af­xa­ze­Tis assr uze­na­e­si sab­Wos dad­ge­ni­le­ba af­xa­ze­Tis assr me­Ter­T­me­te mow­ve­vis uze­na­e­si sab­Wos me­a­Te se­si­is Se­sa­xeb

mo­is­mi­na da ga­ni­xi­la ra af­xa­ze­Tis assr uze­na­e­si sab­Wos pre­zi­di­u­mis Tav­m­j­do­ma­ris mo­ad­gi­lis v. yol­ba­i­as mox­se­ne­ba “af­xa­ze­Tis assr uze­na­e­si sab­Wos me­a­Te se­si­is Se­sa­xeb~, af­xa­ze­Tis assr uze­na­e­si sab­Wo, ro­me­lic Se­ik­ri­ba Ta­vis sa­gan­ge­bo se­si­a­ze, aR­niS­navs, rom 1990 wlis 25 ag­vis­tos af­xa­ze­Tis assr uze­na­e­si sab­Wos de­pu­tat­Ta jgu­fis mi­er mi­Re­bu­lia dad­ge­ni­le­ba “af­xa­ze­Tis sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­o­bis dac­vis sa­mar­T­leb­ri­vi ga­ran­ti­e­bis Se­sa­xeb~ da dek­la­ra­cia “af­xa­ze­Tis sab­Wo­Ta so­ci­a­lis­tu­ri res­pub­li­kis sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­vi su­ve­re­ni­te­tis Se­sa­xeb~.

mox­se­ne­ba­Si, ga­mos­v­leb­sa da dad­ge­ni­le­ba­Si da­u­sa­bu­Te­be­li, Rvar­Z­li­a­ni bral­de­be­bi, ga­moT­q­mu­li sa­qar­T­ve­lo­sa da qar­T­ve­li xal­xis mi­sa­mar­TiT, is­to­ri­u­li si­mar­T­lis sa­wi­na­aR­m­de­god, ofi­ci­a­lu­ri po­li­ti­kis ran­g­Si iq­na ay­va­ni­li, ra­sac miv­ya­varT kon­f­ron­ta­ci­am­de da vi­­Ta­re­bis des­ta­bi­li­za­ci­am­de.

gardaqmnisa da demokratizaciis Zneli da rTuli sazogadoebriv – politikuri vi­Ta­rebisas uzenaesi sabWosa da misi prezidiumis xelmZRvaneloba, aseve av­to­no­mi­u­ri res­pub­­li­kis sxva xelmZRvaneli organoebi ver aRmoGndnen drois obieqturi moTxovnebis do­ne­ze. maT ver SesZles SeemuSavebinaT rekomendaciebi dagrovili bevri problemis ga­da­saW­relad, maT Soris erovnebaTSoris urTierTobebis dargSi. Ufro metic, kon­sti­tu­ci­­u­ri wesis darRveviT, welawadnaxevarze metia, rac ar mowveula morige sesia momwifebuli da gadaudebeli sakiTxebis, gansaxilvelad da gadasaWrelad.

magram, mimdinare wlis ivnisidan dawyebuli, uzenaesi sabWos xelmZRvanelobam wa­mo­iwyo cda morig sesiaze, xalxTan da deputatebTan winaswar guldasmiT ganxilvis gareSe um­niSvnelovanesi konstituciuri saarsebo sakiTxebis gamotanisa.

Tavisdauneburad am situaciaSi Gabmulma afxazeTis aTasobiT mSromelma adgi­lob­ri­vi sabWoebis sesiaze, mSromelTa koleqtivebSi, amomrGevelTa krebebze da sazo­ga­do­eb­ri­vi moZraobebis Sekrebebze, TavianT mimarTvebSi gamoxates negatiuri damokidebuleba gar­kveul pirTa jgufis mier calmxrivad SemuSavebuli afxazeTis saxelmwifoebrivi su­ve­renitetis ideis mimarT 1990 wlis 28 iv­li­si­saT­vis da­niS­nu­li se­si­is mi­marT Ta­vi­an­Ti da­mo­­ki­de­bu­le­ba ga­mo­xa­tes af­xa­ze­Tis uze­na­e­si sab­Wos 140 de­pu­ta­ti­dan 80-ze met­ma de­pu­tat­ma Ta­­vi­an­Ti bo­i­ko­tiT. pre­zi­di­u­mis mi­sa­mar­TiT pro­tes­tiT mi­mar­Ta sab­Wo­Ta da par­ti­u­li or­ga­no­­e­bis pa­su­xis­m­ge­bel mu­Sak­Ta, sa­zo­ga­do­eb­ri­vi moZ­ra­o­be­bis war­mo­mad­ge­nel­Ta did­ma jguf­ma, af­­xa­ze­Tis bev­r­ma mo­qa­la­qem. af­xa­ze­Tis assr yve­la do­nis de­pu­tat­Ta kre­bam 23 ag­vis­tos, rom­le­bic war­mo­ad­gen­d­nen af­xa­ze­Tis mo­sax­le­o­bis ume­te­so­bas, mi­i­Ro dek­la­ra­cia a. w. 25 ag­vis­tos se­si­is Ca­ta­re­bis Ta­o­ba­ze am dRis wes­ri­giT, mag­ram es da­sa­bu­Te­bu­li moT­xov­ne­bi, uze­na­e­si sab­Wos mu­Sa­o­bis nor­ma­li­za­ci­i­saT­vis ga­dad­g­mu­li na­bi­je­bi, pre­zi­di­u­mis mxri­dan ra­i­me re­a­gi­re­bis ga­re­Se dar­Ca.

naC­qa­re­vad, ukon­t­ro­lo­bis pi­ro­beb­Si, 1990 wlis 25 ag­vis­tos af­xa­ze­Tis assr uze­na­e­si sab­Wos sxdo­ma­Ta dar­baz­Si Se­ik­ri­ba de­pu­tat­Ta jgu­fi, rom­lis na­wi­lic moy­va­nil iq­na maT­da­u­ne­bu­rad. uze­na­e­si sab­Wo Se­e­ca­da ga­mo­ec­xa­de­bi­na af­xa­ze­Tis sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­vi da­mo­u­ki­deb­lo­ba, rom­lis az­ri­Tac, av­to­no­mi­u­ri res­pub­li­kis Zi­re­u­li mo­sax­le­o­bis ume­te­si na­wi­lis sur­vi­lis mxed­ve­lo­ba­Si mi­u­Reb­lad, mas “eni­We­ba uf­le­ba~ ic­xov­ros sa­xel­Sek­ru­le­bo ur­Ti­er­To­be­biT Ta­vis sa­er­To sam­Sob­los­Tan _ sa­qar­T­ve­los­Tan.

pro­eq­ti dek­la­ra­ci­i­sa da­mo­u­ki­deb­lo­bis Se­sa­xeb, rom­lis teq­s­tic mom­zad­da far­To sa­zo­ga­do­eb­ri­o­bi­sa­gan fa­ru­lad, pre­sa­Si ga­moq­vey­ne­bu­li ar yo­fi­la. mi­si ar­se­bo­bis Se­sa­xeb ar ico­da pre­zi­di­u­mis wev­r­Ta um­rav­le­so­ba­mac ki, da mo­u­lod­ne­li si­ur­p­ri­zi gax­da dar­baz­Si Sek­re­bi­li de­pu­ta­te­bi­saT­vis. se­si­is Ca­ta­re­bis or­ga­ni­za­to­reb­ma ver ga­be­des sa­kiT­xi dek­la­ra­ci­is Se­sa­xeb Se­e­ta­naT dRis wes­rig­Si.

sesiis momzadebam da Gatarebam mTeli sicxadiT gviGvena sakuTari nebasurvilis ga­mo­xatvaze xalxis suverenuli uflebisnuzurpaciis cda, rac ar SeiZleba darGes prin­ci­pu­li reagirebis da gonivruli sawinaaRmdego moqmedebis gareSe.

ar uarvyofT ra yoveli xalxis uflebas ganagebdes sakuTar beds, ar veyrdnobiT im ara­swor samarTlebriv, istoriul da politikur argumentaciebs, romlebic safuZvlad daedo afxazeTis saxelmwifoebrivi da­mo­uki­de­b­lo­bis Sesaxeb miRebul aqtebs, saWiroa prin­­cipuli politikuri Sefaseba mieces afxazeTSi Seqmnil situacias, im pirobebs rom­leb­­Sic miRebul iqna es aqtebi.

sa­qar­T­ve­los ssr uze­na­e­si sab­Wos pre­zi­di­u­mis a. w. 26 ag­vis­tos dad­ge­ni­le­biT “af­xa­ze­Tis assr uze­na­e­si sab­Wos 1990 wlis 25 agvistos ga­daw­y­ve­ti­le­be­bis Se­sa­xeb~ mi­Re­bu­li do­ku­men­­te­bi cno­bil iq­na ba­Ti­lad da iu­ri­di­u­li Za­lis ar­m­qo­ned. dadgenilebaSi xazi aqvs gas­mu­li, rom xsenebuli gadawyvetilebani samarTlebrivad warmoadgendnen imis cdas, rom Se­ic­valos sa­qar­T­ve­los ssr erovnul – saxelmwifoebrivi da administraciul – te­ri­to­ri­uli wyoba, ssr kavSiris, sa­qar­T­ve­los ssr da af­xa­ze­Tis assr konstituciebis darRveviT. aR­niSnulia aseve gadawyvetilebis miRebis dauSvebloba sesiis Gatarebis arsebuli wesis dar­RveviT, antidemokratiuli meTodebis gamoyenebiT, mTeli deputatTa korpusis azris ga­uTvaliswineblad, af­xa­ze­Tis assr mTeli mosaxleobis nebasurvilis ignorirebiT.

af­xa­ze­Tis assr uze­na­e­si sab­Wo ad­gens:               

1. af­xa­ze­Tis assr uze­na­e­si sab­Wos 1990 wlis 25 ag­vis­tos dad­ge­ni­le­ba “af­xa­ze­Tis sa­xel­m­wi­­fo­eb­ri­o­bis dac­vis sa­mar­T­leb­ri­vi ga­ran­ti­e­bis Se­sa­xeb~, ga­uq­m­des, ro­gorc an­ti­kon­s­ti­tu­ci­­u­­ri, ka­non­sa­wi­na­aR­m­de­go da iu­ri­di­u­lad da­u­sa­bu­Te­be­li, rac ar­R­vevs sa­qar­T­ve­los is­to­ri­­u­lad Ca­mo­ya­li­be­bul te­ri­to­ri­ul mTli­a­no­bas, xo­lo dek­la­ra­cia “af­xa­ze­Tis sab­Wo­Ta so­ci­­a­lis­tu­ri res­pub­li­kis sa­xel­m­wi­fo­eb­ri­vi da­mo­u­ki­deb­lo­bis Se­sa­xeb~ uar­yo­fil iq­nes, ram­de­­na­dac igi ewi­na­aR­m­de­ge­ba af­xa­ze­Tis mo­sax­le­o­bis ume­te­so­bis Zi­re­ul in­te­re­sebs da sur­vils.

2. dag­mo­bil iq­nes sa­qar­T­ve­lo­sa da qar­T­ve­li xal­xis mi­sa­mar­TiT bral­de­be­bi, rac ga­is­ma 1990 wlis 25 ag­vis­tos se­si­a­ze...

3. cno­bil iq­nes, ro­gorc dro­u­li da ise­Ti, ro­me­lic pa­su­xobs af­xa­ze­Tis assr mo­sax­le­o­bis ume­te­so­bis ka­no­ni­er in­te­re­sebs, sa­qar­T­ve­los ssr uze­na­e­si sab­Wos pre­zi­di­u­mis 1990 wlis 26 ag­vis­tos dad­ge­ni­le­ba “af­xa­ze­Tis assr uze­na­e­si sab­Wos 1990 wlis 25 ag­vis­tos ga­daw­y­ve­ti­le­be­bis Se­sa­xeb~.

4. Se­iq­m­nas sa­de­pu­ta­to ko­mi­sia pro­ce­du­ru­li sa­kiT­xe­bis dar­R­ve­vis da de­pu­tat­Ta re­gis­­t­ra­ci­i­sas dar­R­ve­ve­bis faq­te­bis, ase­ve ze­moq­me­de­bis, de­pu­ta­teb­ze ara­sa­mar­T­leb­ri­vi ara­de­­mok­ra­ti­u­li ze­moq­me­de­bis me­To­de­bis faq­te­bis ga­mo­sa­Zi­eb­lad, ra­sac ad­gi­li hqon­da 25 ag­vis­­tos se­si­is mom­za­de­bi­sa da Ca­ta­re­bis pro­ces­Si.

5. momzaddes da 1990 wlis 28 dekembers, af­xa­ze­Tis assr kanonmdeblobis safuZvelze mo­ewyos av­to­no­mi­u­ri res­pub­li­kis uze­na­e­si da adgilobrivi sab­Woebis arGevnebi.

6. mowonebul iqnes af­xa­ze­Tis assr yvela donis deputatTa 1990 wlis krebis wina­da­de­ba erovnuli Tanxmobis komitetis Seqmnis Sesaxeb af­xa­ze­Tis yvela regionis, eTnikuri jgu­fis, sazogadoebrivi da politikuri moZraobisas, romlebic konsensusis principis mi­xedviT gadawyvetilebebs iReben, warmomadgenlebisagan.

7. im SemTxvevebSi Tu adgili eqneba af­xa­ze­Tis damoukideblobis Sesaxeb aqtebis re­a­li­zaciis cdas, romlebic am sesiis mier da sa­qar­T­ve­los ssr uze­na­e­si sab­Wos pre­zi­di­u­mis mier cnobil iqna kanonsawinaaRmdegod, uzenaesi sabWos es Semadgenloba itovebs uf­le­bas dauyovnebliv miiRos Sesabamisi zomebi.

8. es dad­ge­ni­le­ba ga­eg­zav­nos ssr kav­Si­ris, sa­qar­T­ve­los ssr da rsfsr uze­na­es sab­Wo­ebs, ase­­ve ga­moq­vey­n­des ma­sob­ri­vi in­for­ma­ci­is sa­Su­a­le­be­bis meS­ve­o­biT.

af­xa­ze­Tis assr uze­na­e­si sab­Wos pre­zi­di­u­mis sab­Wos Tav­m­j­do­ma­ris mo­ad­gi­le v. yol­ba­ia.

af­xa­ze­Tis assr uze­na­e­si sab­Wos pre­zi­di­u­mis mdiv­nis ma­gi­er r. sa­luq­va­Ze.

1990 wlis 31 ag­vis­to.                                                                  

(ga­ze­Ti ~sab­Wo­Ta af­xa­ze­Ti~, #171, 1990 wlis 6 oq­tom­be­ri)