meTodebis faqtebis gamosaZieblad, rasac adgili hqonda 25 agvistos
sesiis momzadebisa da Catarebis procesSi.
5.
momzaddes da 1990 wlis 28 dekembers, afxazeTis assr
kanonmdeblobis safuZvelze moewyos avtonomiuri respublikis uzenaesi
da adgilobrivi sabWoebis arGevnebi.
6.
mowonebul iqnes afxazeTis assr yvela donis deputatTa 1990 wlis krebis winadadeba
erovnuli Tanxmobis komitetis Seqmnis Sesaxeb afxazeTis yvela regionis, eTnikuri
jgufis, sazogadoebrivi da politikuri moZraobisas, romlebic konsensusis
principis mixedviT gadawyvetilebebs iReben, warmomadgenlebisagan.
7.
im SemTxvevebSi Tu adgili eqneba afxazeTis damoukideblobis Sesaxeb aqtebis
realizaciis cdas, romlebic am sesiis mier da saqarTvelos ssr uzenaesi
sabWos prezidiumis mier cnobil iqna kanonsawinaaRmdegod, uzenaesi sabWos
es Semadgenloba itovebs uflebas dauyovnebliv miiRos Sesabamisi zomebi.
8.
es dadgenileba gaegzavnos ssr kavSiris, saqarTvelos
ssr da rsfsr uzenaes sabWoebs, aseve gamoqveyndes masobrivi informaciis
saSualebebis meSveobiT.
afxazeTis assr uzenaesi sabWos prezidiumis sabWos Tavmjdomaris
moadgile v. yolbaia.
afxazeTis assr
uzenaesi sabWos prezidiumis mdivnis magier r. saluqvaZe.
1990 wlis 31 agvisto.
(gazeTi
~sabWoTa afxazeTi~, #171, 1990 wlis 6 oqtomberi)